Ik heb weer een boek gelezen waarvan ik zeker weet dat hij hoog eindigt in mijn top-10 van dit jaar: Strangers, van Taichi Yamada. Een PRACHTIG boek! Het is mooi geschreven, spannend en ontroerend. Het is me lang niet gebeurd dat ik in de trein bijna zat te huilen...
Het is een slim concept: Hideo Harada, tv-scriptschrijver, verloor op 12-jarige leeftijd zijn ouders maar komt 36 jaar later een stel tegen dat sprekend op hen lijkt -- even oud als zijn ouders toen ze verongelukten. Niet alleen is dat intrigerend, spannend ('wat is hier aan de hand?') en ontroerend, maar ook een erg aantrekkelijke gedachte voor lezers die zelf geen ouders meer hebben. Toch krijg je nooit het idee dat het een verkooptruc is: het is gewoon een mooi, integer verhaal.
Om jullie een indruk te geven hierbij een citaat over ouderschap: "They were there for me, and though by all appearances they spent the day between my visits busy with their own work and play, it seemed quite possible that all time other than the time they spent with me was for them a void in which neither of them actually existed." Voor veel kinderen bestaan de ouders niet echt als ze niet bij hen zijn.
Ik wens te geloven dat dit de verhaal de schrijver werkelijk is overkomen :-) Niet voor niks lijkt de achternaam Harada sprekend op die van auteur Yamada en schreef hij verschillende filmscripts. Ik zeg 'wens', want werkelijk geloven doe ik het niet maar de suggestie vind ik geweldig. Dat Taichi Yamada verder maar weinig romans schreef draagt aan die illusie bij. Strangers is in ieder geval de enige die in het Engels vertaald is: 16 jaar na uitkomen, in 2003.
In de flaptekst wordt het boek vergeleken met Paul Auster en Haruki Murakami. De vergelijking met Paul Auster komt volgens mij door de vlotte filmachtige stijl. Het verhaal leest als een trein -- een echte pageturner. En dat hebben beide ook gemeen met Murakami; die schrijft (be)vreemde verhalen die je bij de kladden grijpen en meesleuren. Zijn hoofdpersonen zijn bovendien vaak enigszins passieve, geïsoleerde 'einzelgangers' die bovennatuurlijke dingen meemaken met onbekenden -- strangers.
De titel van het boek, Strangers, slaat volgens mij op het idee dat het niet altijd logisch is wie vreemden en wie bekenden zijn. Het verhaal bevat verschillende aanknopingspunten. Als Hideo op bezoek is geweest bij zijn vermeende ouders nodigen ze hem opnieuw uit met de woorden "Don't be a stranger, now." En doordat deze vreemden zo op zijn ouders lijken, voelt hij zich geweldig vertrouwd bij hen -- zo veilig heeft hij zich sinds zijn kindertijd niet meer gevoeld. Van zijn eigen ouders zou je kunnen zeggen dat ze vreemden zijn omdat ze op zijn twaalfde overleden - en in hoeverre ken je je ouders als kind op die leeftijd? Hideo is vervreemd geraakt van zijn eigen vrouw en zoon, terwijl een collega Hideo misschien het meest na staat van alle anderen. En dan de buurvrouw uit zijn flatgebouw, Kei: ook een vreemde die in enkele dagen volledig met zijn leven verweven is.
Tja, voor mezelf heb ik nog wat notities gemaakt maar die verklappen wellicht teveel of zijn juist te nietszeggend voor jullie ;-) Het moge duidelijk zijn dat ik dit boek van harte aanbeveel als lekker- spannend-weglezend-kwaliteitsvoer of zoiets ;-) Dit boek is een parel. Lof dus ook voor de vertaler: Wayne P. Lammers, want zonder hem had ik er nooit kennis van genomen en het is _zijn_ taal. Nu allemaal naar de boekhandel om Strangers te kopen, zodat Yamada's roman uit 1992 ook vertaald zal worden! Ik denk dat ik voor het eerst van mijn leven maar eens een bedelbrief aan de uitgever moet schrijven :-)
Groet, Gnoe
PS. Voor wie mij nu nog niet gelooft typ ik hier bij hoge uitzondering nogmaals de aanbevelingen van twee gewaardeerde schrijvers over.
David Mitchell: "Highly recommended. A cerebral and haunting ghost story, which completely wrong-footed me."
Bret easton Ellis: "An eerie ghost story written with hypnotic clarity: quickly paced, intelligent and haunting with passages of acute psychological insight into the relationship between children and their parents, which is also what makes this fascinating book so moving."