Joke J. Hermsen - Blindgangers

320 pagina's | Arbeiderspers | januari 2012


' De winter kwam vroeg dit jaar', zo begint Blindgangers de vijfde roman van Joke J. Hermsen. In die vroeg ingevallen winter reizen de leden van het studenten genootschap Nil desperandum (Gij zult niet wanhopen) van Amsterdam naar het Drentse platteland om daar het 25 jarig jubileum te vieren van het in de jaren tachtig opgerichte filosofisch studentengezelschap. In een dramatis personae aan het begin van de roman zijn de meesten al kort voorgesteld zodat je op de hoogte bent van hun burgerlijke staat, eventuele kinderen, carrière, hoe ze in het leven staan, wie met wie iets heeft gehad of familiebanden deelt. Na het eerste deel waarin ieder zich zowel fysiek als in gedachten voorbereidt op het weerzien besef je dat Hermsen er uitstekend in geslaagd is een groepje eigentijds mensen bij elkaar te schrijven met genoeg sluimerend onbehagen en aankomend gedonder om een boeiend vervolg in het vooruitzicht te stellen. Een vervolg met overigens weinig actie, maar des te meer interactie waarin duidelijk wordt dat iedereen 'het ware, het goede en de liefde' hoopte en verwachte te vinden.

Bas, één van de oprichters van Nil desperandum verlangt op zijn 47ste wanhopig naar een leven zonder verplichtingen. Zijn academische carrière en zijn huwelijk met Anne zijn op een dieptepunt beland. Een hypotheekschuld en de zorg voor een tweeling houden hem in zijn bestaan gevangen. Zijn vriend Reindert is weggelopen uit een huwelijk 'zonder tekst en seks' al heeft zijn ex na de scheiding wel heel veel tekst die voornamelijk gericht is op het verkrijgen van een hoge alimentatie, het zwart maken van zijn nieuwe vriendin Ella en een wig te drijven tussen hem en zijn dochters. Het brengt hem in financieel en emotioneel opzicht aan de rand van de afgrond. Wat uit elkaar gaan betreft lijken Johan en Reinderts zus Iris het beter gedaan te hebben. Ze hebben nog steeds contact met elkaar en voeden hun dochter gezamenlijk op. Iris lijkt een beetje in de feministische golf te zijn blijven hangen, maar is trots op hun uitstekend nahuwelijk. Johan op zijn beurt is blijven hangen in de rol van vrouwenversierder en als succesvolle neurochirurg heeft hij aan vrouwelijke aandacht geen gebrek.Tot slot is daar Det, een dichteres die als enige van het stel single is gebleven. Zoals het goede studenten betaamt hebben ze allemaal iets voorbereidt, maar ook zonder dat valt er met de verschillende visies en levensstijlen genoeg te bediscussiëren en er smeult iets waarbij het de vraag is of en wanneer het zal exploderen.

Na een non-fictie boek (Stil de tijd) en een essay (Windstilte van de ziel) was Joke Hermsen nog niet uitgeschreven over het fenomeen tijd. Met Blindgangers voegt ze aan dit rijtje nog een roman toe. Op zich is de werkelijke tijd waarin het ver haal zich afspeelt, maar kort. niet langer dan een weekend. Toch weet ze die tijd aardig op te rekken, door de personages terug te laten gaan naar hun studententijd en de daarop volgende 25 jaar. Blindgangers is ondanks, of misschien ook wel dankzij de filosofische 'traktaten' een heerlijk boek. Sowieso vind ik de combinatie van literatuur en filosofie een hele mooie, maar in deze roman is de combi door de vlotte schrijfstijl en eigentijdse (dus herkenbaar) beelden wel heel goed neergezet. Ik lees de romans van Joke J. Hermsen met steeds meer plezier en met deze confronterende schets over de hedendaagse tijd heeft ze me opnieuw verrast. Vooral het laatste hoofdstuk is er één van uitzonderlijke schoonheid en troost. Het is het meest ontroerende wat ik ooit las, waarbij ik na afloop geen traan hoefde weg te pinken, maar het boek met een heel vredig gevoel kon dichtslaan.

Janneke

 

 

Ik heb het boek ook net uit, en was ook zeer enthousiast, want ben nogal van Joke Hermsen. Mijn enige kritiek zou zijn, dat de vlotte schrijfstijl, soms haaks stond op de zware onderwerpen.
Bij tijd en wijle een beetje Saskia Noort trekjes, waar ik dus niet van ben. De wie is wie aan het begin van het boek, was inderdaad handig, en nodig ook. Ook ik kwam aan mijn trekken met hoe filosofie te betrekken in het dagelijks jachtige bestaan.
En hoe we daar in te kort schieten.
Al die dingen die ze in haar essays in: De Gestilde Tijd " onder
woorden bracht, worden in dit mooie boek beschreven.
Het laatste hoofdstuk een knaller inderdaad.

Ben ook een fan! een paar weken geleden was ik bij een lezing van haar over Blindgangers. Ze legde uit dat Blindgangers een roman is waarin ze haar theorieën uit Stil de tijd in verhaalvorm gegoten heeft.  Ze las stukken voor, die illustratief waren voor de vrouwen in de roman, schitterend. Ik ben nog niet echt aan Blindgangers begonnen, snuffelde er een beetje aan,
was nog te chaotisch met mijn tijd aan het omspringen om stil te gaan zitten lezen. Ik kan beter eerst Stil de tijd nog eens lezen!

Nog meer over dit boek....: 

schrijver: 

boektitel: 

Blindgangers

genre: 

leeslijst: 

maand: