Hier komt het gedicht waarvan ik intuitief de waarheid aanvoelde toen
ik zo ongeveer 15 was. Later hoorde ik dat Hans van Mierlo het
voordragen had tijdens een nacht van de poezie ( of vergis ik me?). In
ieder geval, mooi en nog steeds.
ron
Ithaka
Als je de tocht aanvaardt naar Ithaka
wens dat de weg dan lang mag zijn,
vol avonturen, vol ervaringen.
De Kyklopen en de Laistrygonen,
de woedende Poseidon behoef je niet te vrezen,
hen zul je niet ontmoeten op je weg
wanneer je denken hoog blijft, en verfijnd
de emotie die je hart en lijf beroert.
De Kyklopen en de Laistrygonen,
de woedende Poseidon zul je niet treffen
wanneer je ze niet in eigen geest meedraagt,
wanneer je geest hun niet gestalte voor je geeft.
Wens dat de weg dan lang mag zijn.
Dat er veel zomermorgens zullen komen
waarop je, met grote vreugde en genot
zult binnenvaren in onbekende havens,
pleisteren in Phoenicische handelssteden
om daar aantrekkelijke dingen aan te schaffen
van parelmoer, koraal, barnsteen en ebbehout,
ook opwindende geurstoffen van alle soorten,
opwindende geurstoffen zoveel je krijgen kunt;
dat je talrijke steden in Egypte aan zult doen
om veel, heel veel te leren van de wijzen.
Houd Ithaka wel altijd in gedachten.
Daar aan te komen is je doel.
Maar overhaast je reis in geen geval.
't Is beter dat die vele jaren duurt,
zodat je als oude man pas bij het eiland
het anker uitwerpt, rijk aan wat je onderweg verwierf,
zonder te hopen dat Ithaka je rijkdom schenken zal.
Ithaka gaf je de mooie reis.
Was het er niet, dan was je nooit vertrokken,
verder heeft het je niets te bieden meer.
En vind je het er wat pover, Ithaka bedroog je niet.
Zo wijs geworden, met zoveel ervaring, zul je al
begrepen hebben wat Ithaka's beduiden.
K.P. Kavafis
vertaald uit het Grieks: Hans Warren en Mario Molengraaf, Gedichten,
Amsterdam 1991, p. 25.
 Het
gedicht van Kavafis, In Afwachting van de Barbaren,
deed me denken aan het boek van Coetzee, Waiting for
the Barbarians. Als literatuurwetenschapper in opleiding, interesseert intertekstualiteit me heel
erg. en ik vraag me dan ook af of Coetzee Kavafis heeft gelezen. Het leuke is dat dat helemaal niet zo
hoeft te zijn. Ik wilde ook nog even bijdragen aan woendag gedichtdag
met een van mijn lievelings gedichten. Velen van de grrls zullen het kennen, het gaat over lezen en is
geschreven door Ida Gerhardt. Ik heb uit de bundel
'Niet nog een boek'; gedichten over boek, bibliotheek en lezer.
Onvervreemdbaar
Dit wordt ons niet ontnomen: lezen,
en ademloos het blad omslaan,
ver van de dagelijksheid vandaan.
Die lezen mogen eenzaam wezen.
Zij waren het van kind af aan.
Hen wenkt een wereld waar de groten,
de tijdelozen, voortbestaan.
Tot wie wij kleinen mogen gaan;
de enigen die ons nooit verstoten.
Nergens heb ik nog een gedicht gevonden (nu moet ik zeggen dat ik nog veel te zoeken heb!) waar zo
herkenbaar in staat wat ik voel over lezen.
ik ga weer leren, zit midden in mn tentamens, veel groeten en woensdag gedichtdag plezier
Mooi
mooi, ik voel me trouwens niet eenzaam hoor, zeker niet als boekgrrl
waar meer van die idioten rondlopen :-)))
Oef, je doet een beroep op mijn ene jaar grieks op de middelbare school,
dat geloof ik althans. Had Ithaka niet iets met Odysseus te maken? Ff googelen en
jawel:
Ithaka: (Latijnse spelling Ithaca) is een van de Ionische Eilanden, waar Odysseus
koning van was volgens de Odyssee van Homerus. Of het Homerische Ithaka overeenkomt met het huidige eiland met de daarvan afgeleide naam
(het Griekse Ithaki) is onderwerp van een langdurige controverse.
Odysseus (Gr.) of Ulixes (Lat.) is een figuur uit de Griekse mythologie. Zoon van koning Laërtes en Antikleia. Koning van het eiland Ithaka.(Wikipedia.nl)
"Zolang je niet gelooft dat ze bestaan, zul je ze niet ontmoeten", aldus Kavafis. Een veel gebruikt thema natuurlijk.
Boekenlink: Small gods van Terry Pratchett heeft aan dit thema een van zijn
Discworld-boeken opgehangen, zeer vermakelijk om te lezen hoe een god waarin steeds minder Discworldbewoners geloven langzaam het loodje legt.
Trouwens aansprekend verwoord, dat reizen als doel op zich, maar wel met
een einddoel in gedachten. Zoeentje in de trant van 'er leiden vele wegen
naar Rome'. En dat Ithaka je niet bedriegt (what you see is what you get,
het eiland verandert niet, dat ben jij) is natuurlijk een verwijzing naar
Penelope, waarover de Wipkedia meldt:
Penelope was in Homerus' Odyssee de vrouw van Odysseus, de koning van Ithaka. Zij wachtte
twintig jaar op zijn thuiskomst uit de Trojaanse oorlog. In die periode werd zij voortdurend belaagd door vrijers die naar haar hand dongen. Zij
wist hen echter met een list op afstand te houden. Zij hield de vrijers voor dat zij pas een echtgenoot zou kiezen zodra zij het lijkkleed voor
Odysseus' oude vader Laërtes gereed zou hebben. Het weefwerk dat zij overdag deed, maakte zij 's nacht weer ongedaan, waardoor het werk
nauwelijks vorderde. Op den duur ontdekten de vrijers haar bedrog. Op dat moment keerde Odysseus terug, observeerde in vermomming wat er
gaande was en ontdekte zodoende dat zijn vrouw hem altijd trouw was
gebleven.
ik
meen bijna zeker te weten dat Coetzee geinspireerd was door Kavafis. en
daar ook een uitleg bij geeft, weet niet welke ;-(
google, google:
In an odd progression, Mr. Coetzee's latest novel, The Master of
Petersburg, is a distorted image of his least
bleak work, Waiting for the Barbarians. The earlier work is an extended
version of Konstantinos Kavafis' poem of the same title, and both reach
identical conclusions: Humans need to project their inner demons onto
convenient scapegoats; the role falls to anyone who is sufficiently
"Other". If barbarians didn't exist, we would have had to invent
them. Or, as Pogo said, We have met the enemy, and he is us.
To Seek Out New
Life
|
De Griekse dichter K.P. Kavafis werd in
1863 geboren in Alexandrië, Egypte, en overleed daar in 1933. Hij wordt
tot een van de grootste moderne dichters gerekend. Hij heeft niet één
bundel gepubliceerd en leefde in een strikt isolement. Pas na zijn dood,
in 1935, werd zijn werk, dat hij op losse bladen schreef en uitsluitend
aan goede vrienden ter lezing gaf, gebundeld en uitgegeven.
Dit gedicht, genoemd naar het eiland
Ithaka uit de Ilias van Homeros, is een hartstochtelijke aansporing om
naar de werkelijk belangrijke dingen in het leven te zoeken.
Jan Bontje
Index
Woensdag Gedichtdag
|
