Ik las dit boek voor het eerst ongeveer 20 jaar geleden. Sindsdien is
het woord Patagonia een soort toverwoord voor mij geworden. De naam van
een magische land aan 'het eind van de wereld'. Vol met mensen die
overal en nergens vandaan komen om daar, juist daar, terecht te
komen.Waar de wind altijd waait en enorme vogels met zich meedraagt.
Waar walvissen langs de kust cruisen en wilde guanaco's over de pampa en
door de bergen huppelen. Een land van fossielen, gletsjers en
wonderlijke
verhalen. Een plaats waar ik jarenlang van droom maar net zo lang een
bezoek naar toe uitstel, want ach, stel je voor, een droomland die echt
bestaat... wat heb je daar eigenlijk nog aan?? En toch, en toch... het
laatste uitstellende praatje van me was: 'Als ik weer zonder hond ben
dan ga ik eindelijk naar Patagonia.' Dus dit jaar _moet_ het eigenlijk
van komen... November/December is blijkbaar de beste reistijd, dus heb
ik nog ruim de tijd voor veel voor(lees)pret. Maar goed, het boek
waarmee dit idee ooit mee begonnen was heb ik net voor de zoveelste keer
herlezen.
Volgens een stukje blurb van the Guardian: The book that redefined
travel writing. Zelf ben ik meestal niet zo'n reisverhalen lezer. Vaak
vind ik dat ze een toontje hebben van 'kijk mij nou eens interessant
doen' dat mij snel irriteert. Chatwin _doet_ niet interessant, hij _is_
gewoon interessant - hij kan hier niets aan doen. Hij neemt de lezer mee
op een heel bijzonder manier. Niet zozeer naar de landen zelf waar hij
doorheen reist (al doet hij dat ook, maar dan... zijdelings) maar de
lezer leeft vooral mee tijdens zijn ontmoetingen met de mensen die hij
onderweg tegenkomt. En zijn verhalen over het verleden van het land.
Over ontdekkingsreizigers en mariniers, indianen en paarden, sneeuw en
vuur.
Ik kan verder niet zo heel veel zinnigs over het boek vertellen want het
is eentje waarvan ik al heel lang een liefdesrelatie mee hebt. (Ik ga al
te vaak relaaaatie's aan met mijn leesvoer maar deze is een van de
langste en heftigste ;-o) Zijn 'Songlines' is eigenlijk een veel 'beter'
boek dan 'In Patagonia'. Dat is echt een leesofikschiet aanbeveling
waard voor iedereen die ooit over (de zin van het) reizen heeft
nagedacht. In Patagonia (die titel al vind ik als een gedicht klinken!)
is 'gewoon' een rommelige schatkist vol juwelen - ik haal ze graag
regelmatig eruit om te poetsen en te koesteren. Ik ga nu een
aantal ervan hieronder uitstallen voor jullie.
(over zijn kindertijd toen de koude oorlog nog de ergste dreiging voor
de aarde was...):
"And yet we hoped to survive the blast. [...] We pored over atlases. We
learned the direction of prevailing winds and the likely patterns of
fallout. [...] we fixed on Patagonia as the safest place on earth.I
pictured a low timber house with a shingled roof, caulked against
storms, with blazing log fires inside and the walls lined with the best
books. somewhere to live when the rest of the world blew up. Then Stalin
died [...] I continued to hold Patagonia in reserve."
---
'Patagonia!' he cried. 'She is a hard mistress. She casts her spell.
An enchantress! She folds you in her arms and never lets go.'
The rain drummed on the tin roof. For the next 2 hours he was my
Patagonia.
---
The restaurant was owned by an Arab, who served lentils and radishes and
kept a sprig of mint on the bar to remind him of a home he had not seen.
--
The Indians had chosen the place with an unfaltering eye for the
sacred. From the foot of the rock I looked down the turquoise line of
Lakes Posadas and Purreydon stretching through a corridor of purple
cliffs into Chile.
--
Paso Roballos really did look like a site for the Golden City and
perhaps it was.
--
The first speakers of language took the raw material of their
surroundings and pressed it into metaphor to suggest abstract ideas.
[...] All language proceeds as a system of navigation. Named things are
fixed points, aligned or compared, which allow the speaker to plot the
next move.
(Als dit geen citaat is om van te houden dan weet ik het niet meer! ;-)
--
(De volgende stuk is hoofdstuk 96 in zijn geheel. De korste. Om van te
huiveren - en typisch Chatwin in hoe hij met zo weinig woorden een heel
stukje geschiedenis neerzet.)
There is a man in Punta Arenas, dreams pine forests, hums Lieder, wakes
each morning and sees the black strait. He drives to a factory that
smells of the sea. All about him are scarlet crabs, crawling, then
steaming. He hears the shells crack and the claws breaking, sees the
sweet white flesh packed firm in metal cans. He is an efficient man,
with some previous experience of the production line. Does he remember
that other smell? And that other sound, of low voices singing?Walter
Rauff is the inventor of the Gas Truck.
elma