Bruce Chatwin: In Patagonia (1977)


Ik las dit boek voor het eerst ongeveer 20 jaar geleden. Sindsdien is het woord Patagonia een soort toverwoord voor mij geworden. De naam van een magische land aan 'het eind van de wereld'. Vol met mensen die overal en nergens vandaan komen om daar, juist daar, terecht te komen.Waar de wind altijd waait en enorme vogels met zich meedraagt. Waar walvissen langs de kust cruisen en wilde guanaco's over de pampa en door de bergen huppelen. Een land van fossielen, gletsjers en wonderlijke
verhalen. Een plaats waar ik jarenlang van droom maar net zo lang een bezoek naar toe uitstel, want ach, stel je voor, een droomland die echt bestaat... wat heb je daar eigenlijk nog aan?? En toch, en toch... het laatste uitstellende praatje van me was: 'Als ik weer zonder hond ben dan ga ik eindelijk naar Patagonia.' Dus dit jaar _moet_ het eigenlijk van komen... November/December is blijkbaar de beste reistijd, dus heb
ik nog ruim de tijd voor veel voor(lees)pret. Maar goed, het boek waarmee dit idee ooit mee begonnen was heb ik net voor de zoveelste keer herlezen.

Volgens een stukje blurb van the Guardian: The book that redefined travel writing. Zelf ben ik meestal niet zo'n reisverhalen lezer. Vaak vind ik dat ze een toontje hebben van 'kijk mij nou eens interessant doen' dat mij snel irriteert. Chatwin _doet_ niet interessant, hij _is_ gewoon interessant - hij kan hier niets aan doen. Hij neemt de lezer mee op een heel bijzonder manier. Niet zozeer naar de landen zelf waar hij doorheen reist (al doet hij dat ook, maar dan... zijdelings) maar de lezer leeft vooral mee tijdens zijn ontmoetingen met de mensen die hij onderweg tegenkomt. En zijn verhalen over het verleden van het land. Over ontdekkingsreizigers en mariniers, indianen en paarden, sneeuw en vuur.

Ik kan verder niet zo heel veel zinnigs over het boek vertellen want het is eentje waarvan ik al heel lang een liefdesrelatie mee hebt. (Ik ga al te vaak relaaaatie's aan met mijn leesvoer maar deze is een van de langste en heftigste ;-o) Zijn 'Songlines' is eigenlijk een veel 'beter' boek dan 'In Patagonia'. Dat is echt een leesofikschiet aanbeveling waard voor iedereen die ooit over (de zin van het) reizen heeft nagedacht. In Patagonia (die titel al vind ik als een gedicht klinken!) is 'gewoon' een rommelige schatkist vol juwelen - ik haal ze graag regelmatig eruit om te poetsen en te koesteren. Ik ga nu een  aantal ervan hieronder uitstallen voor jullie.

(over zijn kindertijd toen de koude oorlog nog de ergste dreiging voor de aarde was...):

"And yet we hoped to survive the blast. [...] We pored over atlases. We  learned the direction of prevailing winds and the likely patterns of fallout. [...] we fixed on Patagonia as the safest place on earth.I pictured a low timber house with a shingled roof, caulked against storms, with blazing log fires inside and the walls lined with the best books. somewhere to live when the rest of the world blew up. Then Stalin died [...] I continued to hold Patagonia in reserve."
---
'Patagonia!' he cried. 'She is a hard mistress. She casts her spell.
An enchantress! She folds you in her arms and never lets go.'
The rain drummed on the tin roof. For the next 2 hours he was my Patagonia.
---
The restaurant was owned by an Arab, who served lentils and radishes and kept a sprig of mint on the bar to remind him of a home he had not seen.
--
The Indians had chosen the place with an unfaltering eye for the
sacred. From the foot of the rock I looked down the turquoise line of Lakes Posadas and Purreydon stretching through a corridor of purple cliffs into Chile.
--
Paso Roballos really did look like a site for the Golden City and
perhaps it was.
--
The first speakers of language took the raw material of their
surroundings and pressed it into metaphor to suggest abstract ideas. [...] All language proceeds as a system of navigation. Named things are fixed points, aligned or compared, which allow the speaker to plot the next move.
(Als dit geen citaat is om van te houden dan weet ik het niet meer! ;-)
--
(De volgende stuk is hoofdstuk 96 in zijn geheel. De korste. Om van te huiveren - en typisch Chatwin in hoe hij met zo weinig woorden een heel stukje geschiedenis neerzet.)
There is a man in Punta Arenas, dreams pine forests, hums Lieder, wakes each morning and sees the black strait. He drives to a factory that smells of the sea. All about him are scarlet crabs, crawling, then steaming. He hears the shells crack and the claws breaking, sees the sweet white flesh packed firm in metal cans. He is an efficient man, with some previous experience of the production line. Does he remember that other smell? And that other sound, of low voices singing?Walter Rauff is the inventor of the Gas Truck.

elma
 

Patagonië
Patagonië

Aaah, wat een heerlijke mail! Ik weet niks van Patagonia, maar door jouw mail zou ik er ook zo heen willen. Ik heb het zelf overigens met Newfoundland, komt door The Shipping News van Proulx. Zo'n ruig onherbergzaam land vol ruwe lieden, harde levensomstandigheden, veel storm, krakende huizen, kille hefitige winters, kom maar op!

Oh Elma Patagonia en Bruce Chatwin, wat een heerlijke combinatie!! P. staat boven aan de lijst van "Places to go after retirement".

 
Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 06/02/07  Eisjen