Willem Brakman: De blauw-zilveren koning


Boek uit 1977. Ik kende Brakman helemaal niet, dus ik weet niet of zijn andere boeken in eenzelfde soort stijl geschreven zijn. Maar deze is zeker leesbaar. (Gek, ik verwacht altijd dat oudere boeken saai en hoogdravend zijn, zou dat een erfenis van de middelbare school zijn?)

Dit boek bestaat uit zeven hoofdstukken, waarvan de eerste een vooraf door Brakman zelf is. Hij legt uit wie de blauw-zilveren koning is. Ludwig II van Beieren (1845-1886) was bij uitstek de romantische vorst, zelfs qua uiterlijk:

"een fondantzacht gezicht, een weke mond, later wat aarzelend bepluisd, een glanzende, sterk geonduleerde en overdadige frisuur vorm,en de entourage van de halfgeloken, dedaigneuze, even boven de horizon wegstarende ogen."

'Onversneden romantiek', zegt Brakman. Volgens de annalen zou
Ludwig homoseksueel geweest zijn, maar behalve de tijdsgeest had hij ook zijn geloof -zwaar katholiek- tegen. Uit de kast komen was er toen niet bij. Hij is verloofd geweest, maar hij heeft die verloving verbroken en nooit voor opvolging gezorgd. Zijn fascinatie voor Wagner en diens muziek is bekend. Hij heeft Wagner zelfs gefinancierd bij de bouw van een eigen theater in Bayreuth.

Deze historische feiten gebruikt Brakman, maar hij heeft er verzonnen waarheden aan toegevoegd 'zo had het kunnen zijn'. En zo beschrijft hij 'scènes uit het leven van Ludwig II', het zijn geen verhalen met kop en staart. Brakman benadrukt vooral Wagner en de homoseksualiteit in dit boek.

Het eerste verhaal gaat deels over Ludwigs jeugd, hoe hij door de strengheid van zijn vader en een altijd afwezige moeder een zwak ontwikkelt voor 'de lakei'. Niet alleen de toenmalige, maar eigenlijke iedere lakei. Maar hij moet zijn vader Maximiliaan ook dankbaar zijn omdat deze hem kennis heeft laten maken met de muziek van Wagner. Zogauw Ludwig zelf koning is, nodigt hij de componist uit, en legt hem danig in de watten. Wagner moet daarvoor een prijs betalen, en het blijft dan ook niet goed gaan. Toch zal de bewondering voor Wagner en zijn muziek intact blijven.

In een later verhaal vertelt Brakman over een acteur/zanger, Kainz. Ook deze wordt gepamperd, tot de koning handtastelijk wordt en Kainz met een hartgrondige vloek (in het Duits!) verdwijnt.
Tevoren lezen we een verhaal over Versailles en de Lodewijken van Frankrijk. Ludwig was daar weg van en bouwde paleizen als die van Versailles, nog groter, nog mooier. Kort wordt hier ook de verloofde genoemd.

Dan is er een verhaal over Ludwigs broer Otto, altijd al labiel, en nu woonachtig in een gesloten inrichting. Ludwig is bezorgd maar ook bang dat hij zelf aanleg heeft tot psychische kwalen.
In het hoofdstuk dat gaat over zijn dood, wordt zijn vrees bewaarheid.

Brakman zet Ludwig meer als een eenzaam, beklagenswaardig figuur, die ondanks zijn geld en zijn macht, nauwelijks vreugde in zijn leven had. Hij had last van dromen, en waanbeelden, nam daar chloraal voor. Eenmaal in deze vicieuze cirkel, was het einde daar al snel. Feit is dat de koning en zijn psychiater samen verdronken zijn, of dat gebeurd is op de manier van Brakman
zullen we nooit weten.

Ik heb wel een kritiekpuntje: Brakman citeert vaak en in het Duits. Afgezien van het feit dat deze citaten ook wel door Brakman verzonnen zullen zijn, stoort het mij omdat mijn kennis van het Duits niet denderend is.
 

Marjo van T.
November 2006


Ludwig II van Beieren

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wagner / Bayreuth

 

 

 

 

Der König und der Schauspieler (Josef Kainz) hatten sich gestritten und die beiden Fotografien dokumentieren das Ende der realen Beziehung zwischen ihnen. Nach diesen Aufnahmen und der unmittelbar anschliessenden Rückfahrt, hat Ludwig den Schauspieler nie mehr in seine Nähe gelassen. Der direkte Kontakt endet mit diesen beiden Fotografien.
(meer bij cinematograph.ch)

Otto I van Beieren

 

 

 

Meer historische romans en meer boeken met muziek bij de Boekgrrls.

 
Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 19/12/06  Eisjen

Terug naar top pagina