Knoeperds!

oekgrrls

De e-mail explosie over dit onderwerp heeft geen enkele uitleg of aan elkaar breiend commentaar nodig mijnerzijds. Vandaar alles gewoon op een rijtje gezet.

• een paar boeken die de afgelopen jaren de meeste indruk op me hebben gemaakt: David Leavitt <knip>

• goh die roept herinneringen op! kan me herinneren dat ik ooit helemaal weg was van zijn schrijfstijl. Ken je The Lost Language of Cranes (dat ik vanzelfsprEkend gewoon als De Verloren Taal der Kranen heb gelezen, maar het staat echt wel een stuk gaver als je de engelse titel noemt)? en Terwijl Engeland Slaapt heb ik hier voor de gelegenheid ff voor de neus liggen. herinner me opeens weer waar dat over ging: het (meen ik toch) gebruikelijke thema in Leavitts boeken: homoseksualiteit, in dit geval in de jaren 30. Waardoor hoofdpersonage Brian "zich angstvallig voorhoudt dat zijn homoseksualiteit slechts een voorbijgaande fase in zijn leven is" (achterflap). (...) na enig geblader neem ik me voor om het weer eens te herlezen - ik kom namelijk nu niet verder dan de wetenschap dat ik het (geloof ik) wel erg mooi vond maar waarom waarom? ik was trouwens redelijk geschokt was door de (weinige) openlijk beschreven seks-scenes (jongens jongens mOEt dat nou zo hard allemaal) tussen Brian en zijn lover Edward. en ik weet opEEns dus weer wAAr dat woord dat hier thuis al jaren voor hilariteit zorgt, vandaan komt. ergens in zo een scene zegt (ik meen Brian) namelijk tegen Edward: "jij hebt een knoeperd zeg". het leek mij een staaltje van knullig vertalen (wie gebruikt dat wOOrd nou) maar goed, zo een woord beklijft blijkbaar toch he.

• haha - ja, lekker subtiel inderdaad ;-)- ik ben nu heel benieuwd wat er in het engels stond (em, letterlijk en figuurlijk dan...) Even denken "My, that's a big one" of "You've got a monster there" of... laat maar - ik zit te ontbIJten.

• Ik wil het wel voor je opzoeken van die knoeperd, hoor :-).

• David Leavitt heeft het in wezen altijd over hetzelfde maar hij schrijft zo mooi. En die al te expliciete sex-scenes sla ik vaak maar over, in het engels komen die denk ik wel minder plat over. Hij was trouwens afgelopen ? of vorig? seizoen een keer bij Paul de Leeuw. Het enige dat ik me daarvan kan herinneren is dat De Leeuw in innige aanbidding aan zijn lippen hing maar waar het gesprek over ging... geen idee.

• wie de grootste knoeperd had (gehad) misschien ?? (nou nou, we zijn wel weer lekker op nivO hiero t is zo wArm...) (maar ik heb lekker al mijn werk vroeg gedaan voordat de zon in de werkkamer kwam en nu zit ik lekker in de koele keuken onzin de wereld in te sturen...)

• wAAr blijft het oorspronkelijke woord!

• Niet uit mijn boekenkast in ieder geval want ik zal While etc. indertijd wel uit de bieb hebben gehaald. Uiteraard heb ik wel in de wel aanwezige Leavitts gezocht (Ik ben ineens helemaal geobsedeerd door knoeperds): niks gevonden wat er ook maar enigszins op zou kunnen lijken! Tja, toen maar eens gewoon in een Ned-Eng woordenboek gekeken: staat er helemaal niet in!

• ja, maar daar gAAt het niet om - het gaat om wat Leavitt eerst geschreven heeft - en eigenlijk vind ik dat er eerst een ongeveer pagina referentie moet geven of zo - anders moet je dat hele knoeperd van een boek weer doorspitten op zoek naar dat ene incident met de knoeperd ...

• ook dAt nog. nou goed, ik ben toch net weer in "While England Sleeps begonnen" (in de hoop nog eens wat substantielers te kunnen citeren op de lijst) dus ik werp me even in de seks. komtie: het is de tiende pagina van hoofdstuk 2, in de nederlandse versie op pagina 54 ah gatverdAmme (want er staat nog een heleboel meer wat ik helemAAl niet wil weten). maar goed, misschien ga ik straks nog ff naar de bieb want Ted Bundy is inmiddels geelectrocuteerd; kijk ik gelijk even naar Leavitt. Verder rustig blijven doorademen dames.

• nou ik was toch gistermiddag in de stad om wat af te leveren dus ging ik ook ff de bieb in op knoeperds zoektocht. Van de pagina nummering klopt er niets - in de engelse versie begint hoofdstuk 2 op pagina 80 of zo - maar goed, ik maar bladeren en opletten. Geen engelstalige knoeperd of wat er op leek te vinden... er werd wel veel hoogst onsmakkelijk gespuit en geslik beschreven, maar ze hadden het voornamelijk over afstanden en smaak, er werd echt nergens over formAAt gesproken. (Em voor de grrls die misschien hier midden in vallen - net trug van vakantie of zo - dit gaat over een dubieuze stuk vertaling in David Leavitt's Lost Language of Cranes - is niet dat we ineens de pornogrrls zijn geworden ofzo) Knoeperd zoektocht is dus nog gaande geloof ik. (Hoe meer je naar dat woord kijk hoe gekker die wordt..)

• oooooh sukkelina, verkEErde boek! het ging namelijk om !!While England Sleeps!! (hup trug)

• ja en is er nou nIEmand die dat boek in het engels thuis heeft liggen dan? of trashen nette boekgrrls de laatste tijd meer dan ooit tevoren? of wordt dit in de kern toch serieuze vertaalvraagstuk gewoon al bij voorbaat weggefilterd, zo van "if the subject of the message contains knoepert then move message to trash"? (hoe dan ook, ik begrijp het - het Is ook een smerig zaakje.)

• ja hAllo zeg!! dat kan je nu wel zeggen maar IK had het ooit over lost language of cranes - jij toch ook? Ik geef het op - ik heb dus voor nIEts weer door al dat rondvliegende literaire sperma gewaad op zoek naar helemaal niet bestaande originele knoeperds... ("Levi 501's - the original knoeperd-fly jeans...") jaaaa - buttons, knoopjes, maar dan, em dAAr, daar moet ik een beetje aan denken bij dat woordje geloof ik... "Jongen jongen, doe je knoeperds eens fatsoenlijk dicht!"

• Ik geloof dat ik hem heb ontdekt hoor, de orginele knoeperd. Het is in "While England sleeps" tijdens het eerste intieme samenzijn van Brian en Edward dat de laatste zegt :"Got quite a big one, you have".

• oh... beetje een anti-climax (em, so to speak dan) na alle spannende voorspel met die nederlands knoeperd...

• Gefeliciteerd! Wel jammer dat het einde van de Knoeperd-zoektocht nu is aangebroken, want het was ongelofelijk spannend. Een knoeperd-soap, a.h.w. Ik vind het trouwens best leuk vertaald, nu ik de originele tekst onder ogen heb.

• Ik had 'm van de bieb. 't Is wel een erg vrije vertaling, vind je niet? Ik verdenk de vertaler (wie oh wie) er van dat het bij hem thuis een standaarduitdrukking is, waarvoor dan ook.....

• De vertaler is Frans van der Wiel, die hiervoor een werkbeurs van de stichting Fonds voor de Letteren kreeg-(zoals de meeste schrijvers werkbeurzen krijgen). Frans is op blz 70 toch ook creatief bezig geweest:(over de pik van Edward)''Geen pronkstuk,maar een pront stuk,'zou Nigel gezegd hebben.' Waar zou daar in 't Engels hebben gestaan?

• Opnieuw is Frans inderdaad bijzonder creatief geweest (een applausje voor Frans!), het orgineel luidt: "A grower, not a shower," (Nigel would have said.)

• ik snap de engelse zin niet helemaal - kwa grammatica. zOU en ik zeg met nadruk zOU het kUnnen zijn dat de vertaler toch slimmer is dan ik dacht en bijvoorbeeld door de opbouw van de engelse zin heeft gesnapt dat deze plat of boers was bedoeld? in dat geval is 'knoeperd' namelijk helemaal niet zo'n slechte vinding - echt een truttig, un-cool woord dat intellectuelen niet snel zullen gebruiken.. herinner me namelijk opeens dat Edward (de minnaar dus van de ik-persoon) uit de arbeidersklasse afkomstig was - toch??

• Verrek, dat zal het wel zijn: wat knap bedacht! Hulde! Dat kennen wij volgens mij ook in het nederlands niet: zo'n manier van spreken die (behalve 't accent) typerend voor een bepaalde groep is. Bepaalde woorden mischien. Nee, nu ik dit weet vind ik het ook knap gevonden van de vertaler al zal ik ook het woord knoeperd nooit meer zonder dubbelzinnige grijns kunnen aanhoren.

• Het is inderdaad een beetje... niet plat precies, maar zeker niet RP (Recieved Pronunciation) RP equivalent zou waarschijnlijk meer iets zijn van "My word, you DO have a whopper there!"

Om toch nog te eindigen met een verwijzing naar Nederlandse Literatuur.

• Leavitt: "I also believe (...) that to describe the touching of souls, we must also describe the touching of bodies. Otherwise we leave out, for the sake of propriety, the most essential aspect of human experience."

• Daar heeft-ie wel gelijk in, vind ik. Maar onze eigen Gerard Reve was hem al zo'n dertig jaar voor.

• ik moest ook meteen aan de volksschrijver denken. Maar op een of andere manier denk ik dat het bij Gerard Reve weer anders is. Het zijn altijd fantasieen die hij beschrijft. Heeft hij eigenlijk wel eens beschreven dat hij echt vrijt met man?

• Volgens mij staan zijn boeken er bol van! (Boeken- Bol- nog steeds die gratis boeken niet gekregen, maar dit terzijde)In zijn boek 'Zelf schrijver worden'(beter dan welke cursus schrijven dan ook)zegt Reve:'Al het autobiografische in mijn werk is in redelijke mate waarheidsgetrouw(...)' En over knoeperds e.d. (ik denk dat ik nu nooit meer het woord ontkno(e)ping kan gebruiken zonder in lachen uit te barsten)schrijft Reve:'Wat gaven woorden als k(..) ,p(..) n(.....) of n(.....) anders te kennen dan verachting?(...) Zijn de woorden die ik aanduidde 'vieze' woorden? Het zijn lasterlijke woorden, omdat zij verachting uitdrukken voor iets dat heilig is.(...) Onthoud U van het gebruik van die woorden(...).Laat ze hoogstens, als het literair werkelijk geboden is, toe in bijvoorbeeld de dialoog, om het niveau van de spreker te typeren. Moge het nooit Uw eigen woorden zijn.'

Amen.

***Maar, op het moment dat hij, weer bij zijn naakte Hemelprins liggend, er al aan gewanhoopt had, nog ooit diens raket naar de eeuwigheid tot ontbranding te kunnen brenegn,(...)'*** Gerard Kornelis van het Reve-Nader tot U

• Waar oh waar vind ik dit citaat? Pakte het boek, dat was lang geleden dat ik het gelezen heb. Er zat nog een een mooie foto van Gerard van het Reve in, ooit uitgeknipt uit een krant. Maar ik heb het citaat gevonden. Ook zo'n doodkloppertje, net als Christine, deze Gerard N., ofL., ofS. Was dat met opzet dat je dit koos, of toeval? En hij vrijdt echt met een man. Dank je wel voor de moeite.

• Mijn exemplaar was uit 1966, stukgelezen, en met een vergeelde recensie van Pierre Dubois uit Het Vaderland (beiden ter ziele). Ik studeerde toen Nederlands, en Reve was de grote held. We lazen elkaar, al of niet in bed, stukken voor uit zijn werk. Zou zoiets vandaag de dag nog gebeuren, vraag ik me af? Met welk boek zou dat dan zijn? Kleine anecdote:Reve hield in die tijd een lezing voor de studenten Nederlands, in een geheel volgepakte zaal. Er heerste een stemming als bij een popconcert. Reve las toen o.a. uit Nader tot U voor. Een klein fragment(p.73): 'Ik zat daarna voorin naast de geile blondine (...)want ik was nu werkelijk erg geil van haar geworden, bij het bezetene af, en moest en zou haar berijden, dacht ik. De bereidwilligheid...' (en toen begon de hele zaal te lachen, waarna Reve verbaasd ophield, ook begon te lachen en zei dat hem dit nooit eerder was opgevallen. Nu is-ie wel een komediant, maar ik geloof toch dat het waar was.) En iedereen van ons, man of vrouw, wou dat-ie de geile blondine uit het boek geweest was...ach ja, moeder vertelt van vroeger. Daarna heb ik Reve in wit tropenpak in Carré gedichten zien en horen voorlezen(enorm sukses), en zo'n twintig jaar geleden trad hij in de Nes op (kan ik me weinig meer van herinneren). Hebben jullie de volksschrijver wel eens zien optreden? En wat vonden jullie ervan?

Het citaat was overigens alleen gekozen vanwege "de fraaie raket" iets anders dan een knoeperd waar het allemaal mee begon.De laatste mail bracht de generatie verschillen bij de grrls naar boven.

• Nee, ik heb hem wel eens op t.v. gezien, maar dat is alles. En dat was al een hele ervaring. Net als zijn boeken. Ik weet niet meer welk boek het eerste was dat ik las, omdat ik in die tijd alles uit de bieb haalde. Eigenlijk is hij ook van voor mijn tijd, maar niet veel. Maar ik was meteen verkocht. Als ik hem las, na veel drank en pillen, was het of hij bij in een zelfde kamer als ik wat voor zich uit zat te praten. Maar de humor maakte het allemaal dragelijk en heel mooi.

• Wat een prachtig verhaal! Ach, als 'moeder' nog meer van zulke verhalen heeft mag ze ze best vertellen en ook wel uitgebreider. Ik denk dat je net een halve generatie ouder dan ik ben en nee, dergelijk literair heldendom kan ik mij uit mijn jonge jaren ('70) niet herinneren. Wel waren er van die boeken die iedereen las zoals: Ik Jan Cremer en Avonturen op Ibiza van Theo Kars: drie keer raden waarom! Ik snap na jouw verhaal wel de verering/bewondering/status die Reve voor de jaren- zestig-generatie heeft beter (en zie die hele zaal voor me). Want eerlijk gezegd: ik heb dus vaak en met plezier naar Reve gekeken: heeft hij toen niet ook meegewerkt aan die tv-serie over Maria van -ik dacht- Jef Rademakers? Maar ik zag hem ook wel een beetje als een curiositeit, een wonderlijke man. Iemand van grote naam en faam die hij voor mijn tijd had opgebouwd.

Hoort Reve niet bij de Grote Drie: Reve, Mulish, Hermans? (En Wolkers was 31/2 geloof ik). Van de schrijvers die na deze vier kwamen is er toch geen een met dezelfde status en vooral uitstraling van dat rijtje? 't Hart? Van der Heyden? Dorrestein? Van Dis? De Moor? Palmen? Ik noem maar een paar grootverkopers en bekende namen. Bij lange na toch niet! Komt dat mischien toch omdat de litaratuur verdrongen is door andere media? Of zijn er teveel schrijvers zodat het moeilijker is je te onderscheiden van de rest? Geen idee.

Ik ben zelf trouwens altijd dol op Wolkers geweest ook al is hij ook eigenlijk van voor mijn tijd. En ook al vond ik zijn laatste romans niet zo bi, ik heb echt wat je noemt een zwak voor die man. Dat zal wel begonnen zijn met de radioverslagen vanaf Rotummerplaat waar de hele familie met rooie oortjes naar luisterde. En door het boek Werkkleding: een soort geillustreerde autobiografie met veel pikante foto's (voor een dertienjarige) dat mijn vader had gekocht.

• Sinds 1992 was ik weer voltijd-student. mijn medestudenten kwamen zo van de middelbare school. Wat overal in kast staat is Giphart, dat raakt ze ook echt. Verder draagt men elkaar stukken voor uit de shows van Youp vhH. Men leest elkaar voor uit de boekjes van Herman Finkers. Kent men ook vaak hele stukken van uit het hoofd. Maar het gaat hier niet om literaire studenten. Dus daar zullen het wel andere boeken zijn, maar het voorlezen blijft.

"Daar zal mijn vrouw blij mee zijn. Want weet u, mijn vrouw verwijt me altijd drie dingen. Dat ik te weinig geld in huis breng en dat ik nog niet eens tot tien kan tellen." (Macbeth, Zeer vrij naar Shakespeare. Door H. Finkers, J. Croezen en W. Finkers)

• Via http://www.nrc.nl is het mogelijk om Het Beste Gedicht en de Dichter des Vaderlands te kiezen- voor 31 oktober. Logischerwijze liet ik Rawie (wie leerde hem en Silvia Kristel toch zo bekakt Nederlands spreken?)en vele anderen schieten voor (het begint eentonig te worden) Gerard Reve. En als mooiste gedicht:

Dagsluiting

Eigenlijk geloof ik niets,
en twijfel ik aan alles, zelfs aan U.
Maar soms, wanneer ik denk dat Gij waarachtig leeft,
dan denk ik, dat Gij Liefde zijt, en eenzaam,
en dat, in zelfde wanhoop, Gij mij zoekt
zoals ik U.

En dat lijkt mij een uitstekende "afsluiting" van deze zoektocht. Er kwamen heel wat 'kanjers' (uit de Nederlandse literatuur) naar boven.

Samenvatting
Eisjen.

Laatste keer bijgewerkt: 16/11/06   Eisjen: http://home.wxs.nl/~vdk/