Auster, Paul: Orakelnacht
Asscher-Pinkhof, Clara : Danseres zonder benen
Barker, Pat: Double Vision.
Blasi, Marlena de: Duizend
dagen in Venetië
Bouazza,
Hafid : Paravion
Cervantes de Saavedra, Miguel : Don Quichot van La
Mancha
Haasse, Hella: Het dieptelood van de herinnering
Indridason, Arnaldur: Moordkuil
Kafka: Het proces
Kertesz, Imre; Liquidatie
Reardon, Dr. Joyce (red): Het dagboek van
Ellen Rimbauer
Murakami, Haruki: De Opwindvogelkronieken
Pullman, Philip: Het
gouden kompas
Prachett, Terry: The
wee free men
Prachett, Terry: Equal rites
Preussler: Meester
van de zwarte molen
Seierstad, Asne: De boekhandelaar van
Kaboel
Stendahl: Le
rouge et le noir
Ugresic, Dubravka: Het Museum van Onvoorwaardelijk Overgave
Voznesenskaja, Julia: Vrouwendecamerone
Paul
Auster, Orakelnacht
Het was mijn eerste Auster en zeker niet mijn laatste. Het verhaal is vrij eenvoudig. Ik zal niet het hele verhaal uit de doeken
doen want dan is de spanning weg voor grrls die het nog willen lezen.
Hoofdpersoon Sidney Orr is een schrijver herstellende van een
ziekte die hem bijna fataal was geworden en hij probeert weer aan het werk
te geraken. Hij meent gelukkig getrouwd te zijn met de als enigszins mysterieus gepresenteerde Grace.
Op een dag schaft ie zichzelf een mooi notitieblok aan en het schrijven lijkt opeens vanzelf te gaan. Alsof er
zekere magie zit in dat notitieblok. Met dit soort effecten zit het boek
vol. Goede vriend en eveneens schrijver Trause (anagram van Auster) blijkt
ook een dergelijk notitieblok te hebben. Het verhaal dat de hoofdpersoon
Sidney Orr in het notitieblok schrijft (roman in de roman)gaat over een man Nick Bowen die door op een dag zijn leven zomaar achter zich laat
(het spreekwoordelijke pakje sigaretten gaat halen of mag dat niet meer;-)..)
gesterkt in deze beslissing op het moment dat hij net aan de dood lijkt te zijn ontsnapt omdat een vallend voorwerp hem op een haar na mist.
Hij had immers net zo goed dood kunnen zijn, hetgeen hij als rechtvaardiging voor zijn nieuwe begin
ziet.
De overeenkomst met de situatie van de echte hoofdpersoon is duidelijk. Maar er zijn ook heldere
verschillen. Sidney is namelijk niet van plan zijn vrouw te verlaten, maar
er is wel sprake van onzekerheid over zijn relatie met haar. Het zou aardig zijn om hierover eens verder te filosoferen. Vooral ook omdat min
of meer spiegelbeeldig hieraan de vrouw van Sid, Grace het verhaal van de
roman in de tweede laag, als droom beleeft. Het verschil tussen droom en
het verhaal in het blauwe notitieboek is boeiend.
In deze tweede laag-roman zit nog een roman (3de laag) Orakelnacht. Het is een verhaal
uit 1927 van een beroemde schrijfster dat nooit is uitgegeven. Deze roman
moet de hoofdpersoon uit laag 2 helpen om zijn verleden daadwerkelijk uit
te vlakken. Toevallige gebeurtenissen worden zo gepresenteerd dat er een
zekere spanning ontstaat. Maar zoals op de achterflap al staat er zijn geen spoken. Een boek vooral over tijd, wat is het verschil tussen heden
en verleden? Bestaat er toeval? Wat is de rol van een schrijver? Kan het
geschreven woord de toekomst daadwerkelijk beïnvloeden? Bestaat de vreselijke voorspelling. Verder is er het thema trouw/ontrouw en dit in
relatie tot vertrouwen. Sommige thema's worden niet helemaal afgewerkt. Maar dat is mijns inziens niet storend aangezien het boek zo vol is van
boeiende thematiek. Er blijft veel om over na te denken. Een echte aanrader vind ik. De verschillende lagen zijn spannend met elkaar
vervlochten, terwijl de rode draad in het verhaal de aandacht blijft
vragen. Het is stilistisch heel aangenaam om te consumeren, goede vertaling
ook.
Recensie in het Parool
Clara Asscher-Pinkhof: Danseres zonder benen
Voor mijn literatuurlijst van de HBS heb ik ooit het boek 'Sterrekinderen'
gelezen, van Clara Asscher-Pinkhof. Een boek over de oorlog en het lot van
joodse kinderen, geschreven vanuit eigen ervaring. Dit boek vond ik zo indrukwekkend en ook akelig, dat ik het daarna nooit weer heb gelezen. Nu
vond ik kortgeleden op een rommelmarkt een ander boek van haar waarin ze
haar gehele leven beschrijft. Zij noemt zich daarin 'Danseres zonder
benen', dat is ook de titel van het boek.
Achterflap:
Clara Asscher -Pinkhof heeft in dit boek het verhaal van haar leven
gegeven. Toen haar man op jeugdige leeftijd overleed werd haar het belangrijkste instrument tot geluk en zelfontplooiing ontnomen: zij werd
als een danseres zonder benen. En toen kwam de oorlog; zelden zijn de verschrikkingen van de jodenvervolging zó beschreven door iemand die het
aan den lijve ondervonden heft. Met haar lotgenoten droeg Clara Asscher-Pinkhof de jodenster. Ze werd weggevoerd naar
Westerbork en later naar Bergen Belsen. Als door een wonder werd ze bevrijd en bereikte
Israël, al betekende dit niet de definitieve vrede waar zij in dit ontroerende boek zo voor pleit.
NRC: Hier is een vrouw aan het woord die in al haar eenvoud en zuivere
gevoeligheid steeds weer uit kan stijgen boven zichzelf en daardoor een moeder in Israël. ja een teken voor heel die geteisterde generatie
wordt.
Nu kan ik niet echt veel met een commentaar zoals dat van hierboven (NRC),
maar ik zou wel graag het boek willen nomineren. Hiervoor heb ik verschillende redenen, strikt persoonlijk, heeft niet te maken met de
literaire vorm oid, daar weet ik sowieso al niet veel van:-) Waarom dan
wel?
a. ik wil mijn hbs-ervaring vergelijken met de manier waarop ik nu een document van dezelfde schrijfster over dezelfde periode lees
b. ook ik heb de traumatische ervaring van het zeer jong overlijden van een echtgenoot meegemaakt en wil graag lezen hoe zij daarover schrijft, wat
haar overlevingsmechanismen zijn geweest , vooral omdat zij de van de ene
in de andere ellendige ervaring is gerold en er kennelijk heel sterk uit
is gekomen.
Dus heel graag dit boek op de leeslijst!
Pat Barker: Double Vision.
Pat Barker, in 1943 geboren in Thornaby-on-Tees, studeerde geschiedenis,
economie en politieke wetenschappen in Londen. Daarna gaf ze geschiedenisles aan een middelbare school in het noordoosten van
Engeland. In 1970, na de geboorte van haar eerste kind (een zoon), gaf ze deze baan
op. Vier jaar later werd haar dochter geboren. In 1982 debuteerde ze met
Union Street (in het Nederlands onder dezelfde titel verschenen), een roman die zeer lovende kritieken kreeg en op basis waarvan ze in 1983
verkozen werd tot een van de twintig beste jonge Britse schrijvers.
Barker's onlangs verschenen Double Vision heeft op het eerste gezicht niets met dit vraagstuk te maken. Double Vision is wat men noemt een
eigentijdse roman. Stephen Sharkey, een oorlogscorrespondent, keert net terug van zijn laatste missie in Afghanistan waar zijn collega, fotograaf
Ben Frobisher, is doodgeschoten. Sharkey, leeg en afgestompt van al zijn
ervaringen in Afrika en het Midden Oosten, besluit zich terug te trekken
uit de wereld vol oorlog en een boek te schrijven over de manier waarop oorlog wordt weergegeven in de media. (Helaas lukt het Barker niet om dit
op zich veelbelovende thema op interessante wijze uit te werken.) Sharkey
betrekt een huisje op het platteland dat doods en stil is als gevolg van
de naweeën van de mond- en klauwzeer epidemie. Vlakbij woont Kate
Frobisher, de weduwe van Ben. Kate, een bevlogen beeldhouwster, is herstellende van een auto-ongeluk. Deze in zichzelf gekeerde, in
eenzaamheid levende vrouw is door haar handicap gedwongen een assistent in
dienst te nemen om haar te helpen bij het voltooien van een groot
jezus-beeld. De plaatselijke predikant raadt haar aan Peter Wingrave in dienst te nemen, een knappe jongeman die bijklust als tuinman. Peter
blijkt inderdaad een betrouwbare hulp maar zijn gebrek aan mededeelzaamheid en zijn onopvallende aanwezigheid nemen geleidelijk
onheilspellende vormen aan.
Double
Vision Excerpt
Book
Review Guardian Unlimited
Pat Barker
Biography
Marlena
de Blasi: A thousand days in Venice
Een welbekend boek en derhalve simpel verkrijgbaar in biepen zowel in het
Engels als in het Nederlands (Duizend dagen in Venetië - een recept
voor romantiek). Wat ik nou eigenlijk zou willen weten is hoe grrls die zo'n boek in het Nederlands lezen dat ervaren. Mijn indruk is
namelijk dat het poezie in het Engels is maar niks bijzonders in het
Nederlands. Het lijkt me "onvertaalbaar" en daarom zou ik het weleens een
bespreking ervan willen zien door de boekgrrls.
In mijn ogen is het een voorleesboek. Open haard, glas wijn en je geliefde
ligt met zijn hoofd op je schoot te luisteren naar de prachtige zinnen uit
dit boek.
Het verhaal is overbekend en niks bijzonders. Vrouw van middelbare leeftijd ontmoet in Venetie de liefde van haar leven en laat alles achter
en stort zich er volop in. Beslist geen verhaal van rozengeur en
manenschijn. Het duurt wel even voor ze elkaar 'verstaan' in alle opzichten en op die leeftijd vallen niet alle aanpassingen mee. De
recepten (Marlena de Blasi is kok en heeft al wat kookboeken op haar
naam) zijn er, denk ik, in gepropt op verzoek van de uitgever en derhalve totaal
onbelangrijk. Leuk voor de verkoopcijfers. Mooie beschrijvingen van Venetie en de liefde. En ja, ze zijn na al die jaren nog altijd erg
gelukkig (blijkt uit interviews).
Maar laat ik duidelijker zijn en gewoon wat quotes geven:
"Too often it is we who won't let life be simple. Why must we squeeze it
and bite it and slam it against what we've convinced ourselves are our great powers of reason? We violate the innocence of things in the name of
rationality so we can wander about, uninterrupted, in our search for passion and sentiment."
en
"In those solitary evenings by my fire I found finely spun threads, a
pattern, my own story. I opened up the kind of memory that feels like a wistful hankering for something lost or something that never was. I think
most of us have it, this potentially destrictive habit of mental
record-keeping that builds, distorts, then breaks up and spreads into even
the farthest flung territories of reason and consciousness. What we do is
accumulate the pain, collect it like cranbarry glass. We display it, stack
it up into a pile. Then we stack it up into a mountain so we can climb up
onto it, waiting for, demanding sympathy, salvation."
Het is een boek waar ik bladzij voor bladzij doorheen ga. Steeds weer die
prachtige zinnen hardop lezend. Ik vraag me af of anderen ook die ervaring
hebben en vooral of je in een vertaling dit kunt overbrengen. Daarom mijn nominatie van dit
"ouwetje".
Hafid
Bouazza: Paravion
Paravion draat om drie generaties Baba Baloek: grootvader, vader en zoon.
Deze laatste blijft alleen achter in een klein gehucht waarvan alle mannen
zijn vertrokken met achterlating van hun vrouwen. Op een dag wordt de jongste Baba Baloek, een herder, bezocht door een mysterieus meisje dat
hem inwijdt in de liefde. De ontdekking van lichamelijke behoeften gaat gepaard met het ontwaken van zijn bewustzijn. Zo komt hij er aan de hand
van de verhalen die het meisje vertelt achter dat hij meer deelt met zijn
voorvaders dan de naam alleen.
De jongens die overgebleven zijn in het dorp en die Baba Baloek dagelijks
treiteren verdwijnen. Hij blijft alleen over met de achtergebleven
vrouwen, met wie hij zijn erotische lessen deelt. Maar ook zij
verdwijnen. Naar Paravion.
Deze naam is een misvatting van de personages, die het opschrift par avion
lezen als de naam Amsterdam. de stad die elke middag zichtbaar wordt in de
mirage.
Hafid Bouazza (1970) publiceerde onder andere "De voeten van Abdullah", waarvoor hij de E. de Perronprijs
ontving. Momo, Salomon en Rond voor rond of als een pikhouweel, een vertaling van klassieke Arabische erotica. In
2003 verscheen zijn bejubelde vertaling van "Othello"
Miguel de
Cervantes Saavedra: Don Quichot van La Mancha
KEN UW KLASSIEKERS!
Zoals De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha, door Miguel de Cervantes Saavedra: de eerste grote Europese roman.
Veel van ons denken Don Quichot ongelezen al te kennen. Maar kan dat? In
de loop der tijd zijn er vele visies op het boek geweest, die telkens weer
gekleurd zijn door de tijd van de vertaling. Heel hedendaags maak ik voor
een goede aanbeveling dus maar gebruik van een uitspraak van een van de groten der literatuur. Byron zei over Don Quichot: "Of all tales 'tis the
saddest - and more sad because it makes us smile.".
De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha is een ridderroman van ná
de riddertijd (1605/1615), die in de 'eigen' tijd speelt. Ridderromans waren begin 17e eeuw erg populair in Spanje en Cervantes schreef in
reactie daarop een persiflage met een held die zoveel ridderromans heeft
gelezen dat hij gek wordt. In een ridderloze tijd trekt ridder Don Q. ten
strijde tegen onrecht. Of is hij niet gek maar een idealist?
DQ *bedenkt* gewoon zijn Grote Liefde (want "een dolende ridder zonder
liefde was immers als een boom zonder loof of vruchten"): "Wanneer ik als
straf voor mijn zonden of mijn geluk hier een of andere reus tegenkom, zoals dolende ridders gemeenlijk overkomt, en ik vel hem in één
treffen, of klief zijn lichaam doormidden, of overmeester hem na veel vijven en
zessen waarna ik hem dwing tot overgave, zou het dan niet mooi zijn iemand
te hebben naar wie ik hem als geschenk kan toesturen [..]?"
De vertaling die ik wil gaan lezen dateert uit 1997 en is gemaakt door Barber van de Pol. Zij won hiervoor de Martinus Nijhoffprijs.
Don
Quichot, dat ben ik
Don Quichot strijdend tegen de romantiek
Hella
S. Haasse: Het dieptelood van de herinnering
Voor de nieuw samen te stellen leeslijst wil ik van harte aanbevelen
'Het dieptelood van de herinnering' van Hella.S. Haasse. Het boek is
verschenen in 2003 en bestaat uit een aantal autobiografische
geschriften, te weten 'Zelfportret als legkaart' (1954), 'Persoonsbewijs'
(1967), 'Krassen op een rot'(1970) en 'Een handvol achtergrond' (1993).
De eerder gepubliceerde teksten zijn niet integraal herdrukt, om
overlapping te voorkomen. Ook zijn stukken weggelaten die hun
historische relevantie hebben verloren. Volgens de achterflap kan de
lezer de ontwikkelingsgang van de schrijfster Haasse op de voet volgen.
Zij schrijft over haar kinderjaren op Java en in Nederland. Zij schetst
een liefdevol familieportret naast heldere poëticale beschouwingen. Zij
analyseert haar eigen werk, citeert uit de boeken van haar
lievelingsschrijvers en formuleert de grondgedachten van haar gehele
oeuvre. Kortom, alle facetten van haar werk komen aan bod: de
romanschrijfster en de essayist Haasse hebben de handen ineengeslagen.
Lezers die geïnteresseerd zijn in de persoon van de schrijfster komen
hier aan hun trekken, evenals de liefhebbers van haar werk.
Aan deze aanbeveling van de uitgever heb ik niet zoveel toe te voegen.
Hella Haasse is wat mij betreft een van de groten in de Nederlandse
literatuur. Niet dat ik een professioneel kenner ben, maar als
liefhebber zeg ik hiermee niets te veel volgens mij. Wanneer Hella
Haasse iets opschrijft blijkt de Nederlandse taal een rijke taal te zijn.
Prachtige woorden en zinnen, zonder dat ze die opblaast. Ze kiest
bijzondere thema's, schrijft historische
en psychologische romans met diepgang en ze is geangageerd zonder de
nuance te verliezen. Daarnaast vind ik haar een beminnelijke
persoonlijkheid en een mooi voorbeeld van hoe een vrouw op hoge leeftijd
sprankelend in het leven kan staan. Bijzondere vrouw, met een prachtig
oeuvre.
Arnaldur
Indridason: Moordkuil
Arnaldur Indridason (1961) is de bekendste auteur van IJsland. Maandenlang stond hij met maar liefst zes titels tegelijk in de IJslandse bestsellerlijsten, terwijl de top-drie daarvan permanent voor hem gereserveerd leek te zijn. Maar ook in het buitenland zijn zijn boeken een ongekend succes. Zo zijn in Duitsland nu
al meer dan 100.000 exemplaren van Noorderveen over de toonbank gegaan. Indridasons
werk wordt in de gehele westerse wereld
vertaald en hij ontving tal van prijzen, waaronder tweemaal achtereen (en
dat is uniek!) de Glazen Sleutel, de prijs voor de beste Scandinavische
misdaadroman: in 2002 voor Noorderveen en in 2003 voor Moordkuil. (crimezone.nl)
Over Moordkuil: Op een bouwplaats in Reykjavík worden de resten van een lijk opgegraven dat daar al tientallen jaren geleden begraven moet
zijn. Het is aan rechercheur Erlendur en zijn collega™s om
uit te zoeken wat er is gebeurd. Daarvoor moeten zij mensen zien terug te
vinden die vroeger in de betreffende buurt hebben gewoond. Gaandeweg
komen er diverse onprettige feiten bovendrijven, waardoor
het verhaal achter het gevonden skelet steeds gruwelijker wordt. Terwijl Erlendur
worstelt met het verleden, vecht zijn dochter Eva op de intensive care voor haar
leven. (crimezone.nl)
Indridason wordt vergeleken met Henning Mankell, heeft ook een oudere rechercheur als hoofdpersoon. Ik ben erg benieuwd naar deze
thrillerauteur die overal zo bejubeld wordt. Hij krijgt 5 sterren in
de Vrij Nederland thrillergids. Overigens is hij ook degene naar wie verwezen
werd in verband met Henning Mankell's vermeende plagiaat in Het Graf. Ben benieuwd hoe de
meningen daarover zullen zijn.
Kafka: Het proces
“Iemand moest Josef K. belasterd hebben, want zonder dat hij iets kwaads gedaan had, werd hij op een ochtend
gearresteerd. Zo begint de nachtmerrie waarin bankbediende Josef K. steeds dieper
verzeild raakt. Hij wordt weliswaar weer op vrije voeten gesteld, maar leeft verder onder aan aanklacht en dient zich regelmatig te melden bij de rechtbank. Het proces gaat verder, maar Josef K. heeft en krijgt
geen idee waarvan hij wordt beschuldigd en hoe hij zich moet verdedigen. Op aanraden van een oom neemt hij een advokaat, dr. Huld, die veel contacten zou hebben met de rechtbank. Ook de advokaat krijgt de aanklacht niet te zien en moet het doen met geruchten en
toespelingen. Ook de lezer krijgt geen enkele hint over de beschuldigingen tegen Josef K. en raakt met hem verstrikt in de neerwaardse spiraal van zijn
leven. Josef K. is volstrekt hulpeloos tegen de ondoordringbare bureaucratie die hem in zijn greep houdt en uiteindelijk wordt hij geëxecuteerd. Kafkaiaanse
toestanden, zo wordt het genoemd wanneer iemand geconfronteerd wordt met de onaangename kanten van de
bureaucratie. Van het kastje naar de muur worden gestuurd zonder een stapje verder te
komen, tot je er bijna wanhopig van wordt (mijn persoonlijke ervaring hiermee heb ik opgedaan in
Griekenland) Maar het gaat niet alleen over vastlopen in een
bureaucratie, de roman, die Kafka niet heeft afgemaakt, gaat ook over schuld en
onschuld, de vraag naar de waarheid en leugen.
Josef K. ontkent zijn schuld tegen de gevangeniskapelaan: ‘maar ik ben niet
schuldig?, zei K. ‘het is een vergissing. Hoe kan een mens trouwens schuldig
zijn? Wij zijn hier toch allemaal mensen, de een zo goed als de ander?. ‘Dat is het
juist, zei de geestelijke, ‘maar zo redeneren alle schuldigen.
Kafka wordt beschouwd als één van de grootste schrijvers van de
20ste eeuw en het proces is, naast de ‘Gedaanteverwisseling’ zijn
bekendste werk. De roman houdt je vast van de eerste regel tot het eind waarbij je nog steeds het waarom niet
weet.
Van digischool: ...Met dat al is de plaats van Kafka in de
literatuurgeschiedenis zo dominant, dat men met enig recht an
zeggen dat hij voor de 20ste eeuw is wat Dante, Shakespaere en Goethe voor hun tijd
waren: een schrijver in wiens werk men de essentie van een periode belichaamd
ziet.
Kertesz,
Imre: Liquidatie
Zo'n half jaar geleden las ik deze roman en schreef er een verslagje
over. Er werd, voorover ik me herinner, niet op gereageerd. Toch hebben we
hier te maken met de meest recente roman van een belangrijke auteur. Nobelprijs 2002. Nee, natuurlijk geen lichte kost. Maar voldoende stof
tot discussie en analyse. Hieronder mijn leesverslagje van toen. Zullen we
't maar es gaan lezen?
Heb deze roman inmiddels twee keer gelezen. Dat was nodig, omdat ik de eerste keer de structuur niet helemaal door had. Bovendien hebben we te
maken met een zware inhoud. Nog es lezen en nadenken was gewenst.
Ik kan me niet herinneren dat over deze roman eerder is gemaild. Dus de korte inhoud. De roman is gesitueerd in Boedapest, anno 1999
(nu-moment). Maar het verleden is dominant voor de personages: hoe te leven na het
communisme en vooral na Auschwitz? De hoofdpersoon is B. Hij is schrijver
en heeft zelfmoord gepleegd middels een overdosis morfine. (B. was in '44
in Auschwitz geboren. Zijn 'naam' ontleende hij aan het stempel op zijn dijbeen - B + 4 cijfers - paste niet op z'n
babyarmpje.) De ik-figuur is Keseru, in dienst van een uitgeverij. Hij was de redacteur van B en
beschouwde hem als 'zijn' schrijver. Na B's dood gaat hij wanhopig op zoek naar het 'hoe en waarom'. In de nagelaten manuscripten vindt hij
o.m. het script van een toneelstuk: De Liquidatie. Maar hij is ervan overtuigd
dat er ook nog een roman moet liggen. Daar gaat ie achteraan.
Het voorgaande klinkt simpel. 't Lijkt een thriller, maar dat is
uiteraard niet het geval. Wel gaat 't hier om de spanningsboog in de roman. Die
roman is indrukwekkend, maar 'zwaar'. De thematiek is dat, de uitwerking/redenering ook. De (levende) personages zijn
mid-veertigers, slachtoffers van het communistische regime en de frustratie van daarna. De
inmiddels dode hoofdpersoon was iets ouder. En cynischer. Hij stelde: het
kwaad is het principe van het leven (zie zijn 'begin'!), haat houdt je in
leven. En over zijn zelfdoding (pag. 114): "De weerstand was weg, de hele
wereld lag voor hem open. En hij had er genoeg van om steeds nieuwe gevangenissen voor zichzelf te zoeken".
De structuur vond 'k in eerste instantie ingewikkeld. Het nagelaten toneelstuk Liquidatie (veel fragmenten in de roman) speelt in 1990. De
hoofdpersonen uit de roman figureren in het stuk. Zij treuren over het overlijden van B, de schrijver van ...Daar moest 'k toch wel es over
nadenken. Figuranten zijn echte mensen? Nee - echte mensen zijn
figuranten. Ja, misschien snap ik dat toch wel.>
Tja. Ik zou er graag nog es over willen 'kletsen'.
De
Groene: Het geheugen van Hongarije
Books and writers
Dr. Joyce Reardon: Het dagboek van Ellen Rimbauer
Dit is wat ik vond op het web
Het begon allemaal met een script voor een miniserie.... Stephen King's
Rose Red is het huiveringwekkende verhaal van Dr. Joyce Reardon,
psychologie leraar aan de Beaumont University. Zij heeft haar veld
uitgebreid met paranormale verschijnselen en is vastbesloten het
cynische hoofd van de afdeling er van te overtuigen dat het
onverklaarbare echt bestaat en echt gebeurt.
Rose Red is het eerste script waar
horror master Stephen King aan werkte na het verwoestende auto ongeluk
dat bijna het einde voor hem betekende.
Toen King aan het script werkte, zag hij de
mogelijkheid van een mini-serie, waardoor hij meer diepgang kon
aanbrengen in het verhaal van het mysterieuze huis, zijn voormalige
bewoners en de diverse individuen van de groep, die is samengesteld om
de krachten van het huis te onderzoeken. Het resultaat is een driedelige,
6 uur durende mini-serie,
direct voor televisie gemaakt door
hetzelfde team dat 2 jaar gelden het populaire Storm of the Century
gemaakt heeft.
De Werkelijkheid
Simultaan met de miniserie Rose Red, verscheen bij
uitgeverij Hyperion het boek The Diary of Ellen Rimbauer, het dagboek
van het hoofdpersonage, zoals het gevonden zou zijn door Joyce Reardon.
Het zou ons een bredere kijk moeten geven op haar huwelijk met haar man
en de gebeurtenissen die tot de vele drama's in Rose Red geleid hebben.
Met de publicatie van het boek wil King zijn verhaal duidelijk een
authentiek karakter meegeven, alsof de dingen in Rose Red ook echt
gebeurd zijn. Een invloed wellicht van real-life films zoals The Blair
Witch Project. De officiële website
presenteert zich als een onderdeel van
paranormale afdeling van de Beaumont Universiteit en geeft heel wat
achtergronden, zoals een hele lijst van personen die in Rose Red vermist
zijn geraakt en uittreksels uit het dagboek van Ellen. Volgens geruchten
op het internet, zou het dagboek neergepend zijn door Kings vrouw
Tabitha. Inmiddels is echter bekend dat Ridley Pearson de auteur is.
De Fictie
Inleiding Aan het begin
van de twintigste eeuw begon Ellen Rimbauer, de jonge bruid van
industrieel John Rimbauer, aan een opmerkelijk dagboek. Dit dagboek werd
de geheime plaats waarin Ellen kwijt kon wat ze voelde aan angsten over
haar nieuwe huwelijk en verwarring over haar ontluikende seksualiteit en
bij de nachtmerrie die haar leven zou worden. Het dagboek beschrijft
niet alleen de ontwikkeling van een meisje tot vrouw, het
volgt ook de constructie van het Rimbauer-landhuis - Rose Red - een
immens bouwwerk in Seattle, dat het toneel was van vele gruwelijke en
onverklaarbare
tragedies. Dit document humain gunt ons een blik op de
emotionele kwelling die Ellen Rimbauer heeft doorstaan en doet verslag
van de mysterieuze gebeurtenissen die het huis in Seattle een slechte
naam bezorgdenen die pas met dit dagboek te duiden zijn. Deze editie
werd geredigeerd door dr.
Joyce Reardon, de eminente
parapsychologe die momenteel veldonderzoek doet in Rose Red.
Brief van Dr. Joyce Reardon
Joyce Reardon Faculteit Paranormale Verschijnselen
Beaumont University Seattle
Beste lezers,
In de zomer van 1998 kocht ik op een veiling in Everett in de staat
Washington een stoffig dagboek, dat met een slot was afgesloten. Ik
geloofde dat ik het dagboek van Ellen Rimbauer had verworven. De
archiefafdeling van de Beaumont University onderzocht het papier, de
inkt en het bindwerk en stelde vast dat het dagboek authentiek was.
Vervolgens werd het op mijn verzoek gefotokopieerd. Ellen Rimbauers
dagboek werd het onderwerp van mijn dissertatie en is daarna altijd door
mijn hoofdblijven
spoken (als ik die term mag gebruiken). John en Ellen
Rimbauer behoorden
aan het begin van de vorige eeuw tot
de elite van Seattle. Ze bouwden een enorm huis op het hoogste punt van
Spring Street. Dat huis kreeg de naam Red Rose en was aanleiding tot
veel geruchten. In een periode van eenenveertig jaar zijn binnen de
muren van dat huis minstens zesentwintig personen overleden of verdwenen.
Voor de zeer nieuwsgierigen of de voyeurs onder u
is een deel van die weggelaten passages te vinden op het internet, en
wel op www.beaumontuniversity.net. Op de website zijn ook foto's van het
huis te zien. Ik wens u veel leesplezier. In naam van de wetenschap zal
ik naar de waarheid van Rose Red zoeken, waarheen die zoektocht mij ook
zal leiden.
Hoogachtend, Joyce Reardon, P.P.A., M.D., Ph.D.
Voorwoord van Dr. Joyce Reardon
Het hierna volgende bestaat uit fragmenten van Ellen Rimbauers dagboek,
daterend uit de periode 1907 tot 1928. Voor zover de
teksten zijn bewerkt,
heb ik dat naar eigen goeddunken gedaan. Ik heb enigszins
geprobeerd de integriteit van mevrouw Rimbauer en haar nakomelingen te
beschermen, zij het nooit ten koste van de inhoud. Nu volgen de woorden
van Ellen
Rimbauer, door haarzelf op papier gezet, met zo min
mogelijk redactionele
opmerkingen. - Joyce Reardon, november
2000
Dus ik wil het boek nomineren voor de lijst. Een
dagboek 'zogenaamd' geschreven door een vrouw en geheel verzonnen. Door
een man. Ik ben hier heel erg benieuwd naar.
Haruki Murakami:
De Opwindvogelkronieken
Het noodlot slaat wel erg hard toe bij Toru Okada: hij raakt zijn baan
kwijt, zijn kat is spoorloos en dan komt zijn vrouw ook ineens niet meer
thuis na haar werk. De tocht die daarop volgt, op zoek naar zijn vrouw en
kat brengt hem in contact met een aantal bizarre mensen, zoals twee gestoorde zusters, een tamelijk vreemde tiener, een oude soldaat
die de
slachtingen in China net voor de Tweede Wereldoorlog heeft gadegeslagen en
een zeer dubieuze politicus.
Murakami neemt de lezer mee op een subliem geschreven avontuur waarin niets is wat het lijkt. Wat op het eerste gezicht een
misdaadroman lijkt, blijkt bij nadere lezing een onderzoek naar de grenzen van het menselijke bewustzijn. Het volstrekt absurde wordt als
vanzelfsprekend
opgevoerd en toch lijkt de oplossing af en toe zeer nabij.
De opwindvogelkronieken is een van de absolute hoogtepunten uit de
Japanse literatuur van de twintigste eeuw, waarin Murakami het volledige
spectrum van zijn literaire kwaliteiten etaleert.
En een ander verslag:
Zijn verhalen spelen zich in de schemerzone tussen realiteit en onwerkelijkheid af. De fictie bevat echter geen
vreemde, surrealistische zaken maar herkenbare dingen. Een constante in zijn
boeken is het alledaags gegeven waarmee hij opent. Geleidelijk aan voegt hij vreemde
gebeurtenissen aan het verhaal toe. In "De Opwindvogelkronieken" opent hij
met een man en een vrouw, die ogenschijnlijk gelukkig getrouwd zijn en leven volgens een
omgekeerd rollenpatroon. De vrouw gaat werken, de man doet het huishouden. Wanneer hun huisdier
verdwijnt, schakelt de vrouw een helderziende in. In navolging van de kat verdwijnt opeens ook de vrouw (Kumiko) met de noorderzon. De man,
Toru Okada, ontmoet in de zoektocht
naar zijn echtgenote een aantal bizarre mensen waaronder twee helderziende
zussen (Malta en Kreta Kano), een tienermeisje die gefascineerd wordt door
menselijk haar (May Kasahara), een bejaarde luitenant (Mamiya) en een slinkse
politicus (Noboro Wataya). Bijna geloof je als lezer dat je een misdaadroman aan het lezen bent, maar dit boek onttrekt zich aan elke
bestempeling. Dit boek verkent de grenzen van het menselijke bewustzijn op
een onnavolgbare, weergaloze manier. Het boek vormt een rijke mozaïek van
verscheidene verhaallijnen die als een vlecht in elkaar worden geweven. Murakami onderzoekt op een subtiele manier
de vraag naar de menselijke
identiteit. Het boek kent geen happy ending: Toru kan het contact met zijn
echtgenote hernieuwen maar door de gebeurtenissen kunnen ze hun oude leventje niet
(nog niet?) meer opnemen. Net zoals het leven zelf komt
Murakami niet met gebruiksklare oplossingen aandraven.
Van de achterflap:
"Critics have variously likened him to Raymond Carver, Raymond Chandler, Arthur C. Clarke, Don DeLillo, Philip K. Dick, Bret Easton
Ellis
and Thomas Pynchon - a roster so ill assorted as to suggest Murkami is in
fact an original."
"Deeply philosophical and teasingly perplexing, it is impossibel to put
down."
"How does Murakami manage to make poetry while writing of
contemporary life and emotions. I am weak-kneed with admiration."
Complete
Review.com
Salon.com
BBC
Philip Pullman:
Het gouden kompas (His Dark Materials) -
Zoals een half jaartje terug beloofd wil ik hierbij mijn eerste
aanbeveling ooit voor de leeslijst doen. Degenen die niet al te nieuw zijn
weten natuurlijk allang welk boek (of liever welke trilogie) ik
aanbeveel, nl. Het gouden kompas van Philip Pullman, oorspronkelijk in het engels
geschreven onder de titel His dark materials. De trilogie bestaat uit de
volgende delen: Het noorderlicht / Northern Lights Het listige mes / The
subtle knife De amberkleurige kijker / The amber spyglass
Zoals ik ongeveer een jaar geleden ook al aan jullie vertelde is het eigenlijk onmogelijk om deze boeken uit te leggen aan iemand die ze niet
gelezen heeft. Toen iemand mij vroeg het te doen zei ik : "ja..euh...het
gaat over twee kinderen en godsdienst en paralelle werelden enzo..." ;-D
Klopt als een bus, maar doet het boek geen recht.
Het Gouden Kompas wordt om de een of andere reden vaak vergeleken met Harry Potter, maar dat heb ik nooit zo goed begrepen. Ja, het gaat over
kinderen, en ja, het gaat ook over magische zaken, maar daar houden voor
mij alle vergelijkingen op. Waar Rowling nog veel met humor schermt en toch echt voor kinderen schrijft (en ik vind Harry Potter te gek hoor), is
Pullman op een veel serieuzere toer, dodelijk serieus zelfs. Het is dus zeker geen serie die alleen geschikt is voor de Harry Potter
fanaten Integendeel, ik zou willen zeggen: wie Harry Potter te kinderlijk
vindt grijp Pullman bij z'n lurven en lees!
De drie boeken beschrijven de zoektochten, avonturen en reizen van Lyra en
Will (het eerste deel speelt Will nog niet mee trouwens) en ook die van allerlei mensen (en dat zijn er heel wat) waarmee ze in contact komen door
vele alternatieve werelden. Lyra komt uit een wereld die in veel opzichten
op de onze lijkt, maar toch op vele vlakken anders is. Will komt uit onze
wereld.
In het gouden kompas, draait het allemaal om Stof, een ongrijpbaar materiaal dat door bewustzijn wordt aangetrokken en zelf ook bewustzijn
heeft (misschien een beetje vergelijkbaar met de factor x nu ik er zo over
nadenk). Aangezien Lyra's wereld geregeerd wordt door de kerk, is dit materiaal een grote bedreiging voor de heersende macht, dus doet men er
alles aan het te vernietigen of tot het ultieme kwaad te verheffen.
Lyra komt in allerlei intriges en avonturen terecht als ze op zoek gaat naar een vriendje dat, net als vele andere kinderen, is verdwenen. Op de
noordpool blijkt een gewetenloze vrouw vreselijke experimenten uit te
voeren. Meer vertellen is verpesten, hoe minder je van het verhaal weet hoe
beter.
Wat kom je zoal tegen in deze trilogie? Pratende vechtende gepantserde
beren, heksen, piraten, zigeuzen (een soort varende zigeuners), engelen,
wonderlijke dieren die op wielen rijden, bijzondere instrumenten. De titels van de boeken duiden op die instrumenten: Het gouden kompas is de
zogenaamde alethiometer, een apparaatje waarmee je de waarheid kunt achterhalen als je er gevoel/instinct voor ontwikkelt (Lyra blijkt een
natuurtalent).
Het listige mes komt in het bezit van Will en hij kan ermee een deur naar
andere werelden snijden en dichten. De amberkleurige kijker komt in het bezit van een wetenschapster die in het derde deel een grote rol speelt
(ben haar naam even kwijt, Mary geloof ik), en hiermee kun je Stof zien.
Het mooiste idee van al die eigenaardigheden van alternatieve werelden vond ik zelf het feit dat in Lyra's wereld de ziel aan de buitenkant met
je meegedragen wordt in de vorm van een dier, een zogenaamde daemon. Dit
feit leidt tot een van de meest hartverscheurende scènes in het derde deel
en ik vertel lekker niet welke dat is, maar ik stond in een overvolle
trein op het balkon zo'n beetje te janken ;-D.
Het is onmogelijk om deze trilogie te beschrijven zonder hem tekort te
doen. Laat ik zeggen dat je meegesleept wordt door zoveel avonturen, zoveel mensen en ook zoveel ideeën over religie en het universum dat ik
het moeilijk vond om afscheid te nemen van Lyra en Will toen het derde boek uit was.
Tot nu toe heb ik de trilogie aan vele mensen aangeraden en de meesten werden er net zo door gegrepen als ik. Op een gegeven moment had ik een
heel gezin eraan verslingerd gekregen, die elkaar de boeken uit de handen
keken ;-D. Er is maar een manier om dat te begrijpen: lezen die hap, want
uit te leggen is het niet. Pullman moet ervaren worden! Niet voor niets was het een van de 21 meest gelezen boeken in The Big Read in
Engeland.
Kidsplanet
Het gouden
kompas
Hisdarkmaterials.org
Terry Prachett: The wee
free men
Als Fantasy nominatie wil ik graag een
boek van Terry Pratchett voorstellen. Bijvoorbeeld 'the wee free men' of
een van de andere. Hij geeft een humoristische kijk over verschillende
aspecten van het leven, doorgetrokken naar de anologie van de
schijfwereld. Bijv. horrorfilms, films maken in het vroege Hollywood,
Australie, politiek, toneel etc.
Prachett: Terry:
Equal rites
"Ikzelf ben begonnen met equal
rites, over gelijke rechten voor vrouwen in het mannenbolwerk van
tovenaars."
Een korte aanbeveling misschien, maar voldoende om mij razend
enthousiast naar de boekhandel te
doen hollen ;-)
On Earth some people fight for equal
rights for women. On Discworld, some people fight for Equal Rites:
wizards are supposed to be men, witches women, but Eskarina doesn't
believe in that division. She was supposed to be the eigth son of an
eigth son, and was named successor to a wizard just before she was born
and he died, never knowing that the son was a daughter instead.
Unfortunately, this unusual situation made her more inclined towards
wizardry than witching (especially with the wizard's staff she
inherited), and she decides to go to the Unseen University to apply as a
wizard. Granny Weatherwax, the local witch, had her marked for her own
apprentice, and follows her to the University to try to get her back.
The confrontation between tradition-bound, small-village witch
Weatherwax and the equally hidebound, scholarly wizards of the
University is inevitable, and of course entertaining, as poor Eskarina
tries to determine what it is she really wants.
(van een Terry
Prachett website)
Preussler:
Meester van de zwarte molen
Dit boek van Preussler blijft je inderdaad bij. Ik heb er een jaar of
twintig geleden delen uit voorgelezen aan eerstejaars van het voortgezet onderwijs. Je kon een speld horen vallen!
Krabat is 14 als hij, in een droom geroepen door 11 raven, naar een molen in de bossen van Bohemen wordt gelokt. Het blijkt een bolwerk van zwarte toverkunst te zijn. De molenaar laat niemand ontsnappen. Elke
ontsnappingsroute leidt naar de molen terug. Op een nacht wordt Krabat wakker van een onnatuurlijke stilte. Het zijn zijn
collega-molenaarsleerlingen die ademloos op iets lijken te wachten. Er klinkt gestommel, angst en opluchting vullen de kamer. De volgende dag is
Tonda er niet meer... De enige manier om los te komen van dit duivelse oord is de liefde van een meisje.
Het blijft een ongelooflijk knap geschreven boek!
Asne
Seierstad: De boekhandelaar van Kaboel.
Vorig jaar kreeg ik het boek kado: 'De boekhandelaar van Kaboel. Een
familie in Afghanistan.' Dit boek is geschreven door een noorse
journaliste, die een aantal maanden heeft gewoond bij een afghaanse
familie. Zij beschrijft in dit boek hoe het dagelijks leven van een familie in A. er uitziet na de val van de
Taliban. Met veel terugblik (via
de verhalen van de vrouwen en mannen in het gezin) naar de periode tijdens
het Talibanbewind. Vooral het leven van vrouwen beschrijft zij
indringend. De hoop en wanhoop de mogelijkheden en onmogelkijkheden. Maar ook de vaak
moeilijke positie van mannen binnen de gezinsstructuur wordt nader
belicht. Een blik in een totaal andere cultuur met zijn eigen gezins- en
sociale structuren.
Achterflap:
Na de val van de Taliban bracht de noorse Asne Seierstadt een aantal maanden door bij de familie van een boekhandelaar in
Kaboel. Ze werd in
het gezin opgenomen, droeg een boerka en voelde zich één van de
vrouwen. Wat zich in het gezin afspeelt, loopt parallel met de ontwikkelingen in
Afghanistan. Een land dat verwoest is, maar de hoop op een betere toekomst
levend houdt.
De schrijfster: Ik had als journaliste in de oorlog verslag gedaan van de
oorlog in Afghanuistan en dacht dat het boeiend zou zijn om over het leven
van gewone mensen te schrijven. Ik wilde het verhaal achter de stereotypen
vertellen.
Recensie: Dit boek is de geschiedenis heet van de naald, met recente gebeurtenissen tot aan de zomer van 2002, verweven met het leven van het
kleurrijke gezin van een boekhandelaar.
Nu ik gisteravond bij de opening van de Olympische spelen zag dat e ook twee
Afghaans vrouwen meeliepen, leek het mij een mooi moment om dit boek voor te dragen voor de
leeslijst.
Stendhal
: le Rouge et LE Noir
Als ik me goed herinner (mijn schoonvader vond het
een sterk boek) ging het over een jonge man die moet kiezen tussen een
carriere in het leger en in de kerk (rood en zwart) en indirect tussen
gevoel en verstand - maar dat laatste weet ik niet meer zeker. Het
verhaal speelt zich vroeg in de 19e eeuw af.
Ik vroeg me af of er qua thematiek parallellen
waren met Narziss und Goldmund van Hesse, nogal een fave van me.
"Onder de Romeinen betekende de rode vlag oorlog. Rood was de kleur van bloed, vuur en magie. Volgens overlevering begon de rode vlag zijn moderne carrière in 1792, toen de massa de Tuileriën aanvielen en daarbij een in bloed gedrenkte koninklijke standaard hesen. Vandaar dat sedertdien rood en wit staan voor 'revolutionaire' en contrarevolutionair. Stendhal die als kleine jongen het begin van de revolutie in Grenoble had meegemaakt, gebruikte een variant in zijn Le Rouge et le Noir waarin hij de strijd tussen radicalen en clericale reactie tijdens de Restauratie
schetste." (ons
verleden)
Franse
website met samenvatting boek
Dubravka Ugresic:
Het Museum van Onvoorwaardelijk Overgave
Dit boek gaat over herinneringen. De schrijfster 'plakt' haar beelden als het ware in een
album.
Citaten:
"'Soms heb ik het gevoel dat ik alles vergeten ben. Waarom leeft een mens
eigenlijk wanneer hij toch alles vergeet?, vraagt mama. [..] 'Zelfs van wat van mij was, van mij alleen, kan ik me zo weinig
herinneren...'"
"Er zijn twee soorten vluchtelingen: met en zonder foto's"
"Op mijn bureau staat een vergeelde foto. Er staan drie onbekende
baadsters op. Ik weet niet veel over deze foto, alleen dat hij aan het
begin van deze eeuw genomen werd aan de Pakra, een riviertje niet ver van
het plaatsje waar ik geboren ben en mijn jeugd heb doorgebracht. Ik realiseer me dat ik deze foto altijd bij me heb, als een kleine fetisj
waarvan ik de ware betekenis niet ken. ik weet alleen dat het matgele oppervlak als met een hypnotische kracht mijn aandacht trekt. Soms zit ik
er lang naar te staren, zonder aan iets te denken. Soms ga ik helemaal op
in de weerspiegeling van de drie baadsters in het water en in hun
gezichten, die me recht aankijken, ik kijk geconcentreerd naar de foto, alsof ik een geheim wil ontraadselen, een opening wil vinden, een geheime
doorgang waardoor ik weg zal glippen naar een andere ruimte, naar een andere tijd. Meestal zet ik de foto tegen de linkerhoek van het raam, daar
waar je een stukje van het meer kunt zien."
"Over de oorlogsmisdadiger generaal Ratko Mladic, die Sarajevo
maandenlang vanaf de omliggende heuvels met granaten bestookte, doet het
verhaal de ronde dat hij op een keer het huis van een kennis in het vizier
nam. Het vervolg van het verhaal is dat de generaal zijn kennis opbelde en
hem meedeelde dat hij hem vijf minuten de tijd gaf om zijn albums te
pakken, want hij stond op het punt, zei hij, zijn huis in de lucht te laten vliegen. Toen de moordzuchtige generaal het over albums had,
bedoelde hij de albums met familiefoto's. De generaal, die maandenlang de
stad had beschoten, wist heel goed dat het _herinneringen_ waren die hij
vernietigde. Hij spaarde daarom 'grootmoedig' het leven van zijn kennis en
schonk hem het recht op zijn herinneringen. Het naakte bestaan en een paar
familiefoto's."
Toen ik dit boek de eerste keer las raakte ik geïntrigeerd door wat
Ugresic me zo beeldend probeerde te vertellen; vaak had ik een indruk maar
wist ik het beeld niet helemaal scherp te krijgen. Ugresic fotoalbum is dan ook meer een
plakboek: soms vertelt ze een verhaal, citeert Josif Brodski, praat met haar
moeder, of somt gekke feitjes op. Een kaleidoscoop rond de herinnering.
Fascinerend, vond ik en ik zou het boek dan ook graag eens herlezen.
Voznesenskaja,
Julia: Vrouwendecamerone
Nu we toch aan het nomineren zijn: ik ben zo heerlijk aan het snuffelen in
al die boeken die al drie jaar lang in dozen niet hebben liggen verstoffen
naar iets dat ik graag met jullie zou (her)lezen. En ineens wist ik het:
Julia Voznesenskaja - vrouwendecamerone. Ik kreeg het boek in 1989 kado en
weet nog dat ik het prachtig vond. Maar waarom ook al weer? In die tijd maakte ik nog geen leesverslagen
(dat doe ik pas sinds ik boekgrrl ben). Dus een goede aanbeveling is
moeilijk, daarvoor zou ik het eerst moeten herlezen.
Dan maar even de blurb (Rainbow Pocket, 1986): Tien vrouwen uit zeer uiteenlopende lagen van de Russische samenleving
worden wegens besmettingsgevaar in quarantaine geplaatst. Om de tijd te doden vertellen ze elkaaar tien dagen lang verhalen over hun
ervaringen en avonturen. Verhalen over mannen, ontrouw en wraak, eerste liefde en
verkrachting, werk en kinderen, geld en geluk. De verhalen die soms
openhartig, erotisch en luchtig, dan weer aangrijpend of droevig zijn, geven een fascinerend beeld van de Russische
samenleving, gezien door de
ogen van vrouwen. ----- 'Levendige verhalen over hoe vrouwen het rooien,
zelfs plezier hebben ondanks tegenslagen'. Guardian 'Een buitengewone beschrijving van het leven van de moderne Russische
vrouw'. Literary
review ----- Julia Voznesenskaja (1942) studeerde theaterwetenschappen in
Leningrad. Wegens het lidmaatschap van een verboden culturele beweging en
haar sociale activiteiten werd ze naar Siberie verbannen en in 1980 de Sovjet-Unie
uitgezet. Ze woont en werkt nu in de Bondsrepubliek Duitsland. Ff googlen leverde een lange analyse op, die lees ik ook even
niet, want ik wil het boek eigenlijk lezen alsof het weer de eerste keer is
(klinkt als Echte Liefde, niet? :-))). Maar de URL plak ik er hier
toch maar bij,
voor diegenen die het niet kunnen laten...
Boccaccio's
Decamerone
