Aanbevelingen voor de leeslijst van
september 2003 t/m februari 2004

Christensen, Lars S.: De halfbroer  
Cisneros, Sandra: Een huid van caramel
Danielewski, Mark Z.: Het kaartenhuis  
Dermoût, Maria: De tienduizend dingen 
Dorrestein, Renate: Het duister dat ons scheidt
Duncker, Patricia: de Foucault Halucinatie 
Elsschot, Willem: Lijmen/Het Been
 Eggers, Dave: Een hartverscheurend verhaal etc.
Faber, Michel: Lelieblank, scharlaken rood  
George, Elizabeth: Zijn laatste wil 
Hermans, W.F.: Au pair
Hrabal, Bohumil: Al te luide eenzaamheid  
Lent, Jeffrey: Niemandsland
Mann, Thomas: De Toverberg 
Mann, Thomas: Dood in Venetië
McEwan, Ian; Boetekleed 
Pérec, Georges: Het leven een gebruiksaanwijzing Shields, Carol: Het Toeval 
Verhulst, Dimitri: Niets, niemand en redelijk stil

 

   

De halfbroer: Lars S. Christensen

Barnum is de hoofdpersoon, een jongen met een geringe lichaamslengte maar grote dromen. Hij heeft een oudere broer, de halfbroer uit de titel, die hij vereert, vreest, maar vooral wil kennen. Drie sterke vrouwen: moeder, grootmoeder en overgrootmoeder spelen een rol. De grootvader, vader en broer zijn vooral afwezig, maar beheersen door wat ze uitspoken toch het leven van die vrouwen en van de hoofdfiguur.

Het verhaal is de ontwikkelingsgeschiedenis van een jongen die de zware belasting van een merkwaardige familie compenseert met zijn dromen die leiden tot schrijverschap. Ook trouwens met alcohol die aan dat schrijverschap bijdraagt, volgens hem. Het lijkt, als ik deze opsomming overlees geen vrolijk boek, maar Christensen vertelt de vele gebeurtenissen met humor en grote vaart. Krankzinnige toestanden doordat de personages veel fantasie hebben en de vader een grote oplichter is geven de inhoud iets hilarisch, terwijl de gevoeligheid waarmee de familierelaties en vriendschappen worden beschreven voorkomt dat het boek alleen maar een avonturenverhaal wordt. Het enige dat me zou kunnen spijten, is, dat het weer een prachtig boek is over een JONGEN. Ik ken nauwelijks beroemde boeken die de ontwikkeling beschrijven van een meisje. Jullie wel? Wel is het zo, dat dit boek zo goed geschreven is, dat je je er ook als vrouw mee kunt identificeren. De eerste vrijpartij mislukt van twee kanten en Barnums verlangen om niemand teleur te stellen, door iedereen aardig gevonden te willen worden is zeker niet alleen aan jongens voorbehouden. De vlucht in de alcohol zal ook aan beide zijden herkenning op kunnen roepen en de zware druk van ouders op ontvankelijke kinderen is zeker niet sexebepaald. Kortom, Christensen beschreef een mEns in wording. Ik heb het boek wel uit, maar ben er nog niet over uitgedacht.

De ouders en oma's zijn de tegenspelers wilde ik schrijven, maar dat is eigenlijk niet zo. Het leven is de tegenspeler. Ouders en oma's staan machteloos op de achtergrond belangrijk te zijn. Ze zijn onmisbaar, maar ze kunnen de gebeurtenissen niet beïnvloeden, hollen achter de feiten aan. Verder op de achtergrond een circusdirecteur, een huismeester, een lerares, een bokstrainer en nog andere bijfiguren die wisselend van belang zijn. Je kunt misschien denken dat puberproblemen voor de lezer op verdergevorderde leeftijd nauwelijks interessant kunnen zijn, maar zo ligt het niet. Ze ontdekken juist alles waar wij continu mee bezig zijn. Het verhaal zit vol drama, maar wordt met veel humor verteld. Een heel intens boek.Het gekke is, dat ik het niet gauw wil verslinden, ik vertraag expres het lezen. Dat doe ik eigenlijk nooit. Heb nu 452 bladzijden gelezen en gelukkig komen er nog een kleine 200.

Objectiever: de Noorse schrijver werd in 1953 geboren en heeft met dit boek alle denkbare prijzen in Scandinavië gewonnen.

Het heeft humor, spanning, vaart, roept veel herkenning op omdat er basale menselijke onzekerheden worden beschreven, is ontroerend, intrigerend, beschrijft allerlei banden van de mens: met familie, met vrienden, met verleden, met verslaving. Bovendien kan Christensen uitstekend schrijven, kon hij dat niet, dan zakt zo'n groot concept als een lek luchtbed in elkaar. Nu is het heerlijk lezen, wel rechtop, want -enig minpunt - het is geen handig bedboek of strandboek door het formaat. Zelf blij dat ik weer eens helemaal kapot ben van een boek.

Niet eenvoudig hoor om mijn aanbeveling van De Halfbroer voor de lijst te voorzien van een stelling of een goede vraag. Het werd een heel gewetensonderzoek. Ik merkte, dat het eerste en allerlaatste stuk waarin de hoofdpersoon volwassen is mij het minst boeiden. Het gaat me dus kennelijk vooral om de kindertijd van het jongetje. Hij is alles wat ik niét was of had, ik had ook geen oudere broer en geen oma's, we hebben maar weinig uiterlijke omstandigheden met elkaar gemeen en tóch... Het knappe van dit boek bestaat waarschijnlijk daaruit dat Christensen in feite schrijft over de wezenlijke dingen onder die uiterlijke omstandigheden waardoor je, zelfs al ben je al behoorlijk wat ouder, dat kind herkent als de kern van jezelf. Mijn stelling wordt: ''Christensen slaagt erin om het leven van een ondermaats Noors jongetje zó te beschrijven dat je hem van binnenuit herkent''. En dan bedoel ik de angst die bij nog klein zijn hoort, maar ook de overmoed, de raadsels die je tegenkwam, de verwondering om het leven bij andere kinderen thuis, het gezag van een ouder kind, je woede om onverdiende straf, de straf die je dan voor je ouders verzon en die ze niet eens opmerkten, je plannen voor 'later', je schaamte over gedrag van je ouders als er vriendinnetjes waren, enzovoort, enzoverder. Maar het gaat vooral om het uitstekend weergeven van het levensgevoel dat ik had als kind en zo gauw ik aan voorbeelden begin, wordt het weer niet wat ik bedoel. Dat is precies het verschil tussen iemand die iets 'vermeldt' en een goede schrijver als Christensen, denk ik.

Literair Nederland
"De Noorse schrijver Lars Saabye Christensen had zijn eigen muziekband voor wie hij teksten maakte, hij schreef gedichten, kinderboeken, misdaadromans, filmscripts, hoorspelen, toneelteksten en korte verhalen. Maar De halfbroer is zijn meesterwerk, bekroond met alle mogelijke Noorse en andere Scandinavische prijzen. Dit forse doch zeer meeslepende epos over Barnum en Fred zal geen moment vervelen. "
Cochs Pensjonat (waar een groot deel van het boek zich afspeelt) Bibliografie
Review in The Independent

 

   

Een huid van karamel: Sandra Cisneros

Het werd me door iemand aanbevolen en ik had er nog niet eerder over gehoord, terwijl er bij de grrls toch heel wat titels voorbijkomen. Hieronder heb ik even iets gezet dat ik van een site geplukt heb. Ik heb het zelf dus nog niet gelezen, maar begrepen dat het een echte familieroman is, met autobiografische elementen. In het boek komt ook duidelijk de problematiek van de tweede generatie-allochtoon naar voren.

Sandra Cisneros (VSA 1954) werd geboren in Chicago als dochter van een Mexicaanse vader en een Mexicaans-Amerikaanse moeder. Ze is, zoals ze zelf zegt, 'nog altijd niemands vrouw en niemands moeder'. Voor haar literaire werk ontving ze vele prijzen, waaronder de Lannan Literary Award, de PEN Award en de American Book Award. Haar romans, waarvan The House on Mango Street de bekendste is, zijn in vele talen vertaald. 

In april verscheen haar roman Een huid van karamel (oorspronkelijke titel Caramello) bij uitgeverij de Geus. "Elk jaar rijden drie broers en hun gezinnen van Chicago over de Route 66 naar Mexico City. Daar brengen ze de vakantie door bij de kleine grootvader en de vreselijke grootmoeder, die de hele familie als een liefdevolle dictator bestiert. Voor kleindochter Lala is de overgang van Amerika naar Mexico alsof ze van een begrafenis in een feest zonder einde terechtkomt. Dit jaar gebeurt er iets bijzonder. Zij ontdekt in de kamer van haar grootouders een gesloten lade. Zij weet haar grootvader zover te krijgen deze te openen en ontdekt persoonlijke documenten en een wonderlijk mooi geweven maar onafgemaakte, karamelkleurige sjaal. Het zijn de sleutels die Lala toegang geven tot niet eerder onthulde familiegeheimen."
(Intercultureel Kunstencentrum)

"Bijna tien jaar deed Sandra Cisneros, Amerikaans-Mexicaanse romancière, dichteres en vurige woordvoerster van de latinogemeenschap in de VS, over haar familiekroniek 'Een huid van karamel', maar het werd dan ook een lekkernij voor fijnproevers." (meer bij Knack.be)

Interview in "Voices from the Gaps" 
Modern American Poetry 
Classic Note on "the House on Mangostreet"

 

 

Het kaartenhuis: Mark Z. Danielewski
(House of Leaves)

Vorig jaar heb ik een boek gelezen waarvan ik zeker denk dat het leuk is om op de leeslijst te zetten. Het is 'het kaartenhuis' van Mark Z. Danielewski. Dit boek valt binnen het genre psychologische thriller. Maar ook wanneer je hier niet zo'n fan van bent, is het absoluut de moeite waard.

Het verhaal gaat over een gezin dat verhuist naar een vrijstaand huis. Wanneer ze dit betrekken blijkt er iets vreemds aan de hand te zijn met het huis. De afmetingen aan de binnenkant van het huis (kamers, gangen etc.) blijken groter te zijn dan de afmetingen aan de buitenkant van het huis. Op een dag ontdekt de hoofdpersoon een vreemde gang in zijn huis. Deze heeft hij nog niet eerder gezien. De gang blijkt maar een paar meter lang te zijn, maar wanneer hij een tweede keer de gang inloopt is de gang langer geworden. De derde keer zitten er bochten in en zo ontvouwt zich een heel gangenstelsel in het huis. De overige familieleden beginnen het al behoorlijk eng te vinden. Maar toch wil de hoofdpersoon (ik weet zijn naam even niet en heb het boek uitgeleend) de gang gaan verkennen. Hij huurt een expeditieteam in en gaat op ontdekkingstocht in zijn eigen huis.

Dit alles lijkt misschien een wat absurd en ongeloofwaardig verhaal, maar wat het boek nu zo bijzonder maakt is de schrijfwijze en bladvulling van het boek. Zo lees je het begin van het boek als een soort encyclopedie met veel voetnoten. Wanneer het gangenstelsel steeds ingewikkelder wordt, weet je als lezer ook niet meer hoe je het boek verder moet lezen. Danielewski schrijft het verhaal in diverse kolommen, met verschillende lettertypes en schrijft ze dwars en op-z'n-kop in het boek zodat je soms per bladzijde het boek meerdere malen aan het draaien bent.

Het boek is vrij dik, maar er zijn ook hele stukken waar er maar 1 zin, 1 woord of zelfs 1 letter per pagina geschreven is. Dit alles ondersteunt de absurdistische kant van het verhaal perfect. Ik vond het een genot om te lezen ook al was het begin wat wetenschappelijk geschreven. Daarom wil ik voorstellen om dit boek op de leeslijst te zetten!.

Het kaartenhuis een intrigerende website
Interview met de schrijver en bespreking van het boek in het Engels Interview door Bookpage

 

   

De tienduizend dingen: Maria Dermoût 

Dit boek is níet superspannend en het leest ook niet als een trein. Over dit boek moet je even doen, net als over een heel lekker hapje of drankje. Wel is dit een heel mooi geschreven boek en een heel compleet boek: er spreekt veel wijsheid uit.

De schrijfstijl van Maria Dermoût komt misschien wel het best tot zijn recht wanneer je af en toe een stukje hardop leest. Haar schrijven heeft een bepaalde melodie die nog eens extra cadans krijgt door de herhalingen en de gedachtestreepjes die ze gebruikt. Maar wie denkt dat Dermoût alleen maar mooi taalgebruik aflevert heeft het mis. "De tienduizend dingen" heeft een sterke verhaallijn en er gebeurt heel wat gruwelijks in dit boek.

Het verhaal speelt zich af op verlaten thee- en specerijtuinen op de Molukken van voor 1950 (toen dus nog deel van het Nederlands koninkrijk) Eigenlijk is het een roman die zich laat lezen als een raamvertelling. Het boek bevat zes korte verhalen waarvan het eerste gezien moet worden als de inleiding, het tweede als de inleiding op het eigenlijke verhaal, dan volgen drie schijnbaar op zich zelf staande verhalen en het laatste verhaal sluit weer aan bij de eerste twee verhalen. In ieder verhaal is sprake van een moord. Als de hoofdpersoon van het boek, Felicia van Kleyntjes, na haar trouwen zwanger raakt wordt ze verlaten door haar man. Hierop vertrekt zij met haar zoontje naar haar grootmoeder die op een van de ‘tuynen’ woont. Felicia krijgt in haar verdere leven nog heel wat te verdragen en de kerngedachte van het boek is dan ook het besef dat al het bestaande met elkaar samenhangt: de alomvattende eenheid van dood, liefde, geboorte, onheil enzovoort en als je eenmaal besef hebt van die eenheid kan dat je de kracht geven om verlies en ander leed te dragen. Deze gedachte is afkomstig uit de taoïstische filosofie evenals het motto van het boek: "Wanneer de ‘tienduizend dingen’ gezien zijn in hun eenheid, keren wij terug tot het begin en blijven waar wij altijd geweest zijn" ( Ts’ên Shên)

Voor wie nog nooit een Indische roman gelezen heeft is dit misschien een mooie eerste stap. Het boek bevat zogenaamde Indische elementen die je ook terug vindt bij ‘Indische’ schrijvers als Adriaan van Dis, Hella S. Haasse, Marion Bloem en vele anderen. Ten eerste zijn er de mooie natuurbeschrijvingen (ook allerlei schelpensoorten komen aan bod), er is sprake van allerlei mysterieuze zaken zoals goena-goena (Indische magie, misschien te vergelijken met voodoo), er komen sprookjes langs en een stukje geschiedenis en je krijgt een klein beetje inzicht in het hele complexe web van omgangsvormen tussen bevolkingsgroepen en bedienden en hun ‘meesters’ in de Indische samenleving.

Voor mij gaan boeken vaak pas echt leven als ik iets meer weet van de achtergrond van de schrijver en daarom volgt hier nog een klein stukje Dermoûtbiografie:

Maria Dermoût werd geboren in Indië in 1888, maar bleef altijd geheimzinnig doen over haar eventuele Aziatische bloed. Haar moeder stierf jong en na het hertrouwen van haar vader werd Maria naar Nederland gestuurd waar ze in Haarlem naar het Gymnasium moest. Ze kwam in te wonen bij een dominee en… werd tot over haar oren verliefd op haar al studerende buurjongen. Haar ouders waren het met die liefde niet eens en Maria werd teruggehaald naar Indië. In 1908 trouwde ze daar met de sombere jurist Isaac Dermoût. Samen krijgen ze een zoon en een dochter. Maar Maria vergeet haar eerste liefde nooit: na Isaacs overlijden zoekt ze weer contact met hem. Een happy end krijgt deze relatie niet. Het allertreurigst is nog dat Maria op haar beurt haar zoons keuze in de liefde afkeurt, waarop die met zijn meisje naar Europa vertrekt. Maria en hij zien elkaar daarna nooit meer (Het schijnt eigenlijk Isaac te zijn geweest die het niet eens was met het meisje van zoons gading). Misschien niet verrassend dat Dermoûts belangrijkste thema’s afscheid, gemis en verlies zijn. Maria Dermoût is pas laat gedebuteerd en heeft een oeuvre van ‘slechts’ 667 pagina’s. Ze is in 1962 overleden.

In 1998 is "De tienduizend dingen" in een mooie uitgave bij Querido als Salamader Klassiek verschenen en het is ook opgenomen in het recentelijk verschenen Verzameld Werk van Maria Dermoût.

Salamander Klassiek ISBN 90 214 9766 2 
Verzameld Werk ISBN 90 214 5945 0

Biografie van Helena Anthonia Maria Elizabeth Ingerman 
(Maria Dermoût) 

Johan van der Wouden (Universiteit Leiden) over Dermoût 

"Hoeveel er ook in Friedericy's boeken valt te waarderen, ze missen de geheimzinnigheid en de spankracht van Dermouts werk." 
Hans Warren over Friedericy en even over Dermout. Interessant voor liefhebbers van boeken over Indonesië

'The New York Review of Books' over de schrijfster en de vertaling

 

 

Het duister dat ons scheidt: Renate Dorrestein 

Allereerst de opbouw, er zijn 26 hoofdstukken die elk  een letter van het alfabet in de titel hebben. Zo zijn er  A is een aardbei, C is een crisis, J is jokken etc.  Daarnaast de verdeling in drie delen: deel 1 als de  hoofdpersoon (Loes) 6 jaar is, deel 2 als ze 12 is en  deel 3 als ze 18 is. Met bijbehorend taalgebruik en kijk  op de wereld. Zo is in het eerste deel vooral veel  verwondering. En dan nog de geweldige switch van  perspectief. Het eerste deel is beschreven vanuit de  vriendjes van Loes, de andere twee delen vanuit Loes  zelf.

Dan het verhaal. Het is weer ouderwets Dorresteins  spannend. Van de blurb: 'Een klein meisje groeit op in een vredig dorp, waar zij  samen met haar moeder de oude, krakende pastorie  bewoont. Ook de Luco's wonen daar, twee vriendelijke  mannen van wie iedereen aanneemt dat het  kamerhuurders zijn. Vóór het huis spelen de kinderen  van het dorp zorgeloos in het gemeenteplantsoen.  Voor hen schijnt altijd de zon, zelfs wanneer het  regent. Maar alles verandert als de moeder van Loes  wegens een onbegrijpelijke moord tot een lange  gevangenisstraf wordt veroordeeld. Geruchten en  speculaties grijpen al snel om zich heen. Alles wat  mooi was, wordt lelijk en verdacht. Niets is meer  vanzelfsprekend. Niemand is meer veilig, en Loes al  helemaal niet. Het zal duren totdat Loes achttien is  voordat de waarheid over de fatale nacht van de  moord aan het licht komt. Pas dan neemt iedereen  zijn ware gedaante aan en kunnen de krachten die  destijds zijn ontkentend, weer tot bedaren komen.'
Je vraagt je door het hele boek af: wat is er nou toch  precies die nacht gebeurd? Dat het allemaal van geen  kanten klopt, is al snel duidelijk. En dat ze allemaal  van alles voor elkaar verborgen houden ook. Wat een  ellende dáár alleen al niet van komt! Maar dat het zó  zou  zijn als in het laatste hoofdstuk naar voren komt, dat had ik nooit gedacht. Goede verrassende plot dus.

We hebben eerder gediscussieerd over de boeken  van RD die af waren en de verhalen met een open  einde. Dit is een 'af' verhaal. Je kunt het wegleggen,  wel met een zucht van het is uit, maar zonder wakker  te liggen over hoe het nou in hemelsnaam verder zou  moeten. Dus ik kan nu met een gerust hart naar bed  :-)

Renate Dorrestein

 

 

De Foucault Hallucinatie: Patricia Duncker

Heb dit boek op aanraden van een vriendin gelezen, en ben er zo enthousiast over dat ik het wel zou willen aanbevelen bij de leeslijst.

Maar: op de boekgrrls site staat al een verslag van Eisjen bij de aanbevelingen/afkrakers (in de vorm van een zeer goed aanbeveling, trouwens). Ik weet niet of dit betekent dat het boek al eens besproken is en/of al eens op de lijst heeft gestaan. Voor het geval dat niet zo is, of niet uitmaakt, beveel ik het toch maar aan. In het kort waarom:

Een goede inleiding geeft de blurp:

Een Engelse student uit Cambridge wordt door zijn vriendin naar Frankrijk gestuurd om Paul Michel te vinden, een Franse schrijver die een bijzondere relatie had met de bekende filosoof MIchel Foucault. De zoektocht begint in een Parijs archief, en eindigt in een psychiatrische inrichting te Clermont-Ferrand, waar het eens zo glamoureuze enfant terrible van de Franse Letteren Paul Michel zit opgesloten. Tijdens een hallucinerend verblijf aan de Franse zuidkust, waar de student heen en weer wordt geslingerd tussen de uitzinnige levenslust en doodsangst, komt hij tot een bijzarre ontdekking. De bizarre ontdekking is het verrassende, maar ook heel passende einde van een compact en met humor geschreven boek. 

Op een heel verteerbare manier wordt (wat) filosofie door een mooi, maar triest en ook wel raadselachtig eindigend verhaal heen geweven. Op zich 'zware' thema's waarmee de student op zijn zoektocht in aanraking komt, zoals schizofrenie en homosexualiteit, worden zeer helder en pakkend beschreven. Maar voor mij gaat het boek vooral over het schrijven en de relatie tussen de schrijver en 'zijn' lezer. Het bijzondere is verder dat er (vooral emotioneel) veel gebeurt in het verhaal, dat de personages goed geschetst worden en veel indruk achterlaten, terwijl het boek (Nederlandse versie) nog geen 200 bladzijden beslaat. Een verademing na het lezen van een aantal behoorlijke pillen waarin verhalen die minder indruk maken langer worden uitgesponnen,en interessant voor de leeslijst, lijkt me, om een discussie op te starten over kwaliteit versus kwantiteit.

Dit is heel lang een van mijn lees-of-ik-schiet boeken geweest. Ik drong (eh...dring eigenlijk, het is momenteel uitgeleend aan een grrl die laatst in mijn boekenruil-kennissenkring binnengevallen is het op aan iedereen waarvan ik  vond dat zij het zouden kunnen waarderen. Ik weet ook niet meer of het wel of niet op de leeslijst geweest is, maar het is wel een heel geschikt boek hiervoor. Redelijk kort, overal aan te komen. Lokt  veel discussie uit. Maar vooral ... mooi, wonderschoon, blah blah  blah... eh... moet ik in mijn archief duiken om meer hierover te vertellen of geloven jullie  mij inmiddels gewoon wel als ik zeg dat jullie een boek _moeten_ lezen?? > enz..enz..

Patricia Duncker

 

 

Lijmen/Het Been: Willem Elsschot

Waarom Elsschot? Ach kom, geldt als een van de absoluut-groten uit de Nls-talige literatuur van de vorige eeuw. En dus een van de schrijvers die bleven bovendrijven, terwijl je 't werk van veel tijdgenoten hooguit uit historisch opzicht op je plank zou kunnen laten staan (zie mijn boekenkast). Vrijwel iedere grrl zal 'm ooit hebben gelezen - voor 'de lijst' neem ik aan. Nuchter, kortaangebonden proza, barstensvol ironie. 

Waarom Lijmen / Het Been? Nou, daarom. Prachtig en ontroerend. En herkenbaar. De bluf van linke verkoopjongens met hun Algemeen Wereldtijdschrift voor Financien, Nijverheid, Handel, Kunsten en Wetenschappen! Een duur reclamekrantje, waarvan blufferige advertentieschrijvers het slachtoffer werden. Exemplaren afnemen! En betalen! Tot 'Het Been' erop volgt. Nog geregeld zie 'k protserige reclamekreten en denk: yes! weer een slachtoffer voor het Wereldtijdschrift!

Boekverslagen 
Uittreksel  van huiswerk scholieren 
Verfilming

 

 

Een hartverscheurend verhaal van duizelingwekkende genialiteit": Dave Eggers.

Pas een paar jaar geleden verschenen, nu al een cult-boek...En, bijkomend voordeel: pas verschenen in een zeer goedkope Nederlande pocketuitgave!! Dit boek is lijkt een beetje op dat van Danieleweski, qua visuele vormgeving en experimenteerdrang dan. Verder is een vergelijking onmogelijk. EHVVDG ( dit typt iets makkelijker dan de hele titel steeds te noemen ) is een (semi-)autobiografisch relaas van een jongen wiens ouders kort na elkaar overlijden aan kanker. Ondanks dit gegeven loopt het boek over van humor, vooral door de hyperzelfbewuste stijl van Eggers, die zijn eigen leven als uitgangspunt heeft genomen voor dit verhaal. Maar ook speelt hij met de conventies van het biografische genre en met nog veel meer. Hilarisch, ontroerend en overrompelend, om maar even wat juichkreten uit de kast te halen...lees het, zou ik zo zeggen!!

Uitgeverij Vassallucci
De absolute literaire sensatie van dit nieuwe millennium in New York is Een hartverscheurend verhaal van duizelingwekkende genialiteit van Dave Eggers. Niet alleen werd zijn boek sensationeel goed gerecenseerd, spraakmakende interviews (onder andere door alle antwoorden te tekenen), innovatieve optredens tijdens signeersessies én reeds 200.000 verkochte exemplaren zorgden ervoor dat E.H.V.V.D.G. insloeg als een bom. (meer)
Review Salon.com
Hardvard Advocate
Flak Magazine

 

   

Lelieblank, scharlaken rood: Michel Faber

Uit boekblad een aanprijzing door een boekverkoper: Wat een prachtig boek! Faber neemt delezer bijna letterlijk bij de hand en voert hem door de straten van Londen, ergens in de tweede helft van de negentiende eeuw. Hij laat hem in wondermooie bewoordingen kennismaken met personages van allerlei slag die deze straten bevolken: van straatschoffies tot aristocratische dandy's, van kantoorklerken tot prostituees.

Het is het verhaal van prostituee Sugar die vastbesloten is een beter leven voor zichzelf te bewerkstelligen. Haar strijd om een beter leven vindt plaats tegen een prachtig geschetst sociaal decor. We weten niet uit eigen ervaring hoe het leven in Victoriaans Londen was, maar na het lezen van dit boek ben je ervan overtuigd dat het zo moet zijn geweest. Lelieblank, scharlaken rood is een verademing voor de liefhebber van urenlang wegdromen in andere tijden.

Boekblad
Faber, Michel | Lelieblank, scharlakenrood (geb ed) 3e druk Londen, jaren zeventig van de negentiende eeuw. Sugar, een intelligente negentienjarige prostituée in het bordeel van de hardvochtige Mrs Castaway, verlangt naar een beter leven. Dan komt William Rackam langs, een ambitieuze parfumfabrikant. Hij wil haar liefde exclusief en richt aan de rand van de stad een comfortabele woning voor haar in. Gaandeweg raakt haar leven verstrengeld met Rackam, wiens grote huis behalve veel bediendes een uiterst onstabiele echtgenote herbergt en een verborgen dochter. Terwijl Sugar op ongewone wijze de sociale ladder beklimt, passeert een stoet van beminnelijke, aandoenlijke, afstotende en gekmakende personages - gelovigen van alle soorten en hoeren voor alle smaken. Maar in het hart van deze panoramische, gelaagde vertelling staat die ene vrouw en haar fascinerende strijd om haar lichaam en ziel uit de goot te tillen. Hoewel Faber Sugar met historische precisie weet te belichten als een typische vrouw van haar tijd, is het dankzij zijn inlevingsvermogen ook een vrouwenportret geworden van universele geldigheid en aantrekkingskracht.

Lelieblank, scharlaken rood, een immense roman van Victoriaanse allure, biedt een zeldzaam rijk, bedwelmend en bevredigend leesgenoegen.

NRC 
Waren het maar meer dan de ruim 800 bladzijden geweest! Een meesterlijke literaire soap die zich grotendeels afspeelt in 1875 Faber is hard op weg om een van de toonaangevende schrijvers van Groot-Brittanië te worden. Faber schrijft proza waar je vaak en veel bij glimlacht. Knap is ook hoe Faber het Victoriaanse tijdgevoel weet op te roepen. The Crimson Petal kenmerkt zich door zo'n wonderlijke vlotte, lichte, bijna light-verse-achtige kwaliteit, dat je bijna het stilistisch vernuft over het hoofd ziet. Het grote leesplezier schuilt bovenal in de zorgvuldig gecomponeerde zinnen, de precieze woordkeuze waarmee Faber zijn personages en hun gemoedsgesteldheid weet te typeren. De verslaafd geraakte lezer wil maar één ding: The Crimson Petal 2 of hoe het afliep met Sugar. Bovendien: een dealer mag de kraan niet zomaar dichtdraaien. Hij is het aan ons verplicht.

Time Magazine
Wacht niet op de film. Een boek als dit is nog beter dan seks. Sinds vorig seizoen wacht iedereen op weer zo'n weergaloos boek als The Corrections van Jonathan Franzen. Hier is het.

The Scotsman
In eerder werk liet Faber al zien dat hij kan schrijven in een adembenemende range van stijlen, van satirisch tot lyrisch. In dit boek voegt hij alles samen.

De Groene Amsterdammer
Briljant boek. Deze kolossale Victoriaanse roman, geschreven vanuit een alwetende verteller die met beide benen in de 21ste eeuw staat, balanceert op de grens van timide erotiek en pornografie. Fabers roman is tegelijkertijd heel modern omdat hij zijn verteller laat spelen met de tijd en de moraal, met dat wat nog komen gaat: de twintigste eeuw, wereldoorlogen, machines, technologie, seksuele bevrijding. Hoe die bestijging van de sociale lqadder door Sugar in zijn werk gaat, moet u zelf maar lezen. Navertellen heeft geen zin. Bovendien wil ik het subtiele soapkarakter van de roman niet verpesten door de clue te onthullen. U wordt vanzelf meegesleept door Fabers vertellust, door zijn vermogen om als een literaire evenknie van Charles Dickens (maar dan veel minder preuts) het Londen van 1875 te beschrijven. Adembenemende roman vol verdringingen en visionaire vergezichten. Het boek van een meesterverteller dat roert in de onrustige ziel van de 21ste-eeuwse lezer.

Uitgeverij Podium over het boek
Canongate Books:
Michel Faber is Dutch by birth, grew up in Australian cities and now lives in a remote cottage in the Scottish Highlands. After studying English Literature and learning to read Anglo-Saxon, he worked as a nurse, a pickle-packer, a cleaner, and a guinea pig for medical research. (meer)
De filmrechten

 

   

Zijn laatste wil: Elizabeth George 
(A Place of Hiding)

Behoeft Elizabeth George nog introductie? Ik waag het te betwijfelen. Ik denk dat zij de meest genoemde is in het rijtje 'favoriete auteur' in de wie-is-wie lijsten. Toch zullen weinigen haar een schrijver van wereldformaat vinden. Ontegenzeggelijk lezen haar boeken heerlijk weg. Deze who-dunnits staan niet in mijn kasten tussen de detectives en thrillers, maar in de kast 'Engels'. Dit zegt iets over hoe ik tegen de boeken aankijk: meer te bieden dan de gemiddelde politieroman.

We kunnen nu al jaren het wel en wee volgen van hoofdinspecteur van politie Thomas Lynley, zijn partner in anti-crime Barbara Havers, zijn partner in life Helen, vriend Simon met ex en echtgenote Deborah. De beste titels tot nu toe vond ik 'Playing for the ashes' en 'For the sake of Elena'. In dit nieuwe boek spelen Deborah en Simon de hoofdrol. Op Guernsey! Wil ik altijd nog eens naar toe. Speelde zich daar ook niet een televisieserie met een plaatstelijk agent af? Of was dat Jersey. Whatever.

Het lijkt me aardig dit boek, dat zovelen van ons zullen gaan lezen, *tegelijk* te gaan lezen. Ik stel voor de titel laat (januari) in het komende half jaar te plaatsen. De vertaling komt op 1 oktober uit (Bron: Bruna.nl). Dan hebben de bibliotheken tijd om het boek op de planken te zetten en de helft van de grrls is jarig geweest en wij allen zijn Sint en Kerst gepasseerd :-)

Elizabeth George Online

 

   

Au Pair:  W.F. Hermans

Paulina een vrouw van 19 jaar gaat na haar eindexamen naar Parijs met het voornemen om aan de Sorbonne kunstgeschiedenis en Frans te gaan studeren. Om in haar onderhoud te kunnen voorzien gaat ze als au pair werken. Ze vertrekt naar Parijs en neemt haar intrek in een goedkoop hotel, en via een bemiddelingsbureau komt ze terecht bij de familie Pauchard met 13-jarige zoon Hughes. Nadat ze hier 2 dagen gewerkt heeft en het haar duidelijk is geworden dat haar kamer een zolderkamertje is dat niet op slot kan en na de sexuele avances van zoonlief vertrekt ze naar het bemiddelingsbureau voor een ander adres. 

Paulina krijgt dan het adres van de gepensioneerde generaal De Lune. In het gebouw waar de familie woont krijgt ze de beschikking over een prachtige eigen kamer met badkamer, en ze wordt direct na aankomst overladen met geschenken. Ze voelt zich hierdoor zeer in verlegenheid gebracht omdat het haar na 2 dagen nog niet duidelijk is wat haar taken zijn. Paulina komt uit Vlissingen en generaal De Lune blijkt een bewonderaar van de ook uit Vlissingen afkomstige tekenaar Guys te zijn. In de loop van het boek maakt Paulina kennis met de andere familieleden van generaal De Lune; echtgenote Germaine, zoon Armand en diens vrouw Jaqueline met hun zoon Edouard en verder Michel de andere zoon van de generaal. 

In de tussentijd gaat Pauline Frans en kunstgeschiedenis studeren aan de Sorbonne en ontvangt zelfs een toelage voor boeken etc. van de generaal. Uiteindelijk komt ze er via Michel achter waarom Paulina in dienst is genomen. Generaal De Lune heeft tijdens de oorlog 1940-1945 een koffer met waardepapieren en geld van een joodse buurman in bewaring gekregen. Deze joodse buurman wilde met zijn vrouw naar Spanje vluchten. De koffer is nooit meer opgehaald en de man en zijn vrouw zijn dood. De enige erfgenaam is een oud-SS'er. 

Tijdens een later gesprek met Edouard hoort Paulina van hem dat er een plan bestaat om het geld aan een joodse organisatie voor kinderbeschereming in Israël te doneren. Maar hierin schuilt het probleem. Om dit te kunnen doen moet de koffer eerst naar Zwitserland worden gebracht, om daarna te kunnen worden doorgesluisd naar Israël. Omdat Paulina nog steeds 'zonder taak' in het huis van de familie De Lune woont biedt ze aan om de koffer over de grens te brengen. De familie stemt toe en alles wordt met behulp van een notaris zorgvuldig voorbereid. Op het allerlaatste moment wordt het reisdoel Basel gewijzigd in Luxemburg. Paulina gaat naar Luxemburg en levert de koffer af bij een bank maar hoort later van Michel dat het geld toch aan de voormalige SS'er (een halfbroer van de vrouw van de generaal) is gegeven omdat er een testament was. Het andere verhaal over de donatie aan de kinderbescherming in Israël zou alleen verzonnen zijn om de generaal te ontzien. Deze sterft enige dagen later zonder op de hoogte te zijn van de waarheid. Pauline verlaat uiteindelijk de flat van de familie en zoekt eigen woonruimte in Parijs en studeert verder.

Wat vond ik er zelf van: 
Een heerlijk boek met vrij korte hoofdstukken. Beeldend geschreven en gemakkelijk te lezen. Goede beschrijvingingen van de personages en situaties.

ISBN: 90 234 3118 9
ISBN: 90 234 6112 6 (gebonden uitgave)
Uitgeverij: De Bezige Bij

Boekbespreking bij www.verslagen.com 
Hermans-magazine
W.F. Hermans Instituut

 

 

Al te luide eenzaamheid:  Bohumil Hrabal 

Waarom? Omdat het een van de mooiste teksten is (en misschien wel de allermooiste tekst) die ik ooit gelezen heb. Alle vertellers van Hrabal zijn onschuldige, naieve, zelfs simpele vertellers die je de oren van je kop kletsen. In "Al te luide eenzaamheid" is de verteller een papierpletter. In de kelder waar hij werkt, wordt dagelijks een grote hoeveelheid oud papier gestort die hij met zijn pers moet pletten. Het gaat hier niet alleen om oude kranten, maar er zitten ook juweeltjes van literatuur of kunstboeken bij. Maar ik laat liever Hanta, zo heet deze
innemende persoon, zelf aan het woord. Het boek begint zo:

***
Vijfendertig jaar lang zit ik in het oud papier en dat is mijn love story.Vijfendertig jaar lang plet ik oud papier en boeken, vijfendertig jaar lang maak ik aan de letteren mijn handen vuil, zodat ik op de encyclopedieën ben gaan lijken waarvan ik in die tijd zeker dertig kuub geplet heb, ik ben de sprookjeskan vol water dat leven schenkt en dood, je hoeft me maar een beetje scheef te houden of er stromen de mooiste gedachten uit, tegen mijn wil ben ik ontwikkeld geraakt en eigenlijk weet ik ook niet welke gedachten mijn eigen zijn, van mij alleen, en welke ik me door lezen eigen heb gemaakt, en zo heb ik mezelf in die vijfendertig jaar eigenhandig doorverbonden met de wereld om me heen, want als ik lees, lees ik eigenlijk niet, ik neem zo'n mooie zin in mijn snaveltje en zuig daarop als op een zuurtje, ik nip ervan als van een likeurtje en wel net zolang totdat die gedachte als alcohol in mij vervliegt, zo lang trekt die door mij heen totdat ze niet alleen in mijn brein zit en in mijn hart, maar door al mijn aderen bonkt tot in het verste bloedvaatje. ***

Als Hanta een extra mooi boek vindt, dan heeft hij daar verschillende bestemmingen voor, die ik hier niet ga verraden. De tijd schrijdt voort en Hanta¹s pers raakt verouderd. Het kan allemaal ook geautomatiseerd. Ja, dat raakt je ziel wel wanneer je je werk altijd met zoveel liefde gedaan hebt. Hanta weer aan het woord:

***
onverstoord gaan ze door met hun werk en rammen ze de kern van de boeken uit hun kaften en gooien de verbijsterde en van angst verstijfde bladzijden op de transportband, zo onverschillig en onverstoord, zonder
ook maar iets te voelen van wat zo'n boek betekent, er moet toch iemand zijn die het heeft geschreven, die het moet hebben gelezen, die het moet hebben geïllustreerd, die het moet hebben gezet, iemand moet het toch hebben gecorrigeerd en daarna opnieuw gezet en iemand moet het toch opieuw hebben gecorrigeerd en daarna definitief hebben gezet en iemand moet het toch in de persen hebben gestopt en iemand moet toch de proefstroken weer hebben doorgenomen en iemand moet het toch opnieuw in de machine hebben gestopt en proefblad na proefblad in de volgende machine hebben gedaan die het boek moest binden, en iemand moet die boeken toch hebben aangepakt en er een stapel van hebben gemaakt en iemand moet toch voor zo'n boek en voor al het werk aan zo'n boek een rekening hebben uitgeschreven en er moet iemand zijn geweest die over dat boek beslist heeft dat het ongeschikt was om te lezen, iemand moet er toch zijn banvloek over hebben uitgesproken en gelast hebben dat het uit de productie werd genomen en iemand moet die boeken in een magazijn hebben opgeslagen en iemand moet die boeken opnieuw in een vrachtwagen hebben geladen om die pakken vol boeken hierheen te brengen, waar de arbeidsters en arbeiders met hun rode en gele en oranje handschoenen het inwendige uit de boeken scheuren en op de transportband gooien, die geluidloos, maar met precies afgemeten rukjes de verstijfde bladzijden de gigantische pers binnenvoert die er balen van perst, balen die weer in de papierfabrieken belanden, waar van die boeken onschuldig wit, niet met letters bevlekt papier wordt vervaardigd om er daarna weer volgende en nieuwe boeken op te drukken... ***

Je krijgt het toch koud van het lot van die arme boeken.
En dan komt het onvermijdelijke. Hanta wordt overbodig met zijn pers en elders tewerkgesteld:

***
En toen werd het zwart voor mijn ogen, want ik die vijfendertig jaar lang stampsel en maculatuur tot balen had geplet, dus die niet kon leven zonder die verrassing dat ik elk moment een mooi boek als premie uit dat walgelijke papier kon vissen, ik moest onbevlekt, onmenselijk schoon papier gaan verpakken. ***

Meer wil ik er niet over zeggen. Als ik Elm@ was zou ik van iedere bladzijde ezelsoren hebben gemaakt, zo mooi is het allemaal. Een stelling erbij? Moeilijk. Iets van: Hrabals vertellers maken dat je enerzijds met een glimlach naar al hun gebabbel luistert, terwijl anderzijds de rillingen over je rug lopen van alle schrijnende situaties.

Dan nog iets over de eventuele beschikbaarheid. Mijn eigen exemplaar zit in een Ooievaarpocket, getiteld Drie novellen (want "Al te luide eenzaamheid" is een novelle van 97 pagina¹s. (ja, ik heb hem teruggevonden in de boekenkast van een kennis waar ik een tijdje terug de maaltijd genoot, broederlijk of zusterlijk naast drie andere boeken die ik haar had uitgeleend). In februari 2002 is er een prachtige uitgave verschenen, getiteld "De toverfluit" waarin deze novelle ook is opgenomen. Het lijkt me dat die in bibliotheken verkrijgbaar moet zijn. Mocht de geringe omvang een probleem zijn: lees al die andere novellen vooral ook, ze zijn allemaal wonderschoon. 

Tjechische Portretten: Hrabal 
Necrologie The Art Bin 
Necrologie London Review of Books

   

Niemandsland: Jeffrey Lent.
Ik was zeer onder de indruk van zijn vorige boek "De herfst" dus toen ik dit boek op de bieb op de opruimkar zag staan, moest ik het meenemen. (In afwachting van Alles is verlicht wat nu ook binnen is).

Het gaat over een man die luistert naar de naam Blood, wat weinig goeds voorspelt. Blood komt begin negentiende eeuw aan in een klein dorp, samen met een door hem gekocht meisje, Sally. Na zijn komst in het dorp vinden er een reeks gewelddadige voorvallen plaats. Men probeert Blood hier de schuld van te geven. Als twee mannen met onduidelijke identiteit verschijnen, wordt het voor Blood tijd om zijn verleden onder ogen te
zien.

Ik ben nog maar net begonnen, maar wat kan Lent je bij de strot grijpen in de manier waarop hij een hoofdstuk start. Hfstk 1: Ze gingen verder. De man, Blood, op spijkerlaarzen en in een versleten leren kniebroek en een
stinkend linnen hemd, de haren, sluik en vettig, in zijn nek bijeengebonden met een dunne leren van die van een koeienhuid was afgesneden, met de prik in de hand, wankelend naast de scheve schoft van de os aan zijn zijde, het meisje op blote voeten in een ruige jurk van hetzelfde linnen als Bloods hemd; haar goede rok en lijfje lagen achter in de kar gepropt, boven op haar knooplaarzen, die inmiddels met groen slijm overdekt waren. De haren van het meisje waren niet schoner dan die van Blood, maar hingen, rosblond, verward los. En haar gezicht was opgezet van de razernij van insecten waar haar vrije hand almaar doorheen veegde, een onophoudelijk, vruchteloos slaan rond haar hoofd. Haar andere hand was met een strip van dezelfde koeienhuid vastgebonden aan de achterkant van de heen en weer schommelende, kreunende kar. De enorme hond draafde aan de rechterkant van de ossen, tegenover Blood."

BAM! Dat is binnenkomen. Ik voel hier gelijk een enorme dreiging vanuit gaan. Maar ook nieuwsgierigheid, wie zijn die mensen en wat hebben ze met elkaar te maken...

En mooi taalgebruik:
Hfdstk 2: Hoogzomer. Dagen, gebeeldhouwd door de hitte, duidelijk, nauwkeurig, de wereld is elke dag als nieuw. De nachten zo kort dat ze weinig meer dan één droom konden bevatten, als het werk van overdag al ruimte liet voor enige droom. De winter had zich volledig uit het land teruggetrokken, behalve uit de korte, knoestige bomen en het ijzige bijten van voorjaarswater, water in de rivieren, water in de meren., Alsof de winter in het water sliep." Ik vind dit ook zo mooi geschreven, prachtige sfeertekening.

Inmiddels moet ik iets minder dan honderd bladzijden en heeft Lent tot nu toe de belofte weer ingelost. Het boek is zwanger van dreiging en verwijzingen naar het duistere verleden van Blood. Op een gegeven momen kom je er ook achter wat dat is, en wordt hij ook ingehaald door dat verleden. Hij heeft inmiddels Sally al wel ingelicht, en zij heeft er een bepaalde mate van begrip voor.

Lent beschrijft prachtig hoe de gemeenschap op de grens van twee landen (de streek ligt tussen Amerika en Canada in), tussen twee wetsgebieden in, ook daadwerkelijk tussen de wetten doorleeft. Ze maken hun eigen wetten, een onduidelijke en wankele machtsbalans. Blood wordt in eerste instantie getolereerd en ook gerespecteerd. Maar hij verliest dat respect weer stukje bij beetje en dat zorgt ervoor dat hij buiten de gemeenschap komt te staan. En speelbal van de gebeurtenissen wordt. Het verhaal krijgt een dramatisch einde, met een "naspel" waarin een klein stukje uit het begin van het verhaal als een draad wordt gebruikt om de cirkel van het verhaal rond te maken. Mooi en subtiel gedaan. De verhouding tussen Sally en Blood wordt prachtig beschreven. Ook hierin een delicate balans die zwerft tussen macht, liefde, genegenheid, gewoonte, hoop. Geloofwaardig beschreven.

Door het verhaal heen gaat een lijn dat een ieder zijn eigen herinneringen geeft aan een zelfde gebeurtenis. Deze herinneringen worden gekleurd door wat je eerder hebt meegemaakt in het leven, en als je alle herinneringen samenvoegt krijg een redelijk compleet beeld. (maar ook dan is jou invulling van die gebeurtenis gekleurd door wat jij er op basis van jou "karakter" uithaalt).

Ik heb helaas de laatste honderd bladzijden een beetje in stukken gelezen, maar het verhaal greep me toch iedere keer weer opnieuw. Lent is een boeiend schrijver, die prachtig met woorden weet te toveren en mooie, stugge, door het leven getekende mensen zeer geloofwaardig neer weet te zetten. Hoewel je hun keuzes niet altijd begrijpt, ga je van ieder van hen een klein beetje houden.

Recensie van Geurt Franzen 
Readinggroup guides

 

 

   

De Toverberg: Thomas Mann 
(Der Zauberberg) 

Ik heb dit boek zelf nog niet gelezen, maar misschien zijn er grrrls die dit wel hebben gedaan en het boek zouden willen aanbevelen? 

Ik ben al een tijdje van plan om dit klassieker te lezen omdat het over het leven in een sanatorium begin vorige eeuw gaat. Ik woon nu zelf in een huis dat begin vorige eeuw als sanatorium in gebruik was. De schrijfstyle van Mann vond ik in Baas en Hond (Herr und Hund) prachtig dus kijk ik er best naar uit om een dikkere werk van hem te lezen. 

Xandra Schutte in de Groene Amsterdammer

ZO'N TIEN JAAR geleden was ik even zelf een teringlijder. Ik was op wintersport in het Zwitserse hooggebergte en blesseerde mijn knie. Skiën kon ik toen niet meer, ik kon wel de berg op en me met een boek bij een berghut nestelen. Ik zette een ligstoel in een zachte deken van sneeuw, wikkelde mijn lange winterjas met grote slagen om me heen en las. Soms draagt de leesomgeving sterk bij aan de kwaliteit van het gelezene. De op en top Engelse romans van Jane Austin verslond ik als puber onder een knoestige eik op de glooiende heuvels van het Engelse park in de buurt van mijn ouderlijk huis. In het hooggebergte las ik De Toverberg. De ligstoel werd een rustbed, mijn jas de wollen deken die Hans Castorp steeds bedrevener als een envelop om zich heen vouwde, de zonnebaders naast mij waren medepatiënten, mijn zere knie werd een zwakke plek in mijn longen. Inderdaad, mijn identificatie was wel van het heel romantische soort.
Zoals bekend beschrijft Thomas Mann in De Toverberg de deftige teringlijders die voor de Eerste Wereldoorlog in een sanatorium in Davos een luxe en ledig leven leiden. Mann schildert een wereld waar hij zelf kortstondig in verkeerde: in 1912 moest zijn vrouw, om van een lichte longaandoening te genezen, zes maanden rusten in een herstellingsoord in Davos. Hij bezocht haar en logeerde er drie weken. De chef-arts onderzocht ook zijn longen, ontdekte prompt een zieke plek en adviseerde hem een half jaar te blijven kuren. 'Als ik zijn raad had opgevolgd', zei Mann in 1939 tijdens een lezing voor studenten aan de Amerikaanse Princeton University, 'wie weet, lag ik dan misschien nog steeds daarboven.' In plaats daarvan begon hij aan De Toverberg, de roman waar hij twaalf jaar lang aan zou werken.
(meer)

   

Dood in Venetië: Thomas Mann 
(Der Tod in Venedig)
Een klein meesterwerkje over de geestelijke aftakeling van een oudere man, die op reis in de ban raakt van een schone jongeling. In deze roman is veel terug te vinden van Manns persoonlijke leven - zijn homoseksuele verlangens en zijn lijden onder deze verdrukking, evenals een aantal kenemrkende aspecten van de Duitse cultuur van die tijd -eind negentiende eeuw - waarin zuiverheid en decadentie elkaar probeerden te verdringen. Een erg intrigerend verhaal is het in elk geval!

Thomas Mann: Nobelprijswinnaar 1929 
Duitse biografie
Engelse biografie 
Recensie in het Parool over Dood in Venetië

 

 

Boetekleed - Ian McEwan.
(Atonement)

Op de warmste dag van de zomer van 1935 is de dertienjarige Briony Tallis getuige van een merkwaardig schouwspel. Bij toeval ziet ze haar oudere zus Cecilia met haar jeugdvriend Robbie Turner in een wat ruzieachtige sfeer bij de fontein van hun landhuis staan. Plotseling trekt Cecilia haar jurk uit en stapt in haar ondergoed in de fontein terwijl Robbie toekijkt. Het is een gebeurtenis die Briony niet goed kan duiden. Als ze enige uren later opnieuw getuige is van een ontmoeting tussen de twee, ditmaal een nog schokkender confrontatie, is ze er van overtuigd dat Robbie een gevaar vormt voor haar zuster. Aan het einde van de dag wordt een misdaad gepleegd waarvan Cecilia en Robbie - mede door de verbeeldingskracht van Briony - het slachtoffer worden en die het leven van alledrie voorgoed zal veranderen. Boetekleed -, alom geprezen als McEwans beste roman tot nu toe, is een aangrijpend liefdesverhaal en tegelijk een spannend en intrigerend boek over verlis van onschuld, schrijverschap, boetedoening en vergeving.

Het boek bijna uit en ik vind het zeer boeiend geschreven Wij lezen het boek bij onze literatuurgroep voor het komende seizoen en gaan het ook daar gezamenlijk bespreken.

Coen Peppelenbos in de Leeuwarder Courant over het boek
Eerste hoofdtuk van het boek in het Engels
Een leesgids met discussiepunten (in het Engels)
Een bespreking in het Afrikaans

 

   

Het leven een gebruiksaanwijzing; Georges Perec 
('La vie mode d'emploi')

Dit is een heel bijzonder - postmodern - boek, waarin de levens van de bewoners van een appartementencomplex in Parijs worden gevolgd. Dit klinkt vrij saai en soapig, maar dit boek is echt een kunstwerkje. Niet alleen door de levensvragen die Perec weet te stellen zonder dat je het merkt (het leven als legpuzzel, een boek als het leven - met deze symboliek speelt de schrijver, zonder een antwoord te geven, zoals het rasechte postmodernist betaamt..). Maar het meest geweldige aan dit boek is de gigantische hoeveelheid citaten, allusies en andere intertekstuele stijlen die Perec heeft verwerkt in zijn lijvige roman. Uiteraard zonder bronvermelding, zodat het aan de lezer is te achterhalen aan welke literaire werken, schilderijen of andere kunstuitingen gealludeerd wordt En zie, zo is er opnieuw een puzzel ontstaan.. Het lijkt me leuk om dit boek met z'n allen te lezen en te kijken wie welke allusies en citaten heeft ontdekt. Maar voor het eigen plezier lezen mag natuurlijk ook :)

Association Georges Perec 
Recensie in het Parool

Perecs hele oeuvre is gebouwd rond de fysieke afwezigheid van zijn Pools-joodse ouders, die hij na zijn derde jaar niet meer heeft teruggezien. Zijn vader was als Frans soldaat gesneuveld en zijn moeder had tot ze werd weggevoerd naar Auschwitz een kapperszaak in de nu gesloopte rue Vilin op Montmartre. Op kostschool in de Vercors vond men het beter dat Georges, hoewel zijn Bretons-klinkende naam Perec een zekere bescherming bood, katholiek werd gedoopt, maar na de oorlog heeft hij dit geloof afgezworen en voor een links-intellectuele stellingname gekozen. Hij werd echter geen lid van de Parti Communiste. (meer, zakken naar het onderste deel van deze pagina van Het Levend Joods Geloof)

Le Nouveau Roman
In de literatuur: men twijfelt aan objectieve kennis; het postmodernisme gaat uit van de onkenbaarheid van de wereld. Dat wil zeggen dat de wereld geen verlengstuk meer is van het “ik” maar een vreemd en vijandig decor. De kenbaarheid van de wereld wordt voortdurend ter discussie gesteld: de wereld wordt beschreven als een gesloten circuit waaruit je niet kunt ontsnappen. De personages zijn vaak onduidelijke en middelmatige helden, die in conflict zijn met het hier en nu. Men staat sceptisch tegenover morele waarden, het geloof in de vooruitgang is niet meer aanwezig.
(meer op deze pagina van de Literatuur afdeling van de Digischool,  met eveneens een te beluisteren bespreking van Pérec's boek van Martin Ros)

 

Het Toeval. Carol Shields
(Happenstance)

Een dubbelroman over een echtpaar; de vrouw gaat een paar dagen naar een conferentie en je volgt haar wederwaardigheden. Als je het boek omdraait, begint het verhaal over haar wederhelft, die de boel thuis moet zien te rooien tijdens de afwezigheid van de echtgenote.

Zoals we van Carol Shields gewend zijn, beschrijft ze het gewone leven - de angsten en verlangens van een langer getrouwd echtpaar in dit geval. Zonder opsmuk of overbodige details weet ze de gemoedstoestanden van beide mensen raak te typeren, alhoewel het duidelijk is dat haar inlevingsvermogen meer bij de vrouw dan bij de man ligt - maar dat lijkt me niet meer dan logisch.

Shields houdt van het leven, houdt van mensen. In al haar boeken geeft dit haar karakters hoop, inzicht. Zij staat stil bij datgene waar ik in m'n drukdrukdruk leventje voorbijhol. Daarnaast is Shields een feministe en hebben al haar boeken prachtige vrouwen, die strijden met de zelfkanten daarvan.

Happenstance las ik in 1998. Het lijkt me heerlijk om het nog eens te herlezen. Ik weet nog dat ik eindeloos dubde met welk deel te beginnen, het vehaal van de man of van de vrouw? Als je het ene verhaal uithebt. Uiteindelijk blijkt ze, grappig genoeg, the Husband's story in 1980 geschreven te hebben en The wife's story twee jaar later. Die volgorde heb ik, met kleiner interval, toen ook aangehouden.

Het boek blijkt in vertaling in ieder geval goed in biobliotheken verkrijgbaar. Bij bookrcossing zie ik zo vijf exemplaren die nog niet losgelaten zijn. Een mailtje naar de huidige bezitter is doorgaans genoeg om het boek (tegen vergoeding van portokosten of in ruil voor een ander boek) toegestuurd te krijgen. Te koop bij Amazon, nieuw voor zeven pond.

Necrologie Carol Shields
Condoleance boek Carol Shields

Boekgrrls over:

 

 

 

Niets, niemand en redelijk stil: Dimitri Verhulst

Waarom aarzelde ik voor deze aanbeveling: het is een dun boekje, maar dat kan eventueel opgelost worden door er zijn gedichtenbundel bij te nemen, waarvan een recensie verderop. Ook heb ik er geen idee van in hoeverre dit boek te verkrijgen is.

Niets, niemand en redelijk stil is een zoektocht naar de vrouw, met een mengeling van Weltschmerz, jongensachtige branie en een puberaal verlangen
naar de vrouw.

Ik ben vooral gevallen voor wat in de beschrijving van zijn poëzie te lezen valt: alliteratie, overvloedige adjectieven, een heerlijk Vlaams boek, waarbij je moet denken aan Erwin Mortier, maar Dimitri Verhulst heeft ook een grovere kant, gelukkig niet zo sterk als Herman Brusselmans.


Over de schrijver:
Dimitri Verhulst (1972) debuteerde in 1999 met de verhalenbundel De kamer hiernaast,  die genomineerd werd voor de NRC Literaire Prijs. Hij publiceerde verhalen en gedichten in verschillende literaire tijdschriften, waaronder Nieuw Wereldtijdschrift, De Brakke Hond en het tijdschrift Underground, waarvan hij redacteur is. In 2001 verscheen de roman Niets, niemand en redelijk stil.


Liefde, tenzij anders vermeld van Dimitri Verhulst is de meest verfrissende bundel in dit kwintet. Er wordt tenminste flink in geneukt. En, nog belangrijker, Verhulst blaast branie in de taal. Hij is niet vies van een vette alliteratie: 'Whisky wast de wonde, / en de waanzin winkelt in je woorden.' Dat mag ik wel. Er wordt te weinig geallitereerd in Nederlandse poëzie. Hij is, in weerwil van het valse advies dat veel dichters wordt voorgehouden, lekker scheutig met adjectieven. Maar hier opent zich een valkuil, ik weet het uit ervaring: de dichter die adjectieven zoekt en tegelijkertijd uit is op klankeffecten, heeft de neiging associatief te zoeken op klank en adjectieven te vinden die goed klinken, maar nergens op slaan. Verhulst trapt er met open ogen in. Kalenders worden 'kalende kalenders' en stilte wordt 'stilistische
stilte'. Ook zwicht hij te snel voor de verleiding van de paradox: 'Met de sprakeloosheid die me bekt / en als ik aan je voel dat ik je bevoel.'


 


 Eisjen

 

      relevante links:

Christensen

 

Cisneros

 

 

Danielewski

 

Dermoût

 

Dorrestein

 

Duncker

 

Eggers

 

Elsschot

 

 

Faber

 

George

 

Hermans

 

Hrabal

 

Lent

 

Mann

 

McEwan

 

Pérec

  • Association Georges Perec 
  • Recensie in het Parool
  • Perecs hele oeuvre is gebouwd rond de fysieke afwezigheid van zijn Pools-joodse ouders, die hij na zijn derde jaar niet meer heeft teruggezien. (meer, zakken naar het onderste deel van deze pagina van Het Levend Joods Geloof)

  • Le Nouveau Roman
    In de literatuur: men twijfelt aan objectieve kennis; het postmodernisme gaat uit van de onkenbaarheid van de wereld. (meer op deze pagina van de Literatuur afdeling van de Digischool,  met eveneens een te beluisteren bespreking van Pérec's boek van Martin Ros)

 

Shields

 

 

 
Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 26/08/03  Eisjen

 Terug naar top pagina