Zondichtmiddag in Den Haag
(georganiseerd door de
Stichting Literaire Activiteiten 's-Gravenhage)
Liechtensteiners of 'appeltjes schillen'
In het sfeervolle, oude-bruine-kroeg-achtige Restaurant Spectacle Touss 50 was het op deze zondagmiddag (07.04.02) gezellig druk. Bijna alle tafeltjes voor het kleine podium waren bezet en de sfeer was aangenaam relaxed. Boekgrrl Edith de Gilde ging optreden en dus was ik ook present. Een heel goed excuus want het werd een bijzonder plezierige middag.
Uit het programma:
...
Luisteren naar Liechtensteiners
In mei 2000 verscheen inhet literaire internet magazine 'Meander' een artikel van Chris Coolsma. Hij introduceerde daarin de 'Liechtensteiner', een variant op het klassieke sonnet.
In de Liechtensteiner tellen de meeste regels vier jamben. Alleen de laatste regels van de beide terzinen tellen er vijf. In het octaaf dien de Liechtensteiner een 'rekening'te presenteren, die in het sextet mét rente - vandaar de extra 'rentevoet'in de langere regels - wordt voldaan.
De Liechtensteiner is daarmee uitstekend geschikt om appeltjes te schillen. Kort nadat het artikel was verschenen, begonnen Meander-redacteuren Joop Leibbrand en Edith de Gilde de auteur per e-mail met Liechtensteiners te bestoken. Coolsma beantwoordde die in razend tempo. Even later voegde Ans Wijnstroot zich bij het gezelschap. Na zes weken waren er honderd Lichtensteiners.
"Wat je kunt zeggen in die veertien zinnen!
Het peinzend smeden van die klankenketen
dat je de wereld even doet vergeten!
En zo geschikt voor 't maken van vriendinnen."Het viertal besloot in levende lijve kennis met elkaar te maken. Tijdens dit treffen besloten zij aan een bundel te gaan werken, die een jaar later onder de titel 'Mogen we even @afrekenen?' bij uitgeverij Servo verscheen.
Gaandeweg bleek dat de Liechtensteiner zich niet alleen uitstekend leent voor satire, maar ook ruimte biedt voor een melancholieke overpeinzing en zelfs voor een ode. Ook bleek het mogelijk Liechtensteiners op muziek te zetten.
Ronald Jonker maakte een aantal schitterende composities; de stem van Maaike Coolsma en Ronalds gitaarspel maken er iets heel bijzonders van. Chris Coolsma, Edith de Gilde en Ans Wijnstroot, laten u confronterend met de Liechtensteiner kennismaken.
...
Confronterend, prikkelend en verleidend werd het. We hebben gelachen, werden ontroerd en genoten van de prachtige stem van Maaike die, begeleid door Ronald, het geheel een extra bijzonder tintje gaf. En ík ging naar huis met gesigneerde bundels! Enkele keuzes uit de Lichtensteiner bundel:
'Mogen we even @frekenen':
* Min bij vijftig plus
Hij is de vijftig gepasseerd,
er was een groots en bruisend feest.
"Het is een mooie tijd geweest,
ik heb zoveel van je geleerd".Daarna is hij hem snel gesmeerd
met een Lolita die hem keest,
waarmee hij stoer op Harleys racet
en die zijn doosangsten bezweert.Zijn vrouw is plots: "een ouwe trut
die het gemunt heeft op mijn centen
en ze heeft ook mijn dochter opgejut",klaagt hij tegen zijn huppelkut,
die teemt: "maar jij bent toch mijn vent
en hem belazert bij zijn middagdut".(Chris Coolsma)
* Iwan de voortreffelijke
Zijn naam is Iwan. Hij is zwart
en groot. De mensen - hoogbejaard -
voor wie hij zingend klussen klaart,
is hij een steun bij pijn en smart.Of men nu klaagt of diep verward
zijn zorg met extra last verzwaart,
hij blijft geduldig. Men ervaart
het steeds: hij werkt met hand én hart.Een vers voor Iwan kan het niet
genoeg vertellen: dit bestaat.
Hij is geen macho en geen Hoge Pietnee, Iwan is een mens. Dit lied
dat hem bezingt naar mensenmaat
moet zorgen dat men ook zijn grootheid ziet.(Edith de Gilde)
* Eerst
Na studie eerst een goede job
en snel wat geld bijeen vergaren:
een boot om lekker in te varen,
een huis gekocht, het kan niet op!De inrichting modern - echt tóp -
ontwerpers zijn geweldenaren,
zoals die stof aan kleuren paren,
daar kan geen winkel tegenop.Genot kan haast niet verder stijgen
en toch is hier iets niet goed pluis:
er is geen levenspartner te verkrijgen,een ieder zit al in z'n eigen,
volmaakt ontworpen, mooie huis,
vereenzaamd, zwijgzaam, kettinkjes te rijgen.(Ans Wijnstroot)
Uit de bundel 'zeilschip zondag', een bundel gedicht "voor vrienden" ('dus voor jou', zoals Edith hem zo aardig signeerde), een hele mooie, kleine:
mijn liefde draag geen mantel
bedekken doet zij nietsmijn liefde is niet blind
zij ziet je goedmijn liefde legt je bloot
weet wie je benten groeit.
Zoals ik al zei; het was een heerlijke middag.
Chris Coolsma (1946). Doceert aan de
Rijksuniversiteit Groningen. Naast de poëzie heeft de muziek zijn grote
liefde. 'Mogen wij éven @afrekenen?'is zijn eerste 'papieren' publicatie.
Edith de Gilde (1945). Heeft een yogastudie in
Den Haag en is redacteur van Meander. Zij publiceerde in 1998 de bundel 'Zeilschip
Zondag'. Ook verscheen haar werk in een aantal verzamelbundels, in het
tijdschrift Ode en in de Volkskrant.
Ans Wijnstroot (1950). Werkt voor de gemeente
Zwolle. De ideeën voor veel van haar gedichten krijgt zij tijdens de
wandelingen met haar honden. Zij publiceerde eerder o.a. in de
verzamelbundel 'Honderd dichters 1'.
Maaike Coolsma (1976). Werkt als onderwijzeres
en doet dit jaar eindexamen zang aan het Noord Nederlands Conservatorium
te Groningen, afdeling jazz. Zij heeft een breed repertoire, variërend
van jazz tot klassieke muziek.
Ronald Jonker (1974 en nog net te zien onder de muziekstandaard uit). Is
basgitarist. Hij haalde het eindexamen van het Conservatorium
van Groningen in 1999. Hij treedt o.a. veel op met de jazzgroep Mad Abs en
de popgroep Chaos. (Achter de piano Chris Coolsma.)
Klikken op de foto's geeft een groter beeld. (©foto's eisjen)
Zondichtmiddagen georganiseerd door SLAG:
Chris Coolsma over het Liechtenstein sonnet
Liechtensteiners op muziek te beluisteren
Laatste keer bijgewerkt: 17/04/02 Eisjen
