Hans Werdmölder: Marokkaanse lieverdjes, crimineel en hinderlijk gedrag onder Marokkaanse jongeren

---

“Ook remigratie Marokko”, luidde de kop van een artikel in NRC Handelsblad op 15 augustus j.l. Het aantal Turken en Marokkanen dat terugkeert naar het land van herkomst stijgt. De remigratie van 1000 jonge Marokkanen van de tweede generatie in 2004 was met name reden voor het Centraal Bureau voor de Statistiek om onderzoek te doen naar hun toekomstplannen.

In “Marokkaanse lieverdjes” noemt criminoloog en antropoloog Werdmolder het tijdelijk terugsturen van problematische jongeren naar Marokko als een van de aanbevelingen om de criminaliteit onder Marokkaanse jongeren op te lossen.

Het probleem van de Marokkaanse criminele jongeren houdt de gemoederen danig bezig. Menig burger vraagt zich af wat er precies aan de hand is met een deel van de Marokkaanse jeugd. Zijn ze werkelijk zo crimineel? Waarom gedragen de jongens zich zo agressief? Waar komt die straatterreur vandaan? Hoe is het mogelijk dat zij zich in Nederland gedrag denken te kunnen veroorloven dat in Marokko absoluut niet wordt toegestaan? En dan hebben we het nog niet over de talloze geruchtmakende zaken van de afgelopen jaren zoals Khalid die Rene Steegmans doodtrapte, de Amsterdamse tasjesdief Ali B. en Mohammed B.

Al ruim twintig jaar doet Werdmolder onderzoek onder Marokkaanse jongeren. Hij weet dus waar hij het over heeft en met zijn informatie onthult hij schokkende feiten.

Een selectie van cijfers uit zijn lange onderzoekspraktijk geeft het volgende beeld: onder Marokkaanse jongeren is de criminaliteit vijf tot zes keer zo hoog als onder autochtonen; zeventig procent van de Amsterdamse jongeren is bekend bij de politie; in 1998 waren er 75 instellingen die zich met Marokkaanse probleemjeugd bezighielden en iedere stad heeft ondertussen zijn eigen onderzoek gedaan; schooluitval onder Marokkaanse jongeren is meer dan 20 procent.

Werdmolder baseert zijn mening onder andere op veldonderzoek zowel in Nederland als in Marokko. Begin jaren negentig was hij nog optimistisch: “Ik dacht toen dat het in de toekomst wel beter zou gaan met de Marokkaanse jongeren. Naarmate er hier meer geboren en getogen zijn, naar school gaan en beter integreren, zou je verwachten dat de marginalisering en criminaliteit afneemt. Maar dat gebeurde niet., Kennelijk was het probleem niet opgelost. De beschrijving van wat er echt aan de hand is, is lange tijd onderdrukt”.

In “Marokkaanse lieverdjes” schetst Werdmolder de achtergronden van het gedrag van de groep jongeren met een Marokkaanse achtergrond. Hij verklaart de radicalisering van een deel van deze groep. Hij besteedt aandacht aan de vraag hoe de allochtone gemeenschap reageert op de problemen in eigen kring. Hij gaat daarbij in op belangrijke begrippen uit de Marokkaanse cultuur zoals religie, eer, schaamte en respect. Hij suggereert dat de toename van ordeproblemen op school en agressie van allochtone jongeren ook een reactie kan zijn op grootschaligheid, permissiviteit en (te)veel tolerantie. Hij gaat in gesprek met een Marokkaanse wetenschapster over zijn bevindingen en stelt haar de actuele vraag in hoeverre de mentaliteit van Marokkaanse jongeren te maken zou kunnen hebben met de waarden van de islam. Zijn discussiepartner stelt dat de islam misbruikt wordt; er is eerder sprake van anti-blank racisme.

Het boek noemt een uitgebreid overzicht van Nederlandse oplossingen zoals steun, hulp en lik - op- stuk en Marokkaanse oplossingen zoals een tijdelijke terugkeer naar Marokko.

Werdmolders aanbevelingen zijn duidelijk en taboedoorbrekend. Ga zowel de confrontatie met de jongeren aan en bepleit daarnaast spreiding en verdunning om marginalisering te voorkomen. Verplicht ouders tot opvoedingsondersteuning en oudercursussen en koppel dit aan het recht op kinderbijslag. Zet gezinscoaches in met een Marokkaanse achtergrond en stuur problematische jongeren tijdelijk terug naar Marokko en vang hen daarna goed op zodat ze succesvol kunnen reïntegreren.

Augustus 2005
Lennie Haarsma

 

Hans Werdmölder (1951) is als universitair hoofddocent verbonden aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht. Eerder publiceerde hij Van vriendenkring tot randgroep (1986) en Een generatie op drift (1990).
Uitgeverij Balans, 2005/ ISBN 90 5018 6866

---

Laatste keer bijgewerkt: 05/10/05  Eisjen