DBC Pierre: Vernon God Little


Afgelopen week las ik Vernon God Little van DBC Pierre. Wat een indrukwekkend boek: spannend, schrijnend en hilarisch tegelijk.

Het verhaal: de ik persoon, de 15-jarige Vernon Gregory Little, ontsnapt door 'de roeping der natuur' aan de gruweldaad waarbij zijn vriend Jesus al zijn klasgenoten om het leven brengt. De dorpsgenoten zoeken iemand om hun onbegrip, verdriet en woede op af te reageren en vinden in Vernon een gemakkelijke prooi. Hij was immers de vriend van Jesus? Ze worden hierbij flink aangemoedigd door de paperazzi-journalist Eulalio (Lally) Ledesma, die in Vernon een ideale mogelijkheid ontwaart om zichzelf goed op de kaart te zetten. Vernon kan de spanning niet verdragen en vlucht naar Mexico. Tijdens de klopjacht die volgt verwerft hij nationale faam. De rest vertel ik lekker niet :-)

Waarom vond ik het spannend: je weet aan het begin dat Vernon onschuldig is, maar lukt het hem ook anderen daarvan te overtuigen? Durft hij zijn gene over zijn darmproblemen in de strijd te gooien om zich het leven te redden?

Schrijnend is het boek omdat de grote woorden 'innocent until proven guilty' in de dorpsgemeenschap duidelijk niet opgaan. Zelfs zijn moeder gelooft niet dat hij er niets mee te maken heeft gehad en werpt zich in plaats van het vechten voor haar zoon liever aan de voeten van Lally (die de diverse dames in het dorp alleen maar het hof maakt om aan informatie te komen). Schrijnend ook dat zij niet komt als Vernon terecht moet staan want 'misschien wordt de nieuwe koelkast vandaag wel geleverd'. En de acceptatie van die reden als heel gewoon door iedereen in het dorp, inclusief Vernon zelf.

Hilarische momenten zijn er ook genoeg, bijvoorbeeld dat bijna iedereen in het dorp Gurie heet, het is echt zo'n incestdorp dus. Ook de manier waarop op een 'Big Brother'-achtige manier het publiek mag kiezen welke terdoodveroordeelde die dag het loodje moet gaan leggen is zo grappig bechreven dat het het gruwelijke van de gedachte omzet in een hardop lachen. En de manier waarop Vernon telkens zijn tweede naam gebruikt om zijn toestand te beschrijven. Vernon Godzilla Little, Vernon Gonzalez Little (in Mexico) etc. is ook erg humoristisch.

Herkenbaar als je wel eens naar van die Amerikaanse programma's over gevangenissen kijkt is de verandering die Vernon doormaakt in de bak: van f..kin' dit en f..kin' dat (het staat voluit in het boek maar anders komt dit mailtje niet door de filters heen) naar zich bij alles wat hij zegt afvragen of het niet te grof verwoord is.

Het einde vond ik jammer, dat zal ik meer over vertellen onder een
V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

Waarom eindigt het nou niet bij de 'dromen' van Vernon als hij op de tafel ligt, wachtend op de dodelijke injectie van waar men allemaal achter zal komen? Waarom is dat ineens echt en komt hij vrij? En hoe moet het in godsnaam verder met hem en zijn moeder en dat hele dorp??

Dit debuut over een vijftienjarige jongen die ervan beschuldigd wordt medeplichtig te zijn aan een schietpartij op een school, waarbij zestien mensen zijn omgekomen, is zeer wisselend ontvangen: de schrijver kreeg er de Booker Prize voor, maar in Amerika waren er maar weinig recensenten die er de humor van in konden zien. De satire op de Amerikaanse maatschappij (junkfood, het rechtssysteem, de alomtegenwoordige media) werd door weinig Amerikaanse recensenten gewaardeerd, maar kreeg in Europa wel veel lof.

Ik vond het een prachtboek en heb me er erg mee geamuseerd. Het is  grappig, maar ook hartverscheurend (bijvoorbeeld hoe de moeder van de jongen nooit aanwezig is op de momenten die ertoe doen, zoals bij het proces. 'Mom couldn't make it,' zegt Vernon daar dan alleen maar over...) en ontroerend. Het taalgebruik is dat van jongeren, maar dan wel zeer inventief en grappig en is prima vertaald (door Dennis Keesmaat). Ik heb de twee versies op verschillende plaatsen vergeleken. Sommige woordgrappen gaan noodgedwongen verloren, omdat ze onvertaalbaar zijn (Vernon denkt bijvoorbeeld dat je 'stenographer' spelt als 'stainographer' en denkt dus ook dat het woord iets met vlekken te maken heeft), maar het Engels van DBC Pierre is best pittig. Voor degenen die niet zo makkelijk Engels lezen is de vertaling dan ook zeker een aanrader.

De schrijver (DBC Pierre is een pseudoniem voor Peter Finlay) is in  Australië geboren uit Engelse ouders, heeft in Amerika, Engeland en  Mexico gewoond en schrijft nu in Ierland aan zijn tweede roman. Hij  heeft zelf een nogal woest verleden waar hij grote (gok- en  drugs)schulden aan heeft overgehouden. Het geld van de Bookerprize  wil hij gebruiken om die schulden (gedeeltelijk) mee af te betalen.

Wat mij betreft een echte aanrader!

Citaten:

Het boek begint als volgt:

It's hot as hell in Martirio, but the papers on the porch are icy  with the news. Don't even try to guess who stood all Tuesday night in the road. Clue: snotty ole Mrs Lechuga. Hard to tell if she quivered, or if moths and porchlight through the willows ruffled her skin like funeral satin in a gale. Either way, dawn showed a puddle between her feet. It tells you normal times just ran howling from town. Probably forever. God knows I tried my best to learn the ways of this world, even had inklings we could be glorious; but after all that's happened, the inkles ain't easy anymore. I mean - what kind of fucken life is this?

Over een oude man op een busstation: 

''The skin of his face hangs down in pockets, like he has lead  implants. Character, they call it. It ain't character, though; you  know it's feelings. Erosion from waves of disappointment and  sadness.'' 

en uit een recensie in Het Parool:

Het soort boek waar je voortdurend met een knagend schuldgevoel om  zit te schaterlachen. Dat soms bikkelhard en op het randje van  onsmakelijk is en soms pijnlijk vertederend alle regels van de  politiek-correctpolitie aan zijn laars lapt en bijna uit elkaar spat van het virtuoze taal- en vertelplezier. Maar bovenal word je gegrepen door die originele en briljante stem van de hoofdpersoon Vernon Gregory Little.

Ik vond dit ook een heel goed boek, maar meer aangrijpend en onderkoeld verteld, dan humoristisch. En hoewel ik veel van humor houd, en er ook veel belang aan hecht, is dat in dit geval geen minpunt. Hartverscheurend is het zeker!

Ik had tevoren over het boek gehoord dat het te 'grof in de mond' zou zijn, maar volgens mij was het gewoon jeugdtaal, nou ja, misschien vooral van de lagere sociale klasse of zoiets. Maar daarbij wel heel passend, dus niet grof vanwege het grove, of zoiets.

Ik heb het in het Nederlands gelezen, vanwege het verwachte grove  taalgebruik, waarin ik (ook ;-)) in het Engels niet zo goed ben. Maar in het Nederlands viel me dat enorm mee. Dus misschien ooit ook nog eens een Engels versie lezen, voor de humor?

En bij die aanrader, daar sluit ik me bij aan! 

O ja, en wat ik ook grappig vond, waren die toestanden bij het proces, dat helemaal opgezet is als mediaspektakel met een kooi waarin Vernon zit waarin een knop is aangebracht waarop hij moet drukken, als hij terug wil komen op zijn eerdere verklaringen en waarop de camera's dan ook gretig inzoomen, zodra zijn vinger erheen lijkt te gaan. En die Big Brother-toestanden in de gevangenis, waarbij televisiekijkers mogen stemmen welke gevangene die week geëxecuteerd moet worden. Als je als gevangene niet vermakelijk genoeg bent, word je meteen weggestemd.

Ik heb dit boek vorig jaar gelezen, even in mijn externe geheugen graven om ook al weer te weten wat ik ervan vond...: (ojee, een waarschuwing, ik ben niet zo enthusiaast, zie ik nu - dacht ik al, ik had het al grotendeels vergeten, en ik had het ook niet in mijn toppers van 2004 genoemd...)
 ----- Geloof alle blurb vooral nIEt. Dit is een middelmatig boek. Nix 'suberb comic writing'. Het is een slappe aftreksel van de grof-en-grappig style van Irvine Welsh. Als dit een Booker Prize winnaar is (ja toch?) dan had Welsh allang de Nobel moeten hebben. Desalniettemin leest het best lekker weg (al had het zeker wat korter gekund - het middenstuk wappert behoorlijk) en aan het einde werd het zelfs best spannend en licht ontroerend. Al is het de goedkoopste vorm van ontroerendheid (huh?) - tja, Death Row brengt nu eenmaal heftige emoties boven in de meeste mensen. Ach, het is helemaal niet slEcht eigenlijk, maar geweldig en onvergetelijk ook niet. En wel heel erg opgeruimd aan het einde ook nog. 

Over dat "korter gekund". Die mening las ik ook al in een van de Amerikaanse recensies. Ik vond het middenstuk juist erg mooi en het einde, met het proces en Death Row, weer minder. Dan wordt het naar mijn smaak een beetje te veel parodie en te weinig ontroerend.

En k vind juist dat balanceren op het randje van het onsameklijke  zo prettig. Van mij hoeft het  helemaal niet zo grof. Daarom heb ik ook nooit naar die boeken van  Welsh gegrepen. Ik hou juist niet van die boeken waar er maar op los gespoten, gesnoven en geneukt wordt. En ik heb het idee dat dat bij Welsh wel het geval is. Misschien lees ik nog eens een vertaling van hem. Dan steek ik er in ieder geval nog wat van op aan bruikbare termen. Ik denk dat ik beter niet met korte verhalen kan beginnen. Ik ben geen verhalenlezer. Ik zal Trainspotting toch eens openslaan in de bieb. Maar bedankt voor het aanbod. Ik hou wel van dat soort opdringerigheid ;-))

 






 

      relevante links:

D.B.C. Pierre is het pseudoniem van de Australische schrijver Peter Warren Finlay (Adelaide, 1962). "DBC" staat voor Dirty But Clean ('smerig maar schoon'; maar clean kan ook 'niet meer verslaafd' betekenen) en Pierre is de bijnaam die de schrijver van zijn vrienden kreeg. Hij werd in Australië geboren, maar groeide op in een rijke Britse gemeenschap in Mexico en ziet zichzelf nog steeds meer als Mexicaan dan als Australiër. (meer)

Man Booker Prize
Now in its thirty-fifth year, the prize aims to reward the best novel of the year written by a citizen of the Commonwealth or the Republic of Ireland. The Man Booker judges are selected from the country's finest critics, writers and academics to maintain the consistent excellence of the prize. The winner of the Man Booker Prize receives £50,000 and both the winner and the shortlisted authors are guaranteed a worldwide readership plus a dramatic increase in book sales.
(meer)
Every effort is made to achieve a balance between the judges of gender, articulacy and role, so that the panel includes a literary critic, an academic, a literary editor, a novelist and a major figure. (meer)

Interview with DBC Pierre at Powels.com

Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 21/09/05  Eisjen

Terug naar top pagina