Désanne van Brederode: Modern Dédain

   

 

 

Désanne van Brederode: Modern Dédain



"Modern Dédain" is een pamflet, onlangs verschenen bij uitgeverij Querido BV.

De schrijfster van Brederode schrijft artikelen, houdt lezingen over levensbeschouwelijke onderwerpen en is columnisme in het politieke televisieprogramma Buitenhof.

Dit pamflet beslaat slechts 47 bladzijden en ik heb het met
belangstelling gelezen. Werd er vroeger opgekeken tegen intellectuelen, vandaag moet je je schamen als je je in zaken van de geest verdiept, volgens Désanne. De minachting neemt zulke groteske vormen aan dat zelfs media en educatieve instellingen die zeggen kunst en cultuur te propageren, dit doen in een taaltje dat volledig aansluit bij de van vooroordelen verzadigde massa. Het aanbod wordt aangepast aan geopiniepeilde behoeftes.

Enkele citaten:

"De wetenschapper of kunstenaar die aan de tafel bij Barend en Van Dorp mag aan zitten, slaat een modderfiguur als blijkt dat hij geen verstand heeft van Ajax, niet weet wie Ali B. is en bekent dat hij tijdens de moord op Fortuyn zo druk bezig was met zijn werk, in een atelier in Berlijn of aan een universiteit in Amerika, dat hij het nieuws maar mondjesmaat volgde, waardoor hij nu geen mening durft te geven over  de Nederlandse politiek na 6 mei 2002. Tss, wat een nerd! Wanneer de Volendamse volkszanger Jan (voorheen Jantje) Smit niet weet wat er op 4 mei wordt herdacht en zelfs meent dat met het genoemde tijdstip acht uur 's morgens wordt bedoeld, roept dat minder verontwaardiging op dan wanneer medegast Cherry Duyns verklaart dat hij geen enkele aandrang voelt om naar de nieuwe real-lifesoap rond de zanger te kijken."

Een ander voorbeeld is:

"(...) een aflevering van het programma Villa Felderhof, waarin de schrijver Ronald Giphart en de schaatskampioen Erik Hulzebosch te gast waren. Met belangstelling luisterde de schrijver naar de schaatser. Hij stak zijn bewondering niet onder stoelen of banken en durfde zelfs vragen te stellen over dingen die hij niet begreep, zelfs al kwam dat laatste hem soms op een honende tegenvraag van Hulzenbosch te staan. "Weet je dat niet eens?! Haha, wat ben je toch een stuk onbenul!" Zelf leek Hulzebosch er erg trots op dat hij geen bal van literatuur wist. Hij zei stralend dat hij nooit van Harrie Mulisch gehoord had en belde vervolgens met een paar boeren annex kroegvrienden om te bewijzen dat de naam Mulisch hen ook niets zei. "Het is toch allemaal belachelijk gedoe."

Enfin, tot zover een paar citaten. Ik ben benieuwd of dit pamflet bekend is bij de boekgrrls en zo ja, wat jullie er van vinden.

 

Ans




het pamflet is nog niet over de grote plas gewaaid, maar ik heb er het één en ander uit gehoord. een interview (vpro) is te horen via de pc.

Vol goede moed heb ik enige tijd deelgenomen aan virtuele filosofische 'gesprekken'. De meeste deelnemers namen de spelregels niet in acht (denken met rede, vraag en wedervraag, geen godsdienstig gepraat, geen emoties), er werd dagelijks geklaagd over 'gebrek aan gevoel'. Men verwarde filosofie met religie en spiritualisme. Men wilde de wijsbegeerte ontdoen
van rede. De moderator deed haar best, maar het was vechten tegen de apriori, niet met rede onderbouwde stellingen. Schreef een deelneemster: 'laffe' intellectueel. Zij noemde kunsthandelaren, museumdirecteuren en kunstenaars snobs. Zoek het woord even op, heb ik geantwoord ;-)

Hoewel ik nooit heb begrepen waarom hoogopgeleide mensen er plezier in scheppen zich laatdunkend uit te laten over lager opgeleiden, is mijn ervaring dat sinds zo'n vijfentwintig jaar toenemend geschamperd wordt over intellectueel denken / schrijven. zelfs door mensen met een hogere opleiding. In de hype van modern dedain vergt het moed om intellectueel te denken en te handelen.

Ik lees nu Amos Oz, 'een verhaal van liefde en duisternis'. Hij beschrijft op een eenvoudige, rijke, warme manier zijn familieleven. Daarnaast is de intellectueel aan het woord. Ik vind het heel plezierig om zijn zuiver denken te lezen. Hoofdstuk 5 gaat over de 'slechte' lezer. Hij zegt:

"wie de kern van het verhaal zoekt in de ruimte tussen de schrijver en het werk, vergist zich. De goede lezer begeeft zich alleen in de ruimte tussen de tekst en zichzelf."

Ik ben het daarmee eens. Meestal vind ik interviews met schrijvers teleurstellend. Men neemt niet genoegen met de tekst. Men probeert de schrijver door de tekst heen te trekken. Lijken die en die uit je verhaal niet erg op jezelf? Heb je ook een kind verloren, ben je ook zo dol op dat gerecht? Sommige schrijvers doen hieraan mee. Ze vertellen hoe moeilijk ze
het hadden hun boek te schrijven. wat ze voelden, wat ze wilden weergeven etc. jak jak jak. Doe je werk, versta je vak. geef me een tekst waarmee ik wat jij schreef kan hercreëren! voor mezelf. Laat me niet in je keuken kijken, zet je knap gerecht op tafel!

Schrijven is, zoals iedere uiting van kunst, groot en klein, aandacht vragen. een goede schrijver doet dat louter en alleen met zijn eindproduct, zijn tekst. Een slechte schrijver schreeuwt door de tekst heen, kijk mij eens! wat heb ik dat toch aardig gevonden! ik ben zo interessant. ach, wat heb ik geleden. kom, luister naar mijn lezing uit eigen werk. Een slechte schrijver houdt niet de eer aan zichzelf, neemt kennelijk aan dat zijn tekst niet goed genoeg is. Zo'n schrijver zal, om met amos oz te spreken, de roddelzuchtigen, de gluurders, de luie, gretige slechte lezers het verhaal achter het verhaal geven, het publiek laten smullen van biografische wetigheidjes, ze laten meekijken aan de verkeerde kant van de
tekst en die tekst afpellen in hapklare brokken. Aldus het goede lezen om zeep helpend. Amos Oz vraag niet: wat zijn de werkelijke feiten? Wat speelt er bij de schrijver? Vraag jezelf, over jezelf. Het antwoord kun je voor je houden. Intellectueel, niks mis mee. zoek het maar op;-)


wat heb je weer een heerlijke mail! Treffend: schrijver en werk als kok en gerecht! Een schrijver horen over zijn/haar gerecht is dodelijk voor je eigen gevoel en interpretatie ervan. En het gaat mij als lezer om het gerecht, niet om de 'kok'. Ik heb me heilig voorgenomen niet meer naar dit soort bijeenkomsten te gaan (maar ja, soms... ;o)...)

Ik heb het pamflet niet gelezen, maar je mail maakt me nieuwsgierig. Ook al omdat ik Désanne een keer op tv heb gezien (was dat niet bij Barend & Van Dorp???) en ze heel bijzonder op me overkwam: een (christelijk) gelovig iemand zonder schaamte om dat uit te dragen en met hele zinnige opvattingen, die geïnspireerd waren door haar geloof. Ook was in onder de indruk van haar stukje in het boek "Brieven aan Ayaan Hirsi Ali". Dit schreef ik er over op m'n weblog (ik weet niet meer of ik het hier ook
gemaild heb): In positieve zin was ik onder de indruk van Désanne van Brederode, die zonder poeha beschrijft hoe zij als christin vindt dat ook andersgelovigen, in dit geval moslima's, interesse en respect verdienen. Dit stuk lijkt uit het hart te komen. Chapeau, omdat het open aandacht afdwingt voor een standpunt waar ik persoonlijk veel moeite mee heb. Maar blijkbaar gaat het pamflet over iets anders:

> "Wanneer de Volendamse volkszanger Jan (voorheen Jantje) Smit niet weet > wat er op 4 mei wordt herdacht en zelfs meent dat met het genoemde > tijdstip acht uur 's morgens wordt bedoeld, roept dat minder > verontwaardiging op dan wanneer medegast Cherry Duyns verklaart dat hij > geen enkele aandrang voelt om naar de nieuwe real-lifesoap  rond de > zanger te kijken."

Grappig citaat. Zou het waar zijn, d.w.z.: zou ze dat echt gezien hebben? Misschien wel: 't is een ernstige ziekte van onze tijd, die real-lifesoaps :-(

> "Een ander voorbeeld is een aflevering van het programma Villa > Velderhof, Waarin de schrijver Ronald Giphart en de schaatskampioen Erik > Hulzebosch te gast waren. Met belangstelling luisterde de schrijver naar > de schaatser. Hij stak zijn bewondering niet onder stoelen of banken en > durfde zelfs vragen te stellen over gingen die hij niet begreep, zelfs > al kwam dat laatste hem soms op een honende tegenvraag van Hulzenbosch > te staan. "Weet je dat niet eens?! Haha, wat ben je toch een stuk > onbenul!" Zelf leek Hulzebosch er erg trots op dat hij geen bal van > literatuur wist. Hij zei stralend dat hij nooit van Harrie Mulisch > gehoord had en belde vervolgens met een paar boeren annex kroegvrienden > om te bewijzen dat de naam Mulisch hen ook niets zei. "Het is toch > allemaal belachelijk gedoe".

Ook al zo'n observatie die ik bijna niet kan geloven, ernstig, dus. En ik dacht nog wel dat die Hulzebosch wel een sympathieke jongen was. En nog ernstiger dan zijn mening is misschien wel het effectbejag van de programmamaker...


Ik meen dat ze katholiek is.


> 't is een ernstige ziekte van onze tijd, die
> real-lifesoaps

Ben ik met je eens

Inmiddels las ik een interessant artikel in de NRC van afgelopen zaterdag dat goed aansluit bij het pamflet van Dezanne, de titel is: "hazes is geen Hadewijch" ondertitel is: cultuurdragers willen een elitair offensief. citaatjes: "wij leven in de wereld van de terreur van de middle of the road" "de publiek omroep is voilgens Harry de Winter geheel en al in de
ban geraakt van de soapcultuur".
Ans


Desanne van Brederode eerder bij de Boekgrrls besproken

Columns van de schrijfster bij de VPRO

 

Laatste keer bijgewerkt: 07/04/06  Eisjen

Terug naar top pagina