Omdat ik een enorme Irving fan ben en heel benieuwd ben of het net zo'n
ervaring wordt als het lezen van Zoon van het circus en Bidden
wij voor Owen Meany nomineer ik John Irvings nieuwste (Last
Night in Twisted River). Ergens voor maart of zo aangezien de
Nederlandse vertaling pas begin 2010 verschijnt. Ik las een enigszins
kritische recensie van VN. Vluchtig want ik wil liever nog niet te veel
van het boek weten… hopelijk kunnen we die kritiek ontkrachten/vergeten.
Irving zegt zelf (o.a.) over de titel: "I always begin with a last
sentence; then I work my way backwards, through the plot, to where the
story should begin. The last sentence I began with this time is as
follows: He felt that the great adventure of his life was just beginning
as his father must have felt, in the throes and dire circumstances of
his last night in Twisted River. And theres the title, waiting for you
at the end of the story Last Night in Twisted River."
Ik heb er zin in en ik hoop meerdere grrls met mij!
En zo werd De laatste nacht in Twisted River het maandboek van
april 2010.
Heeft
er al iemand het boek van deze maand gelezen? Ik heb de Nederlandse
versie, ben ongeveer halverwege. Het pakt me wel, ik heb nooit iets van
Irving gelezen, ik ken De wereld volgens Garp van de film. Het is
boek waar ik van geniet, een epos wat 50 jaar omvat.
Flaptekst:
In de kookruimte van een houthakkerskamp in het noorden van New
Hampshire ziet een angstige jongen de vriendin van de plaatselijke
politieman aan voor een beer. De gevolgen zijn desastreus en de jongen
en zijn vader slaan op de vlucht. Hun omzwervingen brengen hen van
Boston naar Vermont en Toronto, voortdurend op de hielen gezeten door de
onverbiddellijke politieman. Hun enige beschermer is een
vrijheidsgezinde houthakker met wie ze vriendschap sluiten.
Ik ben nu bij het gedeelte waarin de zoon, inmiddels een beroemd
schrijver, het gevecht aangaat met twee valse honden.
Familierelaties, dieren, de oorlog in Vietnam, weliswaar op afstand,
maar toch aanwezig doordat het kind van de schrijver zijn redding was.
Wat vinden jullie ervan? Ik zie de reacties wel komen.
Ik
moet nog een kwart, dan is het uit. Vind het wel leuk lezen (beter dan
mijn vooroordeel over Irving) maar een beetje doelloos. Behalve dat ze
op de vlucht zijn (en zelfs dat maar werkelijk af en toe) zit er geen
echte lijn in het verhaal - vind ik.
Maar het leest wel lekker, daar niet van!
Ik heb de bijtende honden inmiddels achter de rug. Maar nog niet zo
lang. Zie een paar overeenkomsten tussen schrijver Danny en Irving zelf
(werd ook met zijn vierde boek beroemd), al die namen voor dezelfde
persoon is soms wel wat verwarrend, van het aannemen van een pseudoniem
wordt wel een issue gemaakt, ben benieuwd hoe dat draadje verder gaat.
Van zoiets als The Kennedy Fathers had ik nog nooit gehoord. Ik vroeg
mijn zus (Amerikanistiek gestudeerd) of zoiets in werkelijkheid ook
gebeurd was. Irving speelt in het boek nogal met de fictie in de
verhalen over gebeurtenissen die werkelijk hebben plaatsgehad. Zij dacht
van wel, maar ik heb nog niet gegoogled. Dit is geloof ik mijn 7de
Irving die ik lees, de laatste jaren las ik hem niet, maar ik geniet wel
weer van de absurde voorvallen.
Hierbij
mijn verslag van dit boek, dat je beter alleen kunt lezen als je het
zelf al uit hebt!
Last Night in Twisted River van John Irving
Een vriendin wees mij op het boek toen we in de boekenwinkel waren.
"Ach, Irving", zei ik, "dat gaat altijd over alleenstaande moeders,
beren en worstelen". En wat denk je, de derde regel op de achterflap
noemt inderdaad een beer. Genoeg, dacht ik, alweer meer van hetzelfde.
Maar voor de boekgrrls wilde ik het best lezen. En het was aardig. Ik
verveelde me geen moment, er gebeurde een heleboel. Toch vond ik het ook
een beetje doelloos. De kok en zijn zoon waren op de vlucht voor de
gekke hulpsheriff, maar zo hard liepen ze nu ook weer niet, het
spanningsniveau was nogal laag. Daarvan moesten we het dus niet echt
hebben. Moest er een conflict opgelost worden, een geheim ontrafeld, een
persoonlijk crisis doorstaan worden? Waar ging het boek nu eigenlijk
over?
Voor mij was het een soort van avonturenroman zonder duidelijke rode
draad, het leven kabbelde voort, soms gebeurde er veel, dan weer een
aantal jaren weinig. Wel aardig om te lezen, maar ik ben bang dat ik het
verhaal al snel weer vergeten zal zijn. Alleenstaande moeders waren er
deze keer ook, maar de hoofdrollen waren voor alleenstaande vaders.
Beren mochten we slechts uit de tweede hand ervaren en worstelen speelde
ook geen prominente rol deze keer. De gebruikelijke thema’ van Irving
waren dus wel aanwezig maar meer op de achtergrond.
Wat ik leuk vond waren de belevenissen die soms best inventief waren.
Zoals de hulpsheriff die boven op de bank gaat zitten tot iedereen naar
bed is. Of de plaats in de rivier waar behalve Rosie, de moeder, ook
Angel, de as, en de hand terecht kwamen. De verhalen over de Italiaanse
en Chinese restaurantmedewerkers, de gedeelten waar Danny eigenlijk de
schrijver van het boek is.
Sommige stukken vond ik wat verwarrend. Het begon dan in het jaar zoals
aangegeven (in de titels van de delen) en daarna werd er terug, en weer
vooruit gegaan. Dit vond ik niet makkelijk lezen en ik wist ook niet
altijd wat er nu al wel of niet gebeurd was.
Al met al was het een prettig boek om te lezen. De tegenstelling van
natuur (o.a. in de persoon van Ketchum en ook Danny) en de stad (Boston,
Toronto, restaurants, Dominic) was interessant.
Het
in 1998 gepubliceerde Weduwe voor een Jaar was het laatste boek
dat ik van John Irving las. En nu dus Last Night in Twisted River,
zijn twaalfde roman. Veel is vertrouwd, Irving is een verhalenverteller
en stopt zijn boeken vol met hoofd- en bijfiguren, bizarre avonturen en
kleine weetjes over van alles en nog wat. En ook in dit boek zijn er de
bijnamen die personen snel typeren, is er een ongeluk, een beer of
althans iets wat er op lijkt en de angst van een ouder om zijn kind te
verliezen.
"We hebben het niet altijd voor het
kiezen hoe we anderen leren kennen. Soms komen mensen zomaar ineens ons
leven binnenvallen [.], maar al even plotseling kunnen we mensen
verliezen van wie we ooit dachten dat ze altijd deel zouden uitmaken
van ons leven." zo schrijft hij op één van de laatste
pagina's.
In 1954 is de Italiaanse Amerikaan Dominic
Baciagalupo kok in Twisted River, een eenvoudige nederzetting in New
Hampshire. Hij woont met zijn zoontje Daniël tussen de stoere
houthakkers en hun soms al even stoere vrouwen of vriendinnen. Zijn
beste vriend is Ketchum, type ruwe bolster, blanke pit.
Het verhaal begint met de beschrijving van Angel een jongen van 16 die
uitglijdt op de gladde boomstammen en meegesleurd wordt door de rivier.
Daarna kabbelt het verhaal bladzijden lang voort, maar als Danny Jane,
de indiaanse keukenhulp en minnares van zijn vader aanziet voor een
binnengeslopen beer die zijn vader belaagd en haar met een koekenpan de
hersens inslaat
komt de vaart erin. Vader en zoon slaan op de vlucht voor de
plaatselijke politieagent Cowboy Carl, die graag het recht in eigen hand
neemt, maar bovendien de vaste vriend is van de doodgeslagen Jane.
Vervolgens veranderen ze regelmatig van naam en woonplaats en dat levert
over een periode van vijftig jaar tal van ongelooflijke en gekke
avonturen op die in grote heen en weer gaande sprongen worden
beschreven.
De focus gaat gaande weg steeds meer liggen op Daniël, die zich
ondertussen Danny Angel noemt en een succesvol schrijver is van een
aantal romans waar je als je Irvings oeuvre een beetje kent gemakkelijk
een aantal van zijn eigen romans in herkent. Danny's 'East of Bangor'
verwijst regelmatig naar 'The Cider House Rules' en 'The Kennedy
Fathers' toont overeenkomsten met 'A Prayer for Owen Meany'. Irving
laat de lezer meegaan in het schrijversproces: hoe kijkt een schrijver
naar de gebeurtenissen? Wat gebeurt er echt en wat maakt een schrijver
ervan? Overigens leverde dit geen verrassende nieuwe inzichten op.
Knap vond ik wel hoe hij de laatste bladzijde linkt aan de eerste. John
Irving doet zijn uiterste best om je een aantal uren onder te dompelen
in een plezierige leeservaring. Dat lukt hem bij Last Night in Twisted
River lange tijd, maar dan komt toch het moment dat ik denk dat had er
toch echt niet meer bijgehaald hoeven worden. Hier was het de aanslag op
de Twin Towers, voor de rest heb ik me uitstekend vermaakt.
Dat
bevalt me wel aan Irving. Heb er niet veel van gelezen maar ga dat wel
veranderen.
Ik heb dat gegeven dat Kennedy jonge vaders niet naar Vietnam stuurde
meteen geloofd, maar kon er niets van vinden. Is het nu waar of niet?
En inderdaad, dat gedeelte over 9/11 had voor er voor mij ook niet in
gehoeven.
Het gegeven dat Kennedy jonge vaders niet naar
Vietnam zou hebben gestuurd bleef de grrls intrigreren.
Op
internet lees ik wel: De dienstplicht stelde vrijstelling voor studenten
en leden van de Nationale Garde. Dit betekende in de praktijk dat
rijkeluiskinderen hun vrijstelling zochten als de eeuwige student
(president William Clinton) of als vrijwilliger bij de Nationale Garde
(president George W. Bush). In de praktijk was de dienstplichtige
soldaat in Vietnam iemand uit de laagste sociale klasse. Ongeschoolde
blanken en gekleurde jongeren hadden de pech een oorlog te moeten
vechten die door de hogere sociale klasse was begonnen. Dit noemt men
ook wel de "working-class war".(3)
Maar dit was volgens mij niet door Kennedy ingesteld, maar door
Johnson. En als dit zo was dan had Danny gewoon student kunnen blijven
en niet perse een kind hoeven verwekken lijkt me.
Ik heb een vriendin in Illionois een mailtje gestuurd. misschien weet
zij wat hier echt en wat verzonnen is.
Een
grrl deed navraag bij een vriendin in Amerika en ze
schreef het volgende:
"Well, I don't know the exact dates or anything, but exemptions to
Vietnam service were gradually lifted one by one. There's a great story
in Rob's family about his dad who was serving in the army in the early
to mid 1960s. Each time the exemption keeping him out was lifted, he had
quite by accident ended up with another exemption. So I know that early
on married men were exempt, and that kept Rob's dad out of Vietnam, but
then that was lifted and married men had to go, too. Fortunately for his
dad, Rob had been born a few months earlier and dads of young kids were
still exempt. So his dad always jokes he missed Vietnam by a wife and a
son. Eventually though, under Johnson, even dads had to go, too, but by
then Rob's dad's service period had ended. The scandal as far as
Americans are concerned was that education exemption which allowed many
privileged men to escape service over there. That was eventually done
away with as "un-American" since it was so unfair and unlike earlier
wars like Korea and WWII in which very well educated men served
alongside poor and uneducated men. So now we have a universal draft for
men over 18. Many of us think women should have to be part of the draft,
too, but I doubt that will happen anytime soon. So the book is right. By
the way my dad in the early 60s was single, and he served in Vietnam
while it still wasn't technically a war. He was in the navy, and his
ship was the main one to transport bodies home at that time. He said he
loaded so many body bags at a time the US government said that they
weren't involved in any conflict over there that he became quite
disillusioned, and he's been very skeptical of the US gov't ever since.
I also love John Irving's books. Have you read
The World According to Garp?"
Ik
val er zomaar in. De combat periode van de Vietnamoorlog begon pas nadat
Kennedy dood was. Er werden toen militaire adviseurs gezonden (die
evenwel ook vochten) er was toen inderdaad nog dienstplicht.
Een weigering om jonge vaders te zenden, zou een officiële ontkenning
zijn van de adviesrol en een erkenning zijn van de -nog geheime-
vechtsituatie. Kan dus niet waar zijn. ik vraag me trouwens af wat een
president te zeggen had over wie wel of wie niet werd gezonden.
Na de afschaffing van de dienstplicht werd (en is nog steeds) een baan
in het leger aantrekkelijk voor kansarmen. een dergelijke baan wordt
gezien als een kans op gratis opleiding en aanzien. soms zijn man en
vrouw samen aan de beurt om te dienen. Met de gezinssituatie wordt niet
echt rekening gehouden. De gewone militair heeft de plicht tot pay back,
oftewel dienen. Zo blijven de armsten de oorlogen vechten voor de
rijken.
Straks
ga ik lezen wat jullie ervan vonden en dat levert vast nog wel een
mailtje op. Eerst mijn eigen leesverslag...
Het meest recente boek van John Irving is weer een Echte Irving. Een
boek van een meesterverteller met alle ingredienten die een Irvingroman
behoort te hebben: New Hampshire, beren, bijzondere mensen waaraan een
stevig steekje los is en die bizarre dingen overkomen of waaraan een
stevig steekje los is door de dingen die ze overkomen. En toch kan ik er
niet laaiend over zijn.
Het verhaal
De jonge Daniel Baciagalupo woont met zijn vader in een houthakkerskamp
Twisted River ergens in New Hampshire. Het leven is er ongelofelijk
zwaar. Zo is de voet van de vader van Daniel verbrijzeld bij een
ongeval, waardoor hij niet meer als houthakker kan werken; hij is de kok
van het kamp geworden. De moeder van Daniel is verdronken in de rivier
waarover de vers gehakte boomstammen vervoerd worden. Aan het begin van
de roman vindt ook de jonge Canadees Angel de dood doordat hij niet snel
genoeg over de boomstammen 'loopt'.
Als Danny 12 jaar is slaat hij door een misverstand de geliefde van de
lokale sheriff de hersens in. Uit angst voor deze zeer gewelddadige
politieman vluchten Danny en zijn vader Dominic. Maar liefst 45 jaar
daarna staat hun leven nog immer in het teken van het ontlopen van de
wraak van constable Carl. Steeds weer weet die hen te vinden en kunnen
zij zich net op tijd het vege lijf redden. Dit doordat hun vriend
Ketchum, een beerachtige houthakker die in Twisted River achterblijft,
hen tipt.
Danny vestigt zich als schrijver en wordt onder de schuilnaam Danny
Angel (inderdaad, de naam van de jonge Canadees) buitengewoon rijk en
beroemd, terwijl zijn vader zich in elke volgende plaats waar zij zich
vestigen een nieuwe geliefde en plekje in een goede lokale
restaurantkeuken aanmeet.
Het leven van Danny gaat niet over rozen. Zo wordt hij jong alleenstaand
vader, overigens doordat zijn vrouw Katie bedenkt dat ze een missie
heeft om jonge mannen te redden van Vietnam door hen kinderen te geven
en ze dan alleen met de kinderen te laten waardoor ze niet opgeroepen
kunnen worden voor militaire dienst.
Het zoontje Joe is natuurlijk het kind van de rekening en komt dan ook
ellendig aan zijn eind, op een Echte Irving-Manier. En hij niet alleen.
Alle personages die dood gaan vinden hun eind op een buitengewone
manier, zoals het Irving betaamt.
Waarom kon ik nou niet zo enthousiast zijn? Met name doordat het enorm
lang duurt voor het verhaal op gang komt: zeker 100 pagina's. En ook
daarna gebeurt er, ondanks de steeds aanwezige dreiging van ontdekking
door Carl, enorm weinig. Nou is dat op zich niet zo erg, maar 550
pagina's met weinig is wel erg veel.
Bovendien konden de hoofdpersonen, met uitzondering van Ketchum en later
nog even Sixpack Pam, mij onvoldoende boeien. Aardig om te lezen hoe het
schrijven van een roman voor Danny (alter ego van Irving, uiteraard)
gaat, aardig om te lezen over de verschillende keukens waar Dominic
werkt, maar figuren met echte diepte worden ze geen van beiden.
Eigenlijk geen enkel personage komt echt uit de verf.
Ergo: met plezier gelezen maar zeker geen Irving-meesterwerk van het
kaliber van The cider house rules of A prayer for Owen Meany.
Samengevat
door Dettie 25-04-2011