Op
29 september 2011 is Hella S. Haasse op 93-jarige leeftijd overleden.
Nu zijn dan alle grote schrijvers die ik nog op school heb gehad dood.
Maar niet echt... want Hella Haasse heeft een schat aan verhalen en
gedachten achtergelaten.
Ze was de eerste 'grote mensen' schrijfster die ik las: De verborgen bron.
Veertien was ik, en ik vond het prachtig. De verwilderde tuin die zij
beschreef, de rozen, het oude huis. Maar waar was nu toch die bron? Pas
veel later, ontdekte ik dat het vooral ging om een mens in een
moeilijke periode van zijn leven. Ha! Toch bleef De verborgen bron een dierbaar boek. Door
de jaren heen hebben de boekgrrls aardig wat boeken van Hella S. Haasse
gelezen en beschreven. Ze hebben er vooral ook van genoten.
Als boek van de maand lazen we de afgelopen jaren:
De ingewijden (augustus 1999)
Zwanen schieten (april 1998)
Het geheim van Appeltern (november 1999)
Sleuteloog (april 2003)
Het dieptelood van de herinnering (november 2004)
Het Tuinhuis (december 2008, aanbeveling & discussies)
Bij De Ingewijden spraken we ook over Het Woud der Verwachting en Ogenblikken in Valois. Het lezen van het ene boek spoorde grrls aan om een ander boek te pakken en zo kwam er een bespreking van Een Nieuwer Testament. Toen Haasse de Nederlandse Prijs der Letteren won in 2004 inspireerde dat tot een beschrijving van leven en werk.
In 2006 werd bovendien nog Fenrir gelezen en toen het feuilleton Sterrenjacht terug werd gevonden en in boekvorm verscheen verleidde dat eveneens tot lezen en schrijven.
Direct na het bericht van haar dood kwamen er herinneringen en aanbevelingen van grrls:
Voor
mij was Oeroeg het eerste boek dat ik als heel jong meisje van Hella S.
Haasse las. We lazen het klassikaal en na de vriendelijke, vrolijke
meisjesboeken was dit boek samen met het boek Alice doesn't live here anymore het eerste boek dat ik over de échte wereld las. Het kwam aan als een schok.
Vooral
het verdrinken van de vader van Oeroeg en het vrij onverschillige
gedrag van de blanken hierover. Ook het verschil in omgaan met de
inlanders en de blanken vond ik erg. Het boek maakt heel diepe indruk.
Jaren
later las ik het nog eens en opnieuw was het indrukwekkend, toen vond
ik vooral de broeierige sfeer die Hella Haasse wist op te roepen erg
mooi.
Hier nog een mooie site over Oeroeg http://www.oeroeg.nl/
Zelf zou ik De Tuinen van Bomarzo nog wel eens willen lezen.
Essays
over een zoektocht in die tuinen,in Italie naar de herkomst en
betekenis van die idiote beelden die daar staan. Heb ik het net in een
paar dozen gestopt en de nieuwe kelder in gedaan... geen idee
welke doos, moet dus nog even wachten.
Ben ik ongevoelig als ik opmerk dat mevrouw Haasse wel de
gezegende leeftijd van 93 heeft gehaald? Ik schrik niet van zulk nieuws, ik schrik als een jongere
komt te overlijden.
Nee, niet ongevoelig, wel nuchter. Ik las in april Het woud der verwachtingen, het was
prachtig, delicaat noemde ik haar schrijfstijl. Er staan hier ook nog wel een
paar ongelezen boeken van haar in de kast: De ingewijden, Heren van de thee,
mevrouw Bentick, De wegen der verbeelding en nog een boek waarvan ik de titel
niet meer hele mal weet, en ik ben te lui om te kijken, De tuinen van Bo..
Mijn eerste kennismaking met haar werk was het boekenweek
geschenk Transit, ik was heel verbaasd dat het zo modern was.
Het boek van Willem Nijholt lijkt me ook heel mooi.
Zelf
had ik helemaal niets met Haasse – heb wel ooit Oeroeg en Transit
gelezen en getracht een van de langere boeken te lezen (weet niet eens
meer welke) maar haar schrijfstijl kon mij op een of ander manier nooit
raken. Ach, en ik heb ook niets met Indonesia, dus dat hielp
uiteraard ook niet.
Ha, eindelijk, ik heb de nieuwe pagina
kunnen openen met mijn zelf-vertragende-dongel en ineens weet ik dat
het Sleuteloog was dat ik probeerde mee te lezen. Een andere grrl
was daar razend enthusiast over als ik het me goed herinneren. Ik heb
net door de (vele) reacties geskimd en zie dat ik niet de enige was die dit boek maar niets vond.
Maar
goed, niets dan goeds over de doden natuurlijk, dus ik wens de grrls
die Haasse willen (her)lezen in de komende tijd veel leesplezier met
haar. Ik doe niet mee. Ik snap wel de link tussen ‘net dood, dus
wel weer lezen’. Heb ik zeker gedaan met Reve, en Iris
Murdoch. (Mulisch geloof ik niet, was gewoon op dat moment niet
in een Mulisch stemming ofzo.) Ik moest wel grinniken om de
nuchtere reactie – natuurlijk is het niet ‘schrikken’ als iemand van 93
dood gaat.
En ja, het ziet er dus naar uit dat we ons de
komende winter weer met een Hella S. Haasse boek van de maand zullen
bezighouden.
Mevrouw Haasse, we zullen uw boeken blijven lezen.
yvonnep
