Een ongelooflijk sombermakend boek. Ik ben blij dat het maar dun is.. Over het einde: dat was voor mij zo klaar als een klontje: hij leeft door voor zijn kind. (een open einde? goh...) Maar ik zat wel een beetje met de tegenstelling: zelf is hij zo ontzettend depressief dat hij alleen het lelijke en het slechte om zich heen opmerkt (zoals een zwangere vrouw ineens alleen maar dikke buiken ziet, denk ik) en dan zou hij uit de put van de depressie komen door het verdriet van een ander? Stuivertje wisselen.. maar nee, dat is het niet. Zijn kind moet huilen om zijn dood, zegt hij, maar niet nu, ze is te jong, maar pas als hij, en zij dus ook, ouder is..dat is dus het omgekeerde als wat de vrouw hem laat voelen. Ik vond de rol van die vrouw niet zo logisch. Nou ja, moet het logisch zijn?

Ja, 'k snap 't natuurlijk wel - het geheel is een verbeelding van machteloze wanhoop. Maar die verbeelde lelijkheid is dan wel geplaatst in de actualiteit (Karadzic, Cecile Dyon ! etc.) Vind 'k jammer en minder effectief. Want als een lezer zich enigszins gaat ergeren, dus bepaalde informatie minder serieus gaat nemen, dan is er wat aan de hand. Of vergis ik me?

ik ergerde me niet, werd alleen ongelooflijk somber, want hij greep niet in, zag geen humor meer, zo troosteloos..

En die irritatie die je voelt over zijn blijven hangen in zijn rouw die voelt de collega ook en nog een beetje erger, want hij moet alle werkdagen met deze depressieveling doorbrengen.

ik denk dat die man op zijn eigen misschien wat onbehouwen manier de dagelijkse ellende van zijn werk afreageerde, wat de hoofdfiguur ergerde. Die kon het niet anders meer zien dan als een losstaande onbehouwenheid, wat het volgens mij niet was. De college zag hem steeds verder die put in tuimelen, en de geboden hulp sloeg niet aan. Ik vond het karikaturale wel meevallen hier. En ik lees dat Claudel dat net zo vond...

Jij had je geërgerd aan het karikaturale van de babysitfiguur en de overdreven collega, maar dat bracht Dijkgraaf ook te berde en dáár was Claudel het helemaal niet mee eens. ''Voor Zonder mij had ik archetypes nodig, symbolen, karakters grof gehakt uit blokken steen. Eigenlijk zijn ze niet eens echt karikaturaal, het zijn gewone, moderne mensen van nu. Ik ken ze wel, kijk maar om u heen''. Ze bestaan, dat is zeker, maar het verhaal was geloofwaardiger geweest met gematigder types, die hadden al erg genoeg kunnen zijn.

ze bestaan, sic..het was milder geweest als Claudel er gematigder types tegenover had gezet, maar dan was het boek niet zo indrukwekkend geweest als het nu was.

Samenvatting Marjo