Arnaldur Indridason - Moordkuil

Vijf sterren kreeg Arnaldur Indridason maar liefst in de Vrij Nederland Thrillergids. De sensatie van IJsland werd hij genoemd. Een  bestsellerauteur wiens boeken ook in het buitenland een groot succes waren. Genoeg aanbeveling om de nieuwsgierigheid te wekken. Een nieuwe schrijver aan het thrillerfirmament, van wie je alle boeken wilt lezen?

Een extra reden om zijn boek te lezen, was het vermeende plagiaat van de Zweedse Henning Mankell. Want die zou het verhaal van Indridason gekopieerd hebben voor zijn boekje Het Graf. 

Waar gaat Moordkuil over: Op een bouwplaats in Reykjavík worden de resten van een lijk opgegraven dat daar al tientallen jaren geleden begraven moet zijn. Het is aan rechercheur Erlendur en zijn collega’s om uit te zoeken wat er is gebeurd. Daarvoor moeten zij mensen zien terug te vinden die vroeger in de betreffende buurt hebben gewoond. Gaandeweg komen er diverse onprettige feiten bovendrijven, waardoor het verhaal achter het gevonden skelet steeds gruwelijker wordt. Terwijl Erlendur worstelt met het verleden, vecht zijn dochter Eva op de intensive care voor haar leven. 

Wat vonden de boekgrrls ervan? 

Bernique schreef als eerste: 

Ben bezig in ons maandboek, en het bevalt me best. Spanning, vaart, deductie, geen psychologische diepte, geen literaire hoogte, gewoon lekker. Ik weet dat er een soort rel ontstaan is rond dit boek en het geschenk in de junimaand van Mankell, maar heb er zelf geen artikelen over gelezen. Ik zeg de dingen dus op eigen titel. De overeenkomsten met "Het graf" van Mankell heb ik tot nu toe kunnen vinden in de vondst van een skelet (+ verderop een hand die uit de aarde steekt), en een getraumatiseerde zoon die getuige was van de afranselingen en vernederingen van zijn moeder, door zijn vader. Hoe dat hier afloopt weet ik nog niet. De gebeurtenissen voeren eveneens terug naar de oorlog '40-'45. De sinds lang gescheiden rechercheur hier heeft ook een dochter met wie hij een slechte relatie heeft en die in de problemen zit, maar veel zwaarder en dramatischer dan Mankell en zijn dochter. Zelf vind ik de parallelle vondst van een hand boven de aarde op een plek waar vroeger een huis met tuin gestaan heeft niet meteen iets om plagiaat te noemen. Ik kan me voorstellen dat elke detectiveschrijver vroeg of laat op zo'n plot komt, niet? Maar ik word eigenlijk wel nieuwsgierig naar wat er allemaal is aangevoerd omtrent het plagiaat. Overeenkomsten zijn er, maar de ontwikkelingen en de opbouw van het verhaal zijn heel erg verschillend ter hand genomen. Wie kan er iets meer over zeggen? En wie is het ook aan het lezen?
Irene reageerde:

Moordkuil heb ik uit. Weer zo'n boek dat ik zonder de grrls nooit zou hebben gelezen en in dit geval had dat wel zo mogen blijven.:-D Best aardig boek hoor, prettig leesbaar maar ik had steeds het gevoel dat ik een geschreven aflevering van een tv-misdaadserie zat te lezen. Spannend ook niet echt vind ik. Misschien is het gewoon mijn genre niet.

Yvonnep zette wat recht:

Bernique, het was omgedraaid... Mankell leek het van Moordkuil te hebben gejat. 

Waarop Marjo haar oordeel gaf:

Ik heb het uit, maar weet niets van rellen.
Plagiaat, als je zo begint is er binnen de thriller- en detectivewereld erg veel plagiaat. Je kunt daar als schrijver nauwelijks meer met oorspronkelijke ideeën komen, toch.. Ik heb het met veel plezier gelezen, maar ik moet wel zeggen dat het niet meer is dan een thriller. Lekker voor tussendoor. En er waren kleine ergernissen: kromme vertalingen of stijlfouten, maar misschien waren die er al in de IJslandse versie.  En als die Erlendur zijn eigen levensverhaal zit te vertellen aan het bed van zijn dochter en geschuifel hoort, nou ja dan kun je verwachten dat zijn ex daar staat..Zo vind ik het laatste hoofdstuk ook wat zoetsappig. Kleinigheden zijn dat. 

Fennie sloot zich bij de mening van Irene aan:

Het is uit ondanks het feit dat ik na 10 minuten lezen opstandig riep "ik geloof dit niet". De inschakeling van de archeoloog was nodig om tijd te creëren om de interviews met de diverse mensen te kunnen voeren, maar niet erg geloofwaardig. Daarnaast had ik moeite met de vrouwelijke politieagent  "zo naïef kan een mens toch niet zijn".

Erika schreef:

Volgend jaar ga ik met m'n lief naar IJsland was dus wel benieuwd. Maar helaas. Boek viel me erg tegen, weinig spanning en onverwachte wendingen. Heeft één van jullie zijn andere titel gelezen: Noorderveen? Je gunt iemand toch wel een 2e kans vandaar. 

Elisabeth was positiever:\

Net als Irene zou ik het boek zelf nooit gekozen hebben. Waarschijnlijk vooral omdat ik niet zo bekend ben met het genre. In boekvorm dan, want op TV kijk ik vaak en graag naar dergelijke films/series. Eenmaal in het verhaal kreeg ik dan ook sterk het gevoel dat het boek geschreven is als een script. Zoals Bernique al zei: "geen psychologische diepte, geen literaire hoogte, gewoon lekker." en dat maakt dat ik het met plezier heb gelezen en daar gaat het toch om...?!

En intussen had Bernique het boek uit:

Een prima boek om bij de hand te hebben als je het druk hebt en toch aan je dagelijkse dosis lettersnuif wil komen. Maar waarom dit boek 5 sterren kreeg van VN is mij een raadsel. Iemand noemde al dat die langzaam-aan-actie-archeoloog haar een kunstgreep leek, en dat vind ik nou ook. Ik vind het onwaarschijnlijk in een net gestart politie onderzoek en die lijkt dus een ander doel te hebben: tijdwinst voor de rest van het verhaal. En de 3 rechercheurs misten voor mij de felle betrokkenheid van het team van bijvoorbeeld Wallander ( Mankell ). Ik vond ze nogal sloom en ook niet erg leuk met elkaar. Het enige wat je van dit team voorgeschoteld krijgt zijn gesprekken c.q. ondervragingen, weinig actie. Spanning en vaart die ik in de eerste 75 bladzijden nog aanwezig vond, namen verdergaand af. Wat ik mooi en spannend vond was het gedeelte van de zoektocht 's nachts van Erlendur naar zijn dochter, en daar zat wel actie in. De structuur van het verhaal, om d.m.v. flashbacks heden en verleden parallel te laten lopen, vond ik anders dan anders en daarom verrassend. Nadeel is dat daardoor al veel wordt prijsgegeven. Maar goed, zoals ik al eerder zei en Elisabeth al aanhaalde, het is een verhaal zonder psychologische diepte en zonder literaire hoogte, gewoon lekker. Ik las door, want ik vond het onderhoudend genoeg en ik wil toch altijd weten wie het gedaan heeft! Maar geef mij voor Scandinavië Mankell maar. 

PS Toch denk ik dat ik ook "Noorderveen" een keer ga lezen, in een luie vakantie, op een ziekbed, of een lange treinreis. Daar werd indertijd erg enthousiast over gedaan, terwijl dit boek, heb ik de indruk, vooral bekend werd door het al dan niet vermeende plagiaat van Mankell. Ja, Yvonne, ik wist wel dat juist de laatste er op aangesproken werd, maar ik zei het wat krom. Ik wil nog achterhalen waar dat nou precies over ging!

Janneke las Moordkuil met plezier:

Een halve week geleden heb ik ons oktoberboek uitgelezen. Trieste geschiedenis in een triest landschap met trieste mensen, lijkt het wel -grijs, wild, troosteloos. Toch heb ik met veel plezier gelezen in deze ietwat trage detective. De relatie tussen Erlendur en zijn dochter vond ik erg boeiend, en deed me niet alleen aan Mankel denken maar nog sterker aan Karin Fossum eigenlijk (lezen anderen van jullie eigenlijk wel eens iets van deze schrijfster?). Erlendur's obsessie met "zomaar" verdwijnende mensen op Ijsland is een mooie onderstroom in dit verhaal. Het duurt altijd even voordat je je aan een nieuwe detective gaat hechten, Noorderveen staat dan ook zeker op mijn verlanglijst van komend voorjaar.

Op  deze site wordt verder ingegaan op de overeenkomsten tussen Mankell en Indridason.

De relatie tussen Erlendur en zijn dochter vond ik erg boeiend, en deed me niet alleen aan Mankell denken maar nog sterker aan Karin Fossum eigenlijk (lezen anderen van jullie eigenlijk wel eens iets
van deze schrijfster?).

Ik heb drie boeken van haar gelezen: "Wie de wolf vreest", "Kijk niet achterom' en "Eva's oog" en de rest staat nog op de verlanglijst. Ze gaat in haar boeken vrij diep in op haar personages op een manier waardoor je begrip krijgt voor de moordenaar. Verder zit er in haar boeken een goede spanningsopbouw.

Chanou – die in een Politiemuseum werkt - kon niet meelezen door een foutje bij de bieb, maar reageerde op Fennie:

> Daarnaast had ik moeite met de > vrouwelijke politieagent "zo naïef kan een mens toch niet zijn". Aargh, als juist de *vrouwelijke* politieagent zo naïef wordt afgeschilderd dan is dat ergerniswekkend. Of geldt het ook voor de mannen? (…)

Maar over het imago van vrouwen bij de politie, tja, ook in NL kunnen we er nog steeds wat van. De Amsterdamse hoofdcommissaris Kuiper heeft in Opzij gezegd dat politieagent geen vrouwenberoep is: veel vrouwen bij de politie zou afbreuk doen aan het imago! Zijn eigen dochter is nota bene agent! Verder veel gezeur dat het lastig is vanwege kinderopvang en zo - gek toch dat mannen nog steeds geen kinderen hebben :-\ Zucht. Gelukkig gaat deze man spoedig met pensioen!

De reactie van Erna:

Ik heb het bijna uit, op een tiental bladzijden na. Een bed boek dat je ook zo weg kunt leggen, terwijl ik dat liever niet heb bij een thriller ;-) Ik hou er van als dat echte pageturners zijn. Daar kan ik dit niet echt onder scharen. Toch is het niet echt slecht, lekker voor er tussen door, en kan ik mijn IJslandse mailvriend melden dat ik een echt IJslands boek heb gelezen. Herken overigens ook niet zoveel uit de beschrijvingen van Reykjavik....

En Ron besloot halverwege iets anders te gaan lezen:

'k heb 'm half uit, en ik ga 'm wegleggen voor slechte(re) tijden. er was ooit een grrl die daar helemaal geen moeite mee had, met het wegleggen... na een half boek weet ik ook waarom; 't zit 'm in de namen, Erlendur, Elínborg, Sigurdur.. etc. ik moet me zo concentreren op het lezen van die namen dat ik me in een soort van 'Lord of the rings' waan, en moeilijk terugkom in het verhaal.

Marjo had minder moeite met de namen:

De namen storen me niet, die zie ik wel, maar ik lees ze niet. Een soort bescherming tegen al die vreemdheid, denk ik. Nee, het is gewoon wat langdradig, en mij stoorde het feit dat die archeologen de boel zo duidelijk op moesten houden. Ik zag pas veel later dat ook hier weer "literaire thriller" op de flap staat. Hoe komen ze er toch bij? Ik hoorde vandaag ergens de naam Mo Hayder vallen, nou dat is pas een thrillerschrijfster! Op het puntje van je stoel!! En dàt miste ik nou bij Indridason

Erna licht de IJslandse namen toe:

En waarschijnlijk spreken ze het ook nog totaaaal anders uit ook. Ik heb een IJslandse mailvriend , overgehouden aan een vakantie. Zijn naam is Egid o.i.d.(kan het wel na zoeken hoe je het precies schrijft) en je spreekt ongeveer uit als Eijith (engels th) Maar na ongeveer twintig pogingen waarin ik mijn tong brak en hij steeds harder rollend over de vloer ging hebben we besloten dat ik hem noem zoals alle toeristen dat doen Birkir. En dat spreek je uit zoals je het ziet. Birkir. Ik weet zeker dat Sigurdur heel anders wordt uitgesproken met die "d" met een streepje erdoor ;-)

Dinie ziet een B-film in het boek:

Ik ben het met de andere lezers eens dat dit een boek is voor luchtig tussendoor. Het mag dan een literaire thriller heten, maar ik zat beslist niet op de punt van mijn stoel. Het beangstigende zat wel in de passages over de mishandeling. Wat een vreselijke man. De personages vond ik slecht te volgen, weinig diepgang. Komt ook een beetje door de namen, ik moest regelmatig even terugpakken wie wie was. De agente Elinborg vond ik een zwak personage. Met name het stukje waar ze Robert voor dood achterlaat heeft een hoog "Oeps, ik wou alleen maar achteruit parkeren en nu sta ik tegen een paaltje"-gehalte. Zwak. Ook het gegeven om de dochter van Erlendur als comapatiënte te gebruiken om zijn achtergrondgeschiedenis te weten te komen het ik vaker gezien in verhalen en vind ik niet bijzonder origineel. Het einde van het verhaal rondom Simon en Mikkelina vind ik wel verrassend, maar dat stukje over Eva Lind, hoofdstuk 30, had er wat mij betreft niet hoeven staan. Dat vond ik volstrekt niet relevant.

Al met al: er valt best een leuke B-film van te maken.

Lilian las het boek niet uit:

Ik ben gestopt met Moordkuil. Ik ben het met Dinie eens dat het de personages ontbreekt aan diepgang en dat is toch wel essentieel om door een boek geboeid te worden.

Indridason en Mankell worden veel met elkaar vergeleken, maar in tegenstelling tot 'Moordkuil' van Indridason werd ik door 'Moordenaar zonder gezicht' van Mankell vanaf de eerste pagina meegenomen in het verhaal. Het personage van Mankell's Wallander roept bij mij gelijk sympathie op, net als bij veel Mankell-lezers. Kan ik bij Mankeel niet meer stoppen bij lezen, bij Indridason heb ik moeite om een pagina uit te lezen. En dan die namen hè?

De overeenkomsten tussen Moordkuil en het Graf van Mankell zijn frappant. Ik dacht zelf eerlijk gezegd dat Indridason 'Het graf' had gelezen, maar het schijnt dat Moordkuil eerder is uitgekomen. Lijkt me niet dat Mankell plagiaat heeft gepleegd. Hij is wel de laatste die dat nodig heeft.

Marion worstelde zich door Moordkuil heen:

Met veel hangen en wurgen uitgelezen. Wat een saai, plat boek. Nergens ging mijn hart sneller kloppen, nergens werd ik gegrepen en nergens voelde ik maar ook een sprankje spanning.

Waarom staat hier Literaire Thriller op de kaft? Waarom is 'men' zo lyrisch over het boek? Kan iemand me dat uitleggen?

Het beklijft ook niet. Ik lees gemiddeld in zo'n 7 boeken tegelijk. Soms lees ik een boek in een dag uit, soms ligt het een maandje omdat ik ineens een ander soort leeshonger krijg (ik ontdek bijvoorbeeld een schrijver en ga dan eerst alles wat ik van die persoon kan vinden lezen, waardoor de rest even blijft liggen) Bij Moordkuil was dat ook zo, er kwam even wat anders tussen. Nou weet ik altijd wat ik gelezen heb, ook al ligt het boek een maandje of zelfs langer op me te wachten. Soms begin ik te lezen en bedenk: "Wat was er ook alweer aan de hand hier?", maar na een paar zinnen weet ik het meteen weer. Bij dit boek dus niet. Ik had 3 hoofdstukken gelezen ruim 2 weken geleden en ik ben er van alles tussendoor gaan lezen en ik wist eergister niet meer wat er gebeurd was, dus ben ik maar opnieuw begonnen.

Iemand melde al dat het ook voor een deel door de namen kwam, dat had ik ook. Namen die lastig uit te spreken waren en mede daardoor kon ik me ook niet binden aan één van de personen in het boek. Ik moest ook de hele tijd denken wie was dit ook al weer en was dit nou een vrouw of een man????

Ik had een aantal keren de neiging om het boek dicht te slaan en het terug naar de bieb te brengen maar ik wilde zeker weten of ik gelijk had voor wat ik al mijlenver zag aankomen. En ik had gelijk. Even verder onder de Verklapper:

Het was natuurlijk overduidelijk dat Simon de vader vermoord had, dat het de vader was die ze aan het opgraven waren en dat Eva Lindt haar ogen zou openen. Of ben ik de enige die het vanaf het begin al zag aankomen?

Wat mij betreft waag ik me niet snel meer aan een boek van deze meneer. Ik ga beginnen in Terry Pratchett :-)

Ook Riek was niet enthousiast:

Ook ik las Moordkuil, een paar impressies, allemaal maar onder een verklapper want dan kan ik vrijuit schrijven:

Doorgaans kan ik mij vrij goed bedwingen bij een detective om niet naar het eind te kijken en te zien wie het gedaan heeft, maar hier leek het me zo verschrikkelijk als het lijk van die arme moeder bleek te zijn die uiteindelijk ook nog was omgebracht door haar man, dat ik in dat geval niet wilde doorlezen. Gelukkig leefde ze kort voor het eind nog, en lag die man onder de grond. De passages met het huiselijk geweld stoorden mij enorm. Het detectiveverhaal schoot toch al niet op, en dan steeds weer die narigheid tussendoor, en het werd - zeker in het begin - nooit beter maar alleen ellendiger en ellendiger.

De auteur heeft waarschijnlijk een parallel verhaal over relaties willen maken, met moordcontext, waarin de geweldsrelatie tussen Grimur en zijn vrouw en kinderen, en die detective met de haatdragende vrouw en de dochter in coma, en de jongere detective met de vrouw die aandringt op trouwen. Twee van de drie zijn bijzonder verdrietig, en de derde wordt besloten met 'samen leuke dingen doen; vakantiereis' als aanvulling op of in plaats van trouwen en kinderen. (weet niet meer precies hoe ook weer) Het lijkt zo bijna moralistisch: leer elkaar beter kennen en heb plezier met elkaar, voordat je met elkaar trouwt om je eigen leegtes aan te vullen. Mijn moeder zei dat soort dingen vroeger tegen mij - als product van haar opvoeding haal ik het er misschien ook wel daarom uit. Pas helemaal op het eind begonnen die relaties voor mij een beetje met elkaar te resoneren, dat ze samen wat meer betekenen dan elk alleen.

Verder ben ik het met iedereen eens die het verhaal sloom vond en de namen niet kon onthouden. En de gewoonte om bij detectiveschrijvers om rechercheurs met hun achternaam aan te duiden maakt het al niet makkelijker. Zouden ze dat bij de echte politie ook doen, collega's die elkaar 'Janssen' noemen i.p.v. Jan? De opmerking van een van jullie dat die archeoloog een truc van de schrijver was om de onzekerheid langer te laten bestaan vond ik verhelderend. Ja, natuurlijk, het is gewoon expres!En nee, ik grijp niet naar een volgende Indridason.

Marjo schreef een verklapper, waarop Jessica reageerde:

> En als die Erlendur zijn eigen levensverhaal zit te vertellen aan het bed > van zijn dochter en geschuifel hoort, nou ja dan kun je verwachten dat zijn > ex daar staat..Zo vind ik het laatste hoofdstuk ook wat zoetsappig.

Ik vond het laatste stukje zelfs helemaal niet passen bij de rest van het boek. Verder wel genoten van het boek maar vond het niet ijzersterk. Misschien ga ik het andere boek van hem ook nog eens lezen. Grappig incident in mijn bibliotheek: zijn boeken stonden (ook in de digitale catalogus) opgeslagen onder Arnaldur ipv onder Indridason. Ik moest zelf ook erg wennen aan de IJslandse (voor)namen.

En ook de bibliotheek van Monique raakt in de war van de IJslandse namen:

Jessica schreef: > Grappig incident in mijn bibliotheek: zijn boeken stonden (ook in de digitale  > catalogus) opgeslagen onder Arnaldur ipv onder Indridason. Ik moest  > zelf ook erg wennen aan de IJslandse (voor)namen.

Was bij mijn bieb ook het geval. Ik ging zelfs even twijfelen of ze geen gelijk hebben: zou het zo kunnen zijn dat in het IJslands (net als bijv. in het Chinees) de voornaam na de achternaam staat? Of is dat nou weer onzin? Weet iemand daar iets van? 

Een uitgebreide reactie:

Gisteravond laat Moordkuil uitgelezen, en inmiddels ook de mails erover. Ik vond het, in tegenstelling tot de meeste (alle?) andere grrls, wél een boek om voor wakker te blijven (al viel het einde dan een beetje tegen). Wat me frappeert is dat bijna niemand schrijft over de geschiedenis van Margrét (da's niet zo'n moeilijke naam, toch ;-)), die mij juist zo raakte. Ik vond haar situatie als mishandelde vrouw enorm levensecht en aangrijpend beschreven. Daarnaast werd de spanning heel goed opgebouwd door de terugblikken naar haar leven. Voortdurend vroeg ik me af: wie zal nu wie uiteindelijk iets aan gaan doen? Of gaat haar leven gewoon zo maar door, en is het skelet van heel iemand anders? Ik had daar, tot vrijwel het eind, steeds wisselende gedachten over. (Die ene grrl die dat allang aan zag komen begrijp ik niet: alle personages hadden toch reden en instabiliteit genoeg om tot moord over te gaan, het leek me meer toeval hoe het uiteindelijk uitpakte). 

Het speurwerk van Erlendur en zijn hulpen vond ik wat minder interessant, al hield de langzame ontdekking van andere gegevens uit het verleden wel de ontknoping zo lang mogelijk open. Ook miste ik bij de ontknoping een element: een paar keer wordt in het verhaal gerefereerd aan de zinloosheid van de opgraving en het uitzoeken van een (dan nog: vermoedelijke) moord in het verleden. In een écht goede detective wordt volgens mij in zo'n geval het verhaal aan het eind 'rond' gemaakt doordat blijkt wat de relevantie van het onderzoek voor het heden is (alsnog een goede afloop voor degene die nog de gevolgen van de moord ondervindt in het heden, wat alleen mogelijk is door de oplossing van het vraagstuk; ik hoop dat iemand dit begrijpt ;-)). Maar helaas, niets van dat alles. Verder heb ik me, anders dan anders grrls, niet gestoord aan het archeologisch onderzoek. Een kunstgreep, dat wel, maar nog acceptabel. Niet meer acceptabel vond ik dat Elendur en consorten gelijk na de opgraving, zonder énig onderzoek naar de identiteit van de opgegravene, ineens meenden te weten wie daar lag, en zelfs familie gingen inlichten. Belachelijk gewoon. En jammer, omdat hierdoor de voor mij toch spannende geschiedenis nogal met een sisser afliep. 

Ook de persoonlijke geschiedenis van Erlendur en z'n dochter wist me niet te pakken, maar ja, dat wisten jullie al, toch, dat het privé-leven van een detective me niet bijzonder interesseert ;-) Helemaal eens met die grrl die schreef dat hoofdstuk 30 wel weggelaten had kunnen worden. Maar al met al heb ik het boek graag gelezen, en vind ik het wel een aanrader - voor als je verwachtingen van het 'detectivegehalte' niet te hoog gespannen zijn. Monique.

PS: nog even iets over die namen.Ik had daar helemaal geen last van, en wel door het volgende. Onlangs heb ik toevallig een cursus snellezen (ja, ja!) gevolgd. Daarin kwam naar voren dat 'subvocaliseren' (dat is: 'hardop lezen' in je hoofd) je leesritme nogal verstoort. Een geoefend lezer (en dat zijn we toch allemaal, grrls?) lees 'stil', ook in haar hoofd. Maar met buitenlandse namen is dat vaak lastig. In de cursus werd het voorbeeld genoemd van de naam Michael: heet die jongen nu Migaël, of Maikel, of Miesjèl? Voor het verhaal, en het lezen daarvan, maakt dat niets uit. Zo heb ik dus het boek van Arnaldur gelezen: door bij de namen van de personages alleen het woordbeeld te zien, zonder me af te vragen hoe de naam zou klinken. Ging prima: geen enkele verwarring over wie nu wie was, en gewoon lekker doorlezen (alleen weet ik achteraf geen naam te noemen, maar da's niet erg, toch?).

Marjo reageerde:

Dit is waarschijnlijk de manier waarop ook ik die namen lees, alleen ben ik me daar niet echt van bewust. Ik heb nu een boek gelezen waarbij de namen alleen B., S. of L. zijn. Ik denk dat ik bij vreemde namen ook zoiets doe: vereenvoudigen. Marjo

Ook de bibliotheek van Elli kent alfabetische problemen:

Bij ons in de bieb hebben ze het 'probleem' van de moeilijke IJslandse namen en speciale letters wel héél bijzonder opgelost: Moordkuil was te vinden onder schrijversnaam: IndriOason! Voor mijn gevoel ligt het IJslandse teken met het streepje erdoor toch meer in de lijn van D dan van O.......

zoek je je toch het leplazarus.....

Wat vind ik van Moordkuil. Het leest makkelijk weg, als je even over de namen heen leest en je de mensen als 'persoon' voorstelt (de politievrouw, de gekwelde vrouw, de inspecteur, de archeoloog, de dochter...). Het verhaal vond ik niet anders dan veel andere thrillers, maar niet zo echt literair.

Aangrijpend vond ik de beschrijving van de gekwelde mishandelde vrouw; die verhaallijn deed mij doorlezen hoewel ik kippenvel krijg als mishandeling expliciet wordt beschreven. De ontknoping van dat deel van het verhaal, met opvoering van 'de scheve vrouw' vond ik wel een sterke vondst en integer beschreven; hoe de vrouw heeft geleefd en overleefd.

(dat politiegedoe eromheen geloof ik wel, en met die archeoloog schoot het ook niet op.)

Voor mij was de titel 'Moordkuil' tweeledig; enerzijds de kuil waarin het lijk werd gevonden; anderzijds de brei aan gedachten gevoelens en somberheid in het innerlijk van de inspecteur/vader, ten aanzien van zijn ex en kinderen. Hij maakte van zijn hart wél een moordkuil, wat je volgens het spreekwoord niet dient te doen.

Regelrecht een afknapper vond ik het allerlaatste stukje: toen deed ze haar ogen open, wat goedkoop....

Maar ja, weer eens even een thriller gelezen en een kijkje in IJsland genomen. Hoewel mij de sfeer in het boek ook erg doet denken aan Zweedse misdaadromans (Sjowall/Wahlö maar niet zo afgewogen uitgewerkt)

Monique was het met Elli eens:

Ik kan me helemaal vinden in jouw beschrijving.
Je schreef: > Voor mij was de titel 'Moordkuil' tweeledig; enerzijds de kuil waarin > het lijk werd gevonden; anderzijds de brei aan gedachten gevoelens en somberheid in het innerlijk van de inspecteur/vader, ten aanzien van zijn ex en kinderen. Hij maakte van zijn hart wél een moordkuil, wat je volgens het spreekwoord niet dient te doen.

Dit vind ik een mooie titelverklaring (en ik hecht nogal aan titelverklaringen, een soort extraatje bij het verhaal). Ik vond de naam van het boek eerst een beetje flauw: je vindt een skelet in een kuil, en het zal dan wel om een moord gaan, gezien de titel van het boek. Maar die inspecteur houdt inderdaad alles maar binnen, dus dat geeft een mooie tweede betekenis. In ieder geval voor ons Nederlanders. Ben benieuwd of dit ook in de IJslandse titel te lezen valt... 

Annemarie las Moordkuil uit:

Ha, ik heb het uit. Volgens mij was 't heel lang geleden dat ik een maandboek meelas in de juiste maand. Ik had het boek gereserveerd bij mijn bieb, maar het duurde allemaal zo ontzettend lang, dat ik het uiteindelijk vorige week maar gekocht heb.

Ik probeer beschrijvingen over een boek meestal niet te lezen als ik het binnenkort zelf ter hand wil gaan nemen, maar af en toe had ik toch een fragment meegekregen uit alle mails die er over dit boek al zijn langsgekomen. Mijn indruk was dat de meesten het boek erg slecht vonden. Toen ik net al die mailtjes doorlas, bleek dat toch heel erg mee te vallen.

Ikzelf vond het ook geen slechte leeskost. Ik vond het boek wel spannend; heb het in twee dagen uitgelezen, terwijl ik eigenlijk in andere boeken bezig was/ben, die me ook boeien. Ik ben niet echt een (literaire) thriller lezer (Mankell - wie is dat? Ik ken de naam, maar heb nog nooit wat van 'm 
(?) gelezen), en dus ook geen expert. Dus naar de originaliteit en het 'script' van het boek heb ik eigenlijk niet gekeken.

Tegenvallend vond ik het beeld dat ik nu van IJsland en Reykjavik heb: drugs, criminaliteit; huiselijk geweld. Ik heb nog niet zoveel gereisd en IJsland staat al lang op mijn verlanglijstje. Zal er toch nog eens over nadenken...

Maar even serieus. In feite stoorden de 'ellendige' passages over kindermishandeling, voor dood liggende junks, en het geweld tegen Margrèt me wél. Moet het allemaal zo expliciet? Een goed schrijver doet toch aan 'showing' i.p.v. 'telling'? Ik weet niet goed hoe ik het moet uitleggen, maar door zo expliciet te zijn, had ik haast het gevoel dat de mishandelingen van Margrèt nog eens over werden gedaan. Ik weet het, ik weet het: de schrijver is geen personage in het geheel, maar ik had van Indridason hier toch een soort 'afkeuring' willen zien, en niet zulke gedetailleerde scènes.

Elli's titelverklaring (maak van je hart geen moordkuil) vond ik een mooie.

Toch dit nog maar even onder de verklapper:
Een aantal grrls zei: 'het boek had geen psychologische diepgang'. Voor mij waren de parallelle lijnen wel 'psychologisch'. Mishandelende vader blijkt zelf mishandeld, en zijn mishandelde zoon wordt als zijn vader; Inspecteur Erlendur met zijn 'bagage', in relatie tot zijn ex en zijn kinderen.

Jop ging in op de psychologische diepgang in Moordkuil:

misschien zijn sommige schrijvers als pyromanen die bij de brandweer gaan.

Janneke zag het wat anders:

Niet helemaal mee eens. De beschrijving leidt tot de afkeuring. Juist door te laten zien dat het geweld een deel uitmaakt van het dagelijks leven, wordt ook de wanhoop van Margret en haar kinderen invoelbaar. Lisa Marklund schrijft ook veel over huiselijk geweld, maar op een of andere manier vind ik haar verontwaardiging, hoe begrijpelijk ook, er te dik op liggen. Te veel journalistiek, te weinig fictie? Een verhaal grijpt me het meest aan, wanneer het _zichzelf_ vertelt.

Fleur vond het wel spannend:

Ik heb het boek uit en vond het spannend tot de laatste bladzijde. Het verhaal is vlot en makkelijk leesbaar geschreven en de spanning opbouw was prima. Voor een thriller een origineel en onderhoudend verhaal. Lekker recht voor zijn raap geschreven, geen moeilijke verwikkelingen. Wel erg veel ellende inderdaad, vrouwen- en kindermishandeling. Ongeveer op de helft dacht ik al in de gaten te hebben hoe het zou aflopen en ik had het goed geraden.

En omdat het recht uiteindelijk zegeviert, heeft het een bevredigend einde. Behalve dan hoofdstuk 30 over Eva Lind. Dat moest ook nog even afgehandeld worden en sloeg naar mijn gevoel echt nergens op. Of zou dat typisch IJslands zijn?

De hele rechercheur Elendur vond ik eigenlijk een overbodig personage.

Jammer dat die vrouwelijke rechercheur Elínborg, die veel vaker in beeld kwam, helemaal niet is uitgewerkt als persoonlijkheid. We weten niets over haar behalve een zeer korte persoon beschrijving ergens in het begin.

En dan Sigurour Oli, met dat IJslandse teken op de o van de ou dat je uitspreekt als een Engelse th in that, die steeds werd lastig gevallen door zijn hitsige vrouw. Hoe liep het af met hen? Oeps, vergeten. Dat lijntje is er blijkbaar ook tussen geplaatst om het verhaal te vullen.

Ik vond het zelfs boeiender geschreven dan Het Graf van Mankell. En ook al zijn er bijzonder veel overeenkomsten tussen deze 2 verhalen, ze lijken totaal niet op elkaar.

Judith vond Moordkuil somber en grauw:

(….) Gisteren begon ik dan maar aan De Moordkuil. Vond het niet zo leuk en ik hoop dat ik over mijn tegenzin heen kan komen. Ik vind de sfeer, somber en grauw. Ook vind ik de conversaties niet echt lekker lopen, maar dat kan te maken hebben met de cultuur en de manier van vertalen. Vaak worden boeken niet goed vertaald.

Afgelopen zomer was er een interview met een boekhandelaar (vrouw) die het had over het verschil tussen Europese/Scandinavische en Amerikaanse thrillers. Het leuke wat ze vertelde is dat in de Europese thrillers de lezer veel meer te weten komt over de achtergronden van degene die de moord onderzoekt. Ze zei dat het dan vaak om gescheiden mannen gaat, waarvan de lezer ook de wat diepere zielsroerselen te weten komt. De Amerikaanse thrillers typeerde zij de hoofdpersoon als probleemloze 'man van de wereld' over wie de lezer vrij weinig te weten komt. Deze typeringen herkende ik wel in De Moordkuil. Die Elendur, voor hem is het een en al ellende.

Annemarie ging op onderzoek uit:

Benieuwd geworden na het maandboek 'Moordkuil', ben ik nu 'Het graf' van Mankell aan het lezen, om te kijken of beide verhalen inderdaad zo sterk overeenkomen.
En inderdaad, met 24 pag. van 'Het graf' achter de rug kan ik zeggen dat er verdacht veel overeenkomst is.

M'n bevindingen tot nu toe:

1. inspecteur Erlendur (Moordkuil) en Wallander (Het graf) struikelen beide over iets, wat bij nader inzien een hand blijkt te zijn (er is dus sprake van een rechtop begraven persoon). 2. In beide verhalen weigert de patholoog-anatoom uitspraken te doen over hoe lang het lijk daar al ligt, en in beide verhalen dringt de inspecteur aan op een uitspraak hierover, die de patholoog-anatoom uiteindelijk dan ook doet. 3. In beide verhalen lijkt het in eerste instantie om het skelet van een vrouw te gaan. En ook in beide verhalen krijgt de lezer uitgelegd dat het verschil tussen man en vrouw alleen te zien is aan het bekken. 4. In beide verhalen vraagt de inspecteur hoe het kan dat het lijk rechtop in de grond staat. In beide gevallen antwoordt de patholoog-anatoom dat dit helemaal niet zo raar is, omdat er sprake is van verschillende klei-lagen die voor beweging kunnen zorgen.

Alles bij elkaar genomen te veel overeenkomst om toeval te zijn, lijkt mij. Maar ik lees nog even door!

Marion reageerde:

Even iets relativeren:
Annemarie schreef onder andere:

> 2. In beide verhalen weigert de patholoog-anatoom uitspraken te doen over hoe lang het lijk daar al ligt, en in beide verhalen dringt de inspecteur aan op een uitspraak hierover, die de patholoog-anatoom 
uiteindelijk dan ook doet.<

In bijna alle detective verhalen waar een lijk wordt gevonden weigert de patholoog-anatoom uitspraken te doen. Ook over de tijd van overlijden bij een 'verser' lijk wordt altijd moeilijk gedaan (kijk ook maar naar de tv-series hierover) Dus dit is gewoon een gegeven dat vaak, zo niet altijd wordt verwerkt in een dergelijk verhaal.

> 3. In beide verhalen lijkt het in eerste instantie om het skelet van een vrouw te gaan. En ook in beide verhalen krijgt de lezer uitgelegd dat het verschil tussen man en vrouw alleen te zien is aan het bekken.<

Ook dit is een 'algemeen bekend feit' dus logisch dat dat vermeld wordt bij het vinden van een skelet zonder verdere uiterlijke kenmerken.

> 4. In beide verhalen vraagt de inspecteur hoe het kan dat het lijk rechtop in de grond staat. In beide gevallen antwoordt de patholoog-anatoom dat dit helemaal niet zo raar is, omdat er sprake is van verschillende kleilagen die voor beweging kunnen zorgen.<

Ook dit is een gegeven dat vaak uitgelegd wordt in verhalen waarbij een lijk dat niet zo vers meer is wordt gevonden. Komt ook voor in boeken over archeologie.

> Alles bij elkaar genomen te veel overeenkomst om toeval te zijn, lijkt
mij.<

Lijkt mij dus niet, ik zou me meer ergeren aan de arrogantie van de schrijvers die er bij voorbaat van uitgaan dat deze inmiddels bekende gegevens telkens weer uitgelegd dienen te worden. Ik bedoel, met het huidige boeken- en tv-aanbod op het gebied van forensische wetenschap mag je er dus wel van uitgaan dat iemand die geïnteresseerd is in dit soort verhalen dat nou ondertussen wel weet. Ik erger me elke keer weer als ik in een verhaal lees dat je alleen aan het bekken van een skelet kan zien dat het om een vrouw gaat. Ik heb dan zoiets van: "Ja duhuh! dat weet ik nou wel"

Maar je hebt gelijk, toeval kan je het niet noemen, eerder weinig fantasievol :-)

Annemarie voegde nog wat toe:

(…)
Het graf' is inmiddels uit, en ik kwam toch nog een aantal opvallende overeenkomsten tegen tussen beide boeken: 
- In beide boeken krijgt de inspecteur een helder idee doordat er in de tuin waar het lijk gevonden is een aantal aalbessenstruiken detoneert.
- De opbouw van het verhaal is nagenoeg hetzelfde. Natuurlijk schrijft Indridason meer uitgesponnen, maar dat boek is ook 4 x zo dik. In beide boeken wordt na de vondst de hele geschiedenis van de bewoners van het huis op dat terrein uitgezocht (logisch ook wel).
- In beide verhalen is het motief van de dader mishandeling door de vermoorde persoon (het is dus in beide boeken de zoon van het slachtoffer die de dader is).

Oké: frappante overeenkomst dus. Maar ik heb me er eerlijk gezegd niet aan gestoord. Ik heb beide boeken met plezier gelezen (en nu eindelijk dus ook eens iets van Mankell!)

samenvatting: Ine

Nog meer over dit boek....: 

Arnaldur Indridason bij Crimezone.nl

schrijver: 

boektitel: 

Moordkuil

isbn: 

9789056720513

genre: 

leeslijst: 

maand: