Niet te beschrijven
Niet te beschrijven
wat een geur doet in je neus
en in het weke van je hersenen,
een bloem,
een strandlucht.
Laatst liep ik op de weg
toen langs mij streek een vleug van vroeger,
van potten inkt en rekenen,
wat ik in der eeuwigheid zou zijn vergeten,
ik liep ertegenop.
Men zegt dat van bepaalde vlindersoorten
het reukvermogen
zich uitstrekt over kilometers,
maar of het nu de natuur is
of een oude school,
of een meisje dat in je armen staat
en geurt als zeven jaar geleden
of, als het heeft geregend,
de hartverscheurende kracht van een naaldwoud
- je noemt het,
maar beschrijven kun je het niet.
Gerrit Krol
Uit: Gerrit Komrij - De Nederlandse poëzie van de 19e en 20e eeuw, in
1000 en enige gedichten.
Oorspronkelijke uitgave: Polaroid. Gedichten 1955-1976. Amsterdam 1976.
Dit is voor mij een bekend en geliefd gedicht. Laatst liep ik in het
herfstige bos van landgoed Hof Espelo, even buiten Enschede. Ik
wandelde met het doel heel precies te luisteren, te kijken, te
voelen, en te ruiken. De eerste drie gingen me makkelijk af. Al had
ik moeite mij er van bewust te _blijven_, want gedachten hebben lak
aan bedoelingen. Wat ik hoorde (ruisen, vogels, kraken), zag (bomen,
kleuren, paddestoelen, vogels) en voelde (wind, blad, boombast, zelfs
vochtigheid) is aanwijsbaar, tastbaar en, iets moeilijker,
benoembaar. Maar het ruiken! Ja, ik rook en ik rook heel
verschillende geuren. Maar waar ze vandaan kwamen? En hoe die geuren
woorden te geven? Daar schoot ik vreselijk tekort. Toen moest ik aan
het gedicht van Gerrit Krol denken. Hoe mooi hij hierin dat
tekortschieten verwoord. Weer thuis heb ik in de bundel van Komrij
het gedicht opgezocht. Twee dagen later schrijf ik het op voor de
boekgrrls.
Zo gaat dat.
Daag!
Bernique
Niet te beschrijven past mooi!!!
Heel leuk gedicht en het loopt zo lekker weg...
Het gedicht vind ik in een woord prachtig.
Vooral die laatste twee zinnen.
Je noemt het
maar beschrijven kun je het niet
Erg veelzeggend.
Volgens mij is ruiken trouwens iets waar veel mensen niet over nadenken.
Wat er wel is maar niet zo bewust is. Zonde want ruiken zegt erg veel.
> niet allemaal publiceerde) verschenen onder de titel Polaroid. Er
> staan gedichten in die van 1955 tot 1976 geschreven zijn en die
> dezelfde ontwikkeling te zien geven als waar ik het net hierboven
> over had. In de eerste twee afdelingen staan versjes
oef, lijkt me vreselijk voor een dichter als een criticus zoiets
schrijft
> die nogal
> conventioneel van vorm aandoen (Krol lijkt meer geďnteresseerd te
> zijn geweest in de dichters van vlak voor dan van vlak na de oorlog)
en
> ondanks de soms leuke vondsten en enkele echt prachtige gedichten is
het
> net alsof hij in een soort korset zit te schrijven'.
vind ik voor dit gedicht dus niet opgaan.
Het echte gedicht vind ik
'- je noemt het,
: maar beschrijven kun je het niet.' Het gedicht is verder inderdaad
'noemen'.
Ik ruik zelf echt aan alles, niet om te weten te komen of het 'goed' is,
maar om iets extra's te weten te komen, wat je door 'zien' alleen zou
missen. Reuk zetelt toch in het oudste gedeelte van het menselijk brein?
De herinnering aan een bepaalde geur blijft bewaard, zoals ook uit dit
gedicht spreekt. Hoe heet toch die Franse schrijfster die, weduwe
geworden, prachtig over geur schreef. Namen zijn niet mijn sterkste kant!
Kan het Anne Philippe zijn, de vrouw van Gérard?
