Arie van den Berg


Toen ik zag dat mijn beurt in de boekenweek viel, lag het voor de hand
om een gedicht te kiezen met een dier erin. Ik op zoek. Wat blijkt? Je
zou met kilometers diergedichten hier en daar het asfalt kunnen
bedekken. Zou er leuk uitzien, bijvoorbeeld op secundaire wegen en
landwegen. Ik ontdekte ook dat voor de meeste diergedichten opgaat dat
ze tamelijk toegankelijk zijn. Om kort te gaan, meer of minder
toegankelijk, ik heb wonderschone gedichten gelezen waartussen het
moeilijk kiezen is. Die waarin het gaat over bloeden en/of doden van
dieren, sla ik over. Die waarin het eigen huisdier onderwerp is, sla
ik over. De overbekende (De blauwbilgorgel, Het egeltje etc.) sla ik
over. En ook die, die een aantal bladzijden beslaan, sla ik over.
Evenals trouwens de ultrakorte, hoewel ik wel een paar _erg_ mooie
haiku van Inge Lievaart heb gelezen.

Hier komt dan mijn uiteindelijk keuze:

Northern cardinal

vanmorgen brengt de kardinaal zijn gade
een proeve van de oogst van vorig jaar -
zij, goedgebekt, begroet zijn offer
kort,
want voor een nest is haar de struik te kaal

te kaal want amper maart: die zit
te kil, haar kuif nog niet
zo gloedvol als de liefde wil,
dus wil
zij op dit vroege uur geen liefde

geen liefde tot jong blad verhult
dat met de sneeuw het dons is afgeschud,
en dat de huiver die het lijf bekruipt
geen kou
want hartstocht is, dat is

geen tocht, maar adem voor een lied
dat ingehouden in de borst
de witte maanden uit moet snikken tot
de twijg
het ei wil dragen

dan presenteert de kardinaal zijn gade
opnieuw een staaltje van de oogst, en zij,
de muts vol vuur, beproeft zijn offer
kort en slikt
en bukt, en maakt zich gretig breed



Uit: De 100 leukste dierengedichten; samengesteld en ingeleid door Wim
Zaal, Uitg. Meulenhoff 2009.
Oorspronkelijke uitgave de bloemlezing 'Een leeuw is eigenlijk
iemand'. Nederlandstalige dierenpoëzie. Uitg. Meulenhoff 2006.

Ik vind hierin het ritme mooi, de overeenkomende klankwoorden, en de
manier van zeggen. Bijvoorbeeld daar waar de koude lucht van de winter
ingewisseld wordt voor (warme) adem voor een lied; het lied dat de
witte maanden uit moet snikken; de muts vol vuur. De mannetjes-
kardinaal die niet kan wachten vind ik vertederend én het is maart
_in_ het gedicht en daarbuiten. Koud, maar er is belofte in aarde en
lucht.

Arie van den Berg werd geboren op 1 juni 1948. Hij studeerde
Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam en was vervolgens een
tijd lang redacteur bij een uitgeverij. Van den Berg kreeg de Reina
Prinsen Geerligsprijs voor zijn debuut 'Mijn broertje kende nog geen
kroos' (1970). Hij publiceerde in 1976 De kapper spreekt tegen zijn
spiegel.
Ook is Arie van den Berg poëziecriticus, essayist en docent aan
Schrijversvakschool Amsterdam. Behalve in poëziebundels verscheen zijn
poëzie op het laatste Nederlandse bankbiljet van tien gulden en op
vier zuilen onder het A8-viaduct in Koog aan de Zaan. Zijn eerste
poëziekritiek voor NRC Handelsblad verscheen in 1976. Vanaf 1994
schrijft hij regelmatig voor NRC Boeken.
In zijn poëzie wordt met een vaak ironische ondertoon gedicht over
liefde, verval en dood. Daarbij valt op dat hij de traditionele
vormgeving niet schuwt, maar eerder bewust uitbuit. Van den Berg wordt
om die reden wel een 'poets poet' genoemd met een 'klein maar eivol
oeuvre'. In 1994 verzamelde hij zijn gedichten van 1968 tot 1978 in
'Om wat blijvend wil ontroeren'.
(Gegevens enigszins vrij naar informatie van internet: www.dichteraanhuis.nl
en www.nrcboeken.nl )

Ik hoop dat jullie ook het leuk vinden,

Bernique


Ik baalde van het thema van de Boekenweek Bernique maar je hebt me op slag verzoend.
Zo soepel als dit vogelgedicht loopt! En wat geestig werkt die herhaling
van kaal, wil, liefde en dan vooral de hartstocht en de tocht, dat is een
mooie strofe.
En 'de muts vol vuur' en 'maakt zich gretig breed'. Zo beeldend gezegd.


Wat een leuk gedicht. Ik ben geen gedichtenmens, niets voor mij om in
kronkels of zalvende woorden te praten en dit vind ik dan ineens wel
beeldend en leesbaar. Leuk.


Zalvende woorden? Hebben we die indruk na meer dan een eeuw nog steeds aan de domineespoëzie te wijten? ;-)


Sorry, dit was niet echt beledigend bedoeld. Waarschijnlijk bedoel jij met
dominees poëzie die gedichtjes bij dood en veel verdriet. Ik ben daar erg
allergisch voor. Als ik ooit eens veel verdriet zal hebben hoop ik niet dat
iemand mij een troostgedicht stuurt. Waarom kan ik daar niet tegen? Geen
idee. Restje opvoeding?


Beledigd was ik niet, ook niet echt beledigd ;-), alleen een beetje
verbaasd. Zalvende poëzie? Wordt die nog geschreven? Maar ik begrijp nu wat
je bedoelt. Ja, je moet ook góede gedichten lezen hè ;-)
Met 'domineespoëzie' bedoel ik een negentiende-eeuwse stroming die in de
literatuurgeschiedenis die naam heeft gekregen omdat veel dominees,
waaronder Nicolaas Beets, die toch echt beter kon gezien zijn vroege werk de
Camera Obscura, zich eraan bezondigden: hoogdravende verzen met een
stichtelijke strekking. Ik hoop net als jij dat men mij in geval van
verdriet geen troostgedichten zal
sturen, althans niet van het type dat jij bedoelt ;-)


> Je
> zou met kilometers diergedichten hier en daar het asfalt kunnen
> bedekken.

Die dierengedichten op de weg plakken, lijkt me prima. Zal ons landje
een veel fleuriger aanzien geven en onderweg ook wat te lezen.
Prachtig vogeltje trouwens

Leuk gedicht, eigenlijk eentje die je hardop moet lezen.


Heel goede keuze voor de dierenweek. Ik kende Arie van den Berg als dichter
nog niet, maar ik ga nu wat van hem lezen. Ik ben het helemaal eens met wat
jij en de andere grrls over dit gedicht schreven.


mooi metrum mooie klanken. hou ik wel van.
en ja, een mooi amerikaans vogeltje, vooral dat rode mannetje.
en het vrouwtje zingt meer,
staat bij cool facts,

en onder sound kan je ze zelfs horen.
de lente komt eraan. :-)


Ik heb de tjielp ook beluisterd.
Lijkt ontstellend veel op iets wat ik 's morgen vroeg buiten mijn
slaapkamerdeur hoor, maar dat zal wel niet kunnen.



 

 


Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 01/07/09  Eisjen

 
Woensdag Gedichtdag