,
Keizerin Sissi van Oostenrijk. Als eerste denk ik dan aan romantiek en
trouwjurken. Door de films met Romy Schneider associeer ik haar naam met
het romantische sprookje waar veel jonge meisjes van dromen. Deze roman
bewijst dat zoetsappige sprookjes te mooi zijn om waar te zijn...
De echte bijnaam van keizerin Elisabeth was Sisi (met één s). Op haar
zestiende trouwde ze als Duits prinsesje met haar neef
 keizer
Franz Joseph van Oostenrijk en zo werd ze keizerin aan zijn zijde.
Minder bekend is dat ze een moeilijk karakter had en
dat haar enige zoon samen met zijn minnares zelfmoord pleegde. Die
laatste gebeurtenis is het beginpunt van 'Sisi's winterlied'.
 Tijdens
een les Grieks hoort Elisabeth dat Rudolf samen met zijn minnares Mary
Vetsera op zijn jachtslot in Mayerling zelfmoord heeft gepleegd. Na het
eerste hoofdstuk, waarin de wat oudere Elisabeth de klap probeert te
verwerken en afdaalt in de donkere grafkelder, gaat de roman terug in de
tijd naar het moment dat ze nog zwanger is van Rudolf. Ze staat onder
grote druk om het land een troonopvolger te geven nadat er eerst twee
dochters zijn geboren. Bovendien kampt ze met het verdriet om de dood
van haar oudste dochter. Na de geboorte van Rudolf wordt haar huwelijk
met haar vreemdgaande echtgenoot Franz Joseph steeds slechter. Hun sterk
verschillende karakters botsen voortdurend. Na ruzies over de opvoeding
van haar kinderen vlucht Elisabeth naar Madeira en het jaar daarop
alweer naar Korfoe. De officiële reden is haar gezondheid maar in
werkelijkheid houdt Elisabeth het door haar
vrijgevochten natuur slecht uit aan het strenge hof. Alles doet ze eraan
om haar taken als keizerin niet uit te hoeven voeren. Haar leven wordt
een vlucht en zal dat blijven tot haar dramatische einde.
Haar grootste obsessie is haar schoonheid. Ze hongert zich uit
om vooral maar slank te blijven en ze drijft haar omgeving tot wanhoop
met haar bewegingsmanie. Haar obsessie met uiterlijkheden komt ook naar
voren in de relatie met haar kinderen. Ze vindt haar dochter Gisela
bijvoorbeeld erg lelijk en daarom negeert ze haar. De opvoeding van haar
dochter Gisela en zoon Rudolf laat ze over aan haar schoonmoeder terwijl
ze
zelf maandenlang op reis gaat. Als ze rond de dertig is komt het tot een
korte verzoening met Franz Joseph en Elisabeth krijgt een dochter die ze
wel met alle liefde omringt. Als ze ouder wordt probeert ze met alle
middelen het gevecht tegen de ouderdom aan te gaan. Haar uiterlijk wordt
een steeds grotere obsessie. Intussen komt Franz Joseph doodleuk met een
minnares op de proppen die in het hele boek overigens steeds 'hartsvriendin'
wordt genoemd.
De schrijver maakt om het hoofdstuk een korte sprong naar Elisabeth op
oudere leeftijd. Daarin zie je haar steeds meer verbitterd raken en dan
is ze heel begaan met Rudolf terwijl ze eerst nauwelijks naar hem omkeek.
Let wel: dat is dus pas na zijn dood. Die sprongen zijn in het begin
licht verwarrend totdat je
al snel door hebt hoe het zit. Elk hoofdstuk begint trouwens met een
paar dichtregels van Elisabeth zelf.
Van het sprookjesbeeld bleeft weinig over. Toch verzakt de roman niet in
melodramatiek. Elisabeth heeft het heel zwaar met zichzelf en neemt zich
erg serieus maar de lezer ziet haar vaak door de ogen van de mensen die
haar omringen. Dat levert vaak grappige momenten op. Hilarisch is het
theebezoek dat Elisabeth
aflegt bij koningin Victoria van Engeland. Ze maakt zich er vanaf en wil
na twintig minuten alweer weg. Ook de landschappen zijn mooi beschreven.
Je waant je al gauw in het Europa van de 19e eeuw en dat is een mooie
plek om te zijn. Kritiekpuntje is dat een
belangrijk personage als Franz Joseph een oppervlakkige karikatuur
blijft. Hij is en blijft een naar liefde smachtende sukkel. Dat is
jammer. Maar voor de rest is het een met veel vaart en subtiliteit
geschreven verhaal. Alleen jammer dat Romy Schneider
op de achterkant staat. Dat is nou net de associatie die zo'n mooie
roman niet nodig heeft.
Adriana Elena
november 2007
|
ISBN 9789054292500,
2007
www.lucaszandberg.nl
Romy Schneider
Sisi, Keizerin van Oostenrijk (en koningin van Hongarije)
Marie von Vetsera
|
