Else
en ik hebben afgesproken dat we in augustus (vanaf vandaag dus) De
ontdekking van de hemel gaan lezen. Kunnen we elkaar motiveren ;) Wie
zin heeft om deze klassieker mee te lezen is natuurlijk van harte welkom!
Hij werd dit jaar verkozen tot Beste Nederlandse Boek en ik hoor veel
enthousiaste geluiden erover.
dat
zal toch niet zo heel erg nodig zijn!? Het is 'gewoon' een erg lekker
wegleesboek. Ik heb het wel 3 keer gelezen sinds mijn eerste keer eind
97.
Gisteravond
uitgebreid genoten van de NRC bijlagen en die van mijn lokale suffertje.
Allemaal Mulisch. Wat heb ik toch weinig van die man gelezen. De
ontdekking van de hemel vond ik genieten. Wat fijn als dat nog ongelezen
voor je ligt!
Ik
heb net een genoeglijk treinuurtje met (her)nieuw(d)e glossy Hollands
Diep met heel veel Mulisch.
Dat
komt even mooi uit voor mij, het eerste boek voor mijn IRL boekgroep is
Die ontdekking! Er werd gevraagd wie een introductie van het boek wilde
geven en niemand zei wat. Toen dacht ik: dat is te gek, ik heb het al
tweemaal gelezen dus dat moet ik kunnen. Daar ben ik dus nu mee bezig.
Maar dat valt me nog niet mee, je vervalt zo gauw in een oordeel en dat
wil ik juist niet. Toen kwam ik op het idee om eens te kijken of Mulisch
soms zelf iets over z'n schrijver zijn heeft geschreven. Ik zag hem daar
wel voor aan. En ja hoor: in Voer voor Psychologen (maar 41 paginas)
doet hij dat. Dat is voor mij de ontdekking nu.
LOL,
grappig toch dat ook na jullie enthousiaste verhalen ik er nog steeds
tegenop zie ;) Ik vond de film een draak, zie je...
ik
deed (per ongeluk) dezelfde volgorde - eerst de film, pas daarna
(tegenstribbelend) het boek. en dat vond ik al lezend zó jammer,,, omdat
ik al lezend steeds de filmbeelden voor ogen kreeg, die niet klopten of
zo. ik vond het boek tegen mijn zin (want ook een Mulisch-hater) zeer
goed geschreven. tja, je ontkomt er toch niet aan... schrijven - dat
kandie wel... al vind ik 'm verder om van over m'n nek te gaan...
ik
ben gisteren op pagina 86 gearriveerd.
De Ene (boven?) heeft, via zijn tusenpersoon (een soort engel?), al
enige generaties geleden de poppetjes uitgezet en het aardse spel komt
op gang. De twee 33- jarigen, Max en Onno, zijn inmiddels bloedbroeders
en Max maakt kennis met Ada.
Vanmiddag ga ik eveneens weer met een kop koffie op het balkon.
Eigenlijk wilde ik een lijstje aanleggen van personages die parrallel
voorkomen in de Ontdekking van de Hemel en Lucifer maar voorlopig eerst
maar eens lekker lezen.
Laat
je vooral niet afschrikken door de proloog, daarna wordt het boeiend!
Die proloog snapte ik pas echt toen ik het boek uit had.
Wie
zin heeft om deze klassieker mee te lezen is
> natuurlijk van harte welkom!
Toen ik dit las had ik zoiets van Nu of Nooit! Veel leuker om deze
pil samen te lezen. De film heb ik gezien, maar zo lang geleden dat ik
niet gehinderd kan worden door opdringerige beelden. Ik heb het boek dus
tevoorschijn gehaald om het beter te bekijken en vanmiddag de proloog
gelezen. Nou, die valt me al niet mee! Jop, geloof ik, zei ook zoiets.
Ik snap er weinig van, behalve dat er van hogerhand behoorlijk
gemanipuleerd wordt om mij voorlopig onbegrijpelijke redenen. Maar ik
zet nog wel even door, hoor.
Na
7 jaar vind ik het weer een heerlijk boek. Bij hoofdstuk 12, De Driehoek
, wat ik overigens heel goed vond, had ik de neiging Google Earth te
openen, maar dan blijf je aan de gang en het haalt je uit je leesritme.
Er zal waarschijnlijk meer aan de hand zijn dan dat het een driehoek van
3 steden is. Enfin, de symbolische betekins zal zich later openbaren.
Toen ik vanmiddag toch maar even 'filosofisch solipsisme' aan klikte,
kwam ik bij de boekgrrls terecht en ontdekte dat jullie het hierover
al gehad hadden, Conny Palmens "Lucifer" lezende.
Was zojuist even bij de computer om toch maar even "saturnische
melancholie" op te zoeken.
In
Voer voor Psychologen geeft Mulisch aan dat de door hem gehanteerde
ironie de verklaring zou kunnen zijn voor de weerstand die er tegen
sommige van zijn geschriften is (geweest. Zo'n weerstand was er tegen
zijn De Diamant, een verhaal waarin geboorte en dood van 'een grote
gedachte' wordt verbeeld met het gruwelverhaal van een reusachtige
edelsteen. Zelf zegt M.:
"...een stand van zaken (die ironie), die niet alleen een
compositorische hebbelijkheid van mij is, maar een wezenlijk element in
al mijn werk".
En nu naar de Proloog. Dat lijkt me nu precies zo'n ironisch uitgewerkt
stukje. Je vraagt je natuurlijk af waarom staat daar niet gewoon
inleiding? Dus proloog opgezocht in van Dale: dat is of inleiding of
voorspel, nl bij toneel. Je ziet het voor je: de Proloog voor het doek
en daarna gaat dat open en begint het verhaal. Een mooie vorm om het
geheel in te gieten en je bedoelingen als schrijver duidelijk te maken
(?). Mulisch kiest voor deze opzet en dat hoort dus bij het boek.
Ik ben benieuwd welke nieuwe verrassingen in DOvdH me nog meer te
wachten staan.
Bedankt
voor je "ontdekkingen" in dOvdH: wat betreft de ironie; zou het gebruik
daarvan de lichtvoetige en schijnbaar oppervlakkige, gemakkelijk
leesbare schrijftrant veroorzaken?
De Proloog als inleiding tot een toneelstuk ( een"goddelijke"
komedie?) vind ik een vondst. Zelf dacht ik aanvankelijk aan een
Ouverture als voorafgaand een Opera, maar toneelstuk is inderdaad beter.
Tijdens de intermezzi (het eerste intermezzo begint op pagina 241), het
eerste bedrijf is inmiddels afgesloten omdat de VONK overgeslagen is,
praten de chef en zijn maatje gewoon door over de uitwerking van het
Plan. Ze staan als het waren voor het doek een dialoog op te voeren.
Wie de chef en wie zijn maatje precies zijn is me nog niet helemaal
duidelijk. De chef zou de Schepper kunnen zijn en zijn maatje een soort
Lucifer-achtige figuur, half engel, half duivel.
Het is nog niet zo lang geleden dat ik "Lucifer" van Conny Palmen las.
De hoofdstukken heten bij haar inderdaad :"bedrijven". Als ik aan
"Lucifer" terugdenk is dat boek eerder een tragedie. Het luchtige van
dOvdH is bij C.P. niet aanwezig. Mijn kennis van de klassieken is
summier, maar heeft een klassieke tragedie niet 5 bedrijven? Overigens
heb ik "Lucifer" met plezier gelezen. Nu ik deOvdH lees lijkt CP's
"Lucifer" wel als een satelliet om dOvdH
heen te cirkelen. Is Lucifer een hommage aan de grote Harry Mulisch?
Terug naar de Ontdekking van de Hemel. Sommige onderdelen van hoofdstuk
1 vond ik echt juweeltjes, b.v 12; De Driehoek van af pagina 138 en 19:
In zee. Ik ben benieuwd wat je (jullie) nog meer gaat (gaan) ontdekken!
En
dan nog het volgende: voorafgaande aan het eerste intermezzo is er
sprake van een opdracht. Wie is wie in deze voor mij nog duistere
passage? De opdracht aan VONK is om aan ": IK" het "testimonium" terug
te bezorgen. Licht moet afdalen in Duisternis die ook weer een kern van
licht in zich bevat? Ht klinkt allemaal nogal cryptisch en de vorige
keren heb ik hier snel overheen gelezen.
mooi
dat je lucifer met DovdH vergelijkt, qua opzet.
Connie zelf gaf aan dat ze de 5 bedrijven op het drama lucifer van
v.d.Vondel betrekt. Ik vond Lucifer ook prachtig, heel knap geschreven.
Er is hier niet tot nauwelijks over gemaild. Mijn indruk was dat velen
het eens waren met de grachtengordelafkeer van het gebruiken van
gebeurtenissen uit het leven van Peter Schat voor een roman. Zoals je
wellicht weet is er veel over gepubliceerd en gesproken. Connie heeft
daarop een weerwoord gegeven waarin ze uiteenzet hoe haar boek in elkaar
steekt. hieronder een aantal links die je wellicht een uitgebreider
beeld kunnen geven van een en ander. Ik vond ze zeer verhelderend !
NCRV-gids
NRC
leesclub (dit is de recensie van Kaspar jansen)
NRC Palmen's weerwoord
Die
vondst om de proloog als wwn voorspel te zien vind ik eigenlijk te veel
eer want ik heb die benadering in het afgelopen seizoen een keer
toegepast gezien en vooral gehoord: als je niet weet hoe je het zult
aanpakken kijk dan eerst eens naar de vorm. Vraag je van alles af en
vind daar een antwoord op, dan ontdek je vaak al heel wat over een boek.
Dit was een uitspraak, die hij meteen toepaste op het boek dat toen
voorlag, van de leider van de IRL boekgroep waar ik nu alweer drie jaar
in zit.
Intermezzo heb ik ook opgezocht: en ja, ook een term die een tussenstuk
bij een toneelstuk kan aanduiden.
Of de ironie die Mulisch volgens eigen zeggen in zijn werk hanteert
leidt tot de lichtvoetige en schijnbaar oppervlakkige schrijftrant denk
ik niet. Ironie is een manier van kijken en reageren (en dat dan
opschrijven in het geval van een schrijver), de schrijftrant die je
kiest zal toch door meer dan dat alleen worden bepaald, lijkt me.
Over Lucifer kan ik nog niets zeggen, dat boek staat nr 3 op de lijst
van m'n IRL boekgroep.Maar de Stem en de Chef lijken me woorden die
voldoende multiinterpretabel zijn om door veel lezers zonder meer te
worden begrepen.
Maar dank zij jouw idee over C.P.'s Lucifer heb ik wellicht dan nog een
ontdekking te doen!
Bij
de proloog was het soms wel even nadenken wat er bedoeld zou kunnen
worden, maar ik vond 'm toch leuk om te lezen. En er zat al gelijk een
aardige vondst in over de ontdekking van het DNA door de mens: "Zij
hebben ons diepzinnigste concept ontsluierd, namelijk dat leven
uieindelijk lezen is. Zij zijn zelf het Boek der boeken." En wel, omdat
met DNA: "Geschreven in de drie-letterwoorden van het vierletteralfabet
wordt een mens bepaald door een genetisch verhaal, waarmee het
equivalent van vijfhonderd bijbeld
gevuld kan worden." Mooi bedacht, toch?
Verder heb ik de HP-special gekocht die is uitgegeven vanwege Mulisch'
tachtigste verjaardag. Door wat ik heb gelezen in de oude interviews die
daar in staan heb ik de indruk dat de figuur van Max overeenkomsten
heeft met Mulisch zelf (de qua nationaliteit gemengde afkomst, de rol
van de vader in de oorlog, de woning in Amsterdam). Leuk!
Weet
je dat ik nou juist van die getallensymboliek helemaal niets snap? Ik
heb die proloog al drie maal herlezen en tot en met de beschrijving van
het DNA snap ik het nu wel zo'n beetje maar.........weerspiegelt het DNA
de kosmos? .......wat is het drieletterwoord en van een alfabet dat uit
vier letters bestaat heb ik zelfs nog nooit gehoord! Kan iemand van
jullie dit verklaren? En: het leven is lezen? Wel begrijp ik dat de
mensheid door al die wetenschappelijke ontdekkingen inmiddels net zo
knap is als de Chef daarboven, maar dat al dit aardse weten ingegeven is
door Beelzebub.
en wie is het maatje van de Chef? Degene die de VONK overfbrengt, dus
Lucifer?
Menselijk
DNA is opgebouwd uit 4 verschillende 'bouwstenen' die universeel
aangeduid worden met A,T,C en G (het vierletterige alfabet). De
verschillende combinaties hiervan worden in je cellen 'gelezen' per 3
(bv ATT of ACG; het drieletterwoord), en iedere 3lettercode staat voor 1
bouwsteen van eiwitten, waarvan alles in het lichaam gemaakt is. Heel
simpel gezegd komt het erop nee dat de 3 lettercodes in het DNA gelezen
en vertaald worden in onze cellen naar de bouwstenen voor ons lichaam.
Volgens mij wordt dat ermee bedoeld!
hij
zal toch de 4 letters bedoelen die gebruikt zijn in verschillende
combinaties om alle mogelijke soorten DNA strengels te maken? Eh... ik
ben geen bioloog dus verwacht geen flitsende uitleg hiero maar als je
'DNA explained' intypt bij Google kom je een hele eind. Hier de
belangrijkste stuk van de vele informatie beschikbaar - in ieder geval
komen de 4 letters in voor :
" The bases are adenine (A), cytosine (C), guanine (G), and thymine
(T). These chemical bases and the way in which the molecules join them
create the human DNA code"
Dusss... met deze 4 letters die combineren om onze uieke DNA te vormen
heb je de kosmos! De 3 letter woord is DNA en/of GOD?? (Ik zeg maar wat.)
Het is best lang geleden dat ik voor het laatst het boek las, maar ik
kan me niet herinneren dat ik me zo druk maakte om de intro. Het is
gewoon een versie van De Hemel. Met een God en een hulpmaat (engelen
zijn die meestal toch?) die een plan had en de mensen beneden een beetje
moesten sturen om te zorgen dat de juiste kombos DNA bij elkaar kwamen.
> Kan iemand van jullie dit verklaren? En: het leven is lezen?
Het leven is een hele hoop strengels DNA. Die we nu kunnen lezen.
Misschien
nog een dubbele bodem via de aanduiding van God in het Hebreeuws door
vier letters (JHWH) die door gelovige Joden nooit op die manier wordt
uitgesproken vanwege de heiligheid ervan... daar naderen evolutie (DNA)-
en scheppingsgeloof elkaar dan mogelijk. Dat zou ik wel leuk bedacht
vinden van dhr. M....
wat
ik in je verklaring mis is "de geest" in al die strengels, maar ik neem
nu aan dat het de _vonk_ is.
er
zou dus sprake zijn van een spanningsveld tussen die twee
disciplines waardoor _de vonk_ overspringt. Inderdaad, heel knap
gevonden
klopt,
het "maatje" wordt de verteller en het is dus heel aannemelijk'dat hij
de schrijver zelf is, en 'Max' zou den weer het alter ego van de
schrijver zijn. Ik vind het trouwens heel leuk om , die afwisseling te
ervaren tussen de "hemelse"figuren die je in de proloog en de intermezzi
tegenkomt en de 'aardse werkelijkheid'. De personages worden er des te
menselijker door, al vind ik Onno wel wat pompeus en potsierlijk
aangezet.
Maar
ik kom nu het getal _drie _ en _vier_ in hoofdstuk 12,
"De Driehoek", al weer tegen: Max reist af naar een stedendriehoek in
het zuiden van Polen, genaamd Bielsko, Katowice en Kraków, een zuivere
gelijkbenige duivelsdriehoek. Max reist wat per trein langs de zijden
van de driehoek. Ophet snijpunt van de bissectrices, dus midden in de
driehoek ligt een_vierkant_, OÛwieçim, kamp Auschwitz dus. Hier is de
vierhoek het Gehenna, (het filiaal van de hel op aarde) de negatieve
weerspiegelingvan de Hemel in de proloog.A ls een christen over de Via
Dolorosa trekt Max te voet naar hetvernietigingskamp Auschwits Birkenau:
anus mundi. "Deze plek was hetn auwkeurige tegendeel van het paradijs."
Je kunt de plek met Google Maps gemakkelijk vinden door te klikken op:
Oswiecim, concentratiekamp, Polen. Je kunt dan zelfs de huidigespoorlijn
langs het kamp kunt zien lopen en jezelf de verteller wanen, die boven
het kamp zweeft. Tot zover duidelijk dacht ik. Maar nu de volgende
passage in hetzelfde hoofdstuk:………
"De madonna had wat verdorde takjes in haar handen en haar ogen waren
naar boven gedraaid met een blik, die hij zo vaak –als hij zich
oprichtte- onder zich op zijn hoofdkussen had gezien. Op hetzelfde
moment werd hij overspoeld door razernij. Zonder zich te bedenken of
eerst om zich heen te kijken, rende hij erheen, griste het houtren beeld
van zijn voetstuk, pakte het bij het hoofd en slingerde het zover hij
kon de struiken in."
Ik vraag me af wat de betekenis van deze passage is. Ik kan wel in
hetwilde weg iets hinein interpretieren, maar blijft toch mijn vraag,
wat zag Max onder zich op zijn hoofdkussen?
Een
vrouw?
Ja,
dat lijkt me ook. Hij had immers elke dag een andere...
>
Je kunt de plek met Google Maps gemakkelijk vinden door te klikken
op:Oswiecim, > concentratiekamp, Polen. Je kunt dan zelfs de
huidigespoorlijn langs het kamp kunt zien > lopen en jezelf de verteller
wanen,die boven het kamp zweeft.
Mooie uitleg, wat zit er toch veel in he, in dat boek.
> Ik vraag me af wat de betekenis van deze passage is. Ik kan wel in
hetwilde weg iets hinein > interpretieren, maar blijft toch mijn
vraag,_wat zag Max onder zich op zijn hoofdkussen?_
Tja, wat ziet een man onder zich op zijn hoofdkussen als hij zich
opricht?
Mij lijkt dat dat alleen zijn liefdespartner kan zijn. Hij wil kennelijk
niet een madonnabeeld zien met eenzelfde gelaatsuitdrukking. Stoute
beeldhouwer, was dat :-)
ja
OK een liefdespartner, maar op wie is hij razend? opzichzelf?
Zijn
geliefde, hoe heette ze ook al weer, Ada?
Ik weet niet hoever je in dit boek bent tegen de tijd van deze
passage, maar ik vermoed dat zij toen inmiddels in coma in het
instituut lag? Of op dat moment de geliefde van zijn vriend was?
Lijken me allebei goede redenen om boos te worden van frustratie bij
het zien van een perfecte afspiegeling.
nee
hoor! Ada was nog springlevend! Midden in een potje vrijen ging de
telefoon en vrind Onno belde. Max zei tegen Ada: "maak het zelf maar af"
en ging de deur uit. Vervolgens reisde Max af naar Auschwitz.
Gehoorzame
overgave? Duldzaam lijden? Het gelaat van de gemiddelde madonna verraadt
weinig wellust. En dat onder je op het hoofdkussen? Dat doet iets voor
het zelfbewustzijn van een man. Als Max. Denk ik
Mijn
eerste gedachte was ook één van de vele liefdespartners, meer in het
bijzonder Ada, waarmee immers net voor zijn reis de relatie verbroken
was en waarvan steeds maar wordt benadrukt hoe sereen etc. (madonna-achtig?)
ze wel niet is.
Maar naar aanleiding van jullie reacties ga ik denken: het kan
natuurlijk ook op zijn moeder slaan, die als een beest naar de
slachtbank is afgevoerd juist op de plek waar Max zich op dat
moment bevindt. Genoeg reden voor woede, lijkt mij. En wanneer we
uitgaan van het cliché dat elke man in zijn geliefde een stukje van zijn
moeder zoekt (en dat Max die gezien zijn vele, vele minnaressen nooit
echt vindt) kunnen zelfs beide interpretaties: liefdespartner, moeder,
lijdzaam slachtoffer...
Maria
als dubbelsymbool dus...... _ moeder/minnares_ een onmogelijke
combinatie, niet te verdragen.....dus weg ermee!
>
Met traditioneel bedoel ik: in de bijbelse en christelijke
> traditie..
en het getal zeven zou dan staan voor volledigheid of harmonie tussen de
drie en de vier?. Zeven is traditioneel een heilig getal toch?
Jawel.
En
wat de getallen aangaat: het tetragram JHWH bestaat wel uit 4
consonanten maar de getalswaarde van Hebreeuwse letters wordt anders
berekend. Het getal 3 staat traditioneel voor de hemel/ god, het getal 4
voor de wereld/ de mensen. Met traditioneel bedoel ik: in de bijbelse en
christelijke traditie..
> Las in een van de interviews nav de 80ste verjaardag van Mulisch dat >
Onno losjes gebaseerd is op Max Euwe, en de familie Quist op de Donners
> (dacht ik). Kan het interview niet meer terugvinden, volgens mij was
het > in het NRC van vorig weekend, maar die is hier al in de oud papier
bak > verdwenen.
Als Onno buitenboeks meer is dan Onno, is hij niet Max Euwe, maar Jan
Hein Donner buitenboeks ooit zielsmaat van Harry M., binnenboeks Max of
hoe heet 'ie (dit is een plotseling geheugengat), vandaar ook die
familie.
Aha
bedankt, dan heb ik het verkeerd onthouden denk ik. Toch stom, de oude
kranten liggen bij mij altijd eeuwig in de gang voordat ze weggaan, en
dan wil je een keer wat terugzoeken, heb je ze net allemaal weggegooid
:-S.
Jan Hein Donner was ook een schaker toch? (is allemaal van ver voor mijn
tijd ben ik bang). Is dat dan ook weer familie van de minister (die
Donners bedoelde ik eigenlijk)? Of zijn er gewoon meerdere bekende
Donners?
Never
mind, even op wikipedia kijken wil wel helpen, het is allemaal familie
van elkaar (de minister een neefje van de schaker).
En volgens mij was de strekking van de vergelijking Onno-Jan Hein meer
dat de eerste losjes gebaseerd was op de 2e (dus niet zoals bij de
eerder veel besproken CP en Peter Schat), en dan vooral wat betreft
fysiek (groot, gebarend etc). Maar zeker weten doe ik dat niet meer.....
Iemand het artikel nog?
Het
personage Onno is naar mijn mening wel zeker gebaseerd op Jan Hein
Donner, destijds grootmeester/schaker.
En de sereele muziek van Pter Schat wordt ook wel degelijk genoemd in
het boek. Maar nog even het volgende
_ drie_ en _vier_= _zeven_
Het getal _zeven_ betekent Harmonie. (de harmonie der sferen?)
Max steekt een kruispunt over en aan de overkant staat een
Mariabeeldje. Bij het zien daarvan is ineens _disharmonie_, er is
ineens een dissonant: Max wordt boos en maakt iets kapot.
Er was sprake van een harmonisch liefdesspel, andante maestoso. Ineens
een dissonant: de bel en Max gaat er vandoor.
Al associërend kom ik terug in hoofdstuk 10: De zigeuners
Voor Max zijn er twee soorten muziek:1. Die van de harmonische
toonladder. Hij beluistert die graag, heeft kasten vol LP's.
2. De zigeunermuziek, hij vindt die een beetje kitscherig en de
zigeuners die de muziek maken ook, maar toch schiet hij telkens vol, hij
smelt, is tot tranen toe bewogen.
Er schuilt iets in de zigeunermuziek dat hij thuis ook al ervaart als
hij de _zigeunertoonladder_ speelt, met haar verhoogde vierde toon
speelt, die Midden-Europees=joods-zigeunerachtige _snik_, die hem
weerloos maakt.
Zou je kunnen zeggen dat er iets van een dissonant zit in die "zigeunersnik"?
Is het een toon die de harmonie te buiten gaat?
Waarom maakt de disharmonie hem zo weerloos?
Zit er iets _duivels_ in die disharmonie?
_Weten jullie het?_
Terwijl Max in Polen rondstruint trekt Ada (die door Max zo
rücksichtslos verlaten is) met Onno op.
Onno bespreekt met Ada een magisch kwadraat: (de _vier_)
m a x
a d a
x a m
wat mag dit wel betekenen?
Een
technisch antwoord, maar wel interessant/grappig in het kader van je
vraag: een verhoogde vierde toon zoals in een zigeunertoonladder
resulteert in een overmatige kwart op de grondtoon van de toonladder.
Zo´n overmatige kwart (of verminderde kwint, dat klinkt hetzelfde) werd
in vroeger tijden aangetoond met de term 'diabolis in musica', ofwel
duivel in de muziek... Inderdaad iets duivels dus! Of het daarmee ook
onmiddellijk disharmonie is is overigens twijfelachtig; dergelijke
intervallen maken de harmonie juist
ook interessant en zorgen voor de noodzakelijke dynamiek van
spanning-ontspanning die tonale muziek eigen is.
De
duivel in de muziek, 'diabolis in mucia', een duidelijke technische
verklaring! Als zo'n interval zorgt voor de noodzakelijke muziek is het
ook begrijpelijk waarom er bij Max een diepe snaar geraakt wordt en dat
hij emotioneel reageert. Tot twee keer toe is hij in tranen die avond.
Van
de hemelse hiërarchieën en hun rangorde en verscheidenheid heb ik tot nu
toe weinig kaas gegeten. In eerste instantie was ik van mening dat de
Chef God Zelf was. Ik werd al meteen op het verkeerde been gezet omdat
hij op pagina 10 naar ik dacht aangesproken werd met: Heilig, heilig en
nog eens heilig. Maar gaande deze discussie hebben jullie me ervan
overtuigd dat de grote chef toch een engel is en wel eentje in de
hoogste regionen. Even wat secundaire literatuur geraadpleegd hebbende (
Hans-Werner Schroeder: de hemelse hiërarchieën, uitgevrij
Christofoor-Zeist) denk ik nu dat hij zich in de hoogste regionen, die
van de Cherubijnen en Serafijnen bevindt. Misschien wel een beetje
muggenzifterig van mij om dit te gaan uitpluizen, maar ik denk dat voor
het _door_ krijgen van de roman eventueel wel van belang kan zijn. De
schrijver HM heet heel goed op een rijtje hoe daarboven de rollen
verdeeld worden en schept een _Schouwtoneel_ waarin ieder personage zijn
rol moet spelen en soms als een speelbal heen en weer gerold wordt. Waar
heb ik dit eerder gelezen? Vondel?
En wat de politieke laag betreft: die zit er zeker in! Sommige
personages doen meteen denken aan degenen die in de jaren 60 in de
picture stonden: De man met de snor (Harry van den Bergh) , de nieuwe
Liberaal ( Hans van Mierlo van D66) , kortom de hele politieke scène van
1967 komt voorbij! Nog even terug naar de Proloog, blz. 12: Weet iemand
van jullie al wat met het _testimonium_ bedoeld wordt? Of zal dit in de
loop van het verhaal vanzelf duidelijk worden?
Wat
die chef aangaat: als dat god niet is, dan hebben de hemelse
legerscharen Nietzsche niet goed begrepen.
En dat testimonium (getuigschrift, bewijsplaats) moet toch terug? Dan is
het ook eens gekomen. Nou, wat is er aan schrift nedergedaald? De tora,
lijkt mij, misschien bij uitbreiding tenach.
Als
je een bijbel hebt, kun je in exodus 24: 12 en 32: 15, 16 vinden hoe het
testimonium tot stand kwam. Het zijn de eerste plaatsen waarop
geschreven wordt in het bijbelverhaal. De schrijver is in al die
gevallen God. Het geschreven hebreeuws is dus van goddelijke afkomst.
Zoals ook Hij, binnen dat verhaal, de eerste is die het Woord neemt.
Ik
heb destijds, een jaar of tien geleden, een aantekening gemaakt dat de
Tien Geboden worden bedoeld, het Verbond tussen God en de mensen. Namens
de mens is het pact met de duivel ondertekend door Francis Bacon
(1561-1626), de grondlegger van de moderne,
wetenschappelijk-technologische wereld. Dit pact is in de plaats gekomen
van het Verbond tussen God en de mensen, de Tien Geboden, gebeiteld in
Mozes' Stenen Tafelen. Dit testimonium
moet teruggebracht worden naar de hemel, omdat de hemelbewoners hebben
ontdekt dat de mens die zich heeft uitgeleverd aan de technologie op het
punt staat de hemel te ontdekken.
Inderdaad
: de stenen tafelen (2 platte stenen) waar die tien geboden op staan :
díe willen ze daarboven terug hebben. (Letterlijk)
In de film die van het boek gemaakt is (heb ik op video) zie je dat
allemaal heel plastisch (uiteraard;-)
Hartelijk
dank. Ik heb inderdaad een bijbel, maar ben katholiek opgevoed, meer met
rituelen dan met het Boek der Boeken. Vandaar dat ik vaak niet de link
kan leggen. Ben wel bezig aan een inhaalslag binnen een Leerhuis. Maar
de basiskennis die anderen als kind gekregen hebben haal ik nooit meer
in
Wees
getroost, die leerhuizen werken pas goed als je onbevooroordeeld begint
te lezen. Veel plezier ermee!
close
reading noemen ze dat toch?
weer
een getal: 666 , het getal van het beest, de antchrist etc.Maar een
schaakbord met 666 velden? Ook dit hoofdstuk 10: het schavot, is zeer
rijk aan beelden en symbolen. Een eind verder zie ik: de reproductie van
Brueghels "Val van Icarus" synoniem voor de val van Lucifer? Maar waarom
heeft hoofdstuk 30 als titel "Het schavot"? Duidt dit op de
verpletterende schaakmat met de loper en de koningin, die hun dodelijke
stralen naar de vijandelijke koning zullen zenden? Wie is de loper, wie
de koningin en wie de vijandelijke koning?
Nog
even over een gezicht op een kussen en ogen die ofwel geëxalteerd,
orgastisch , lijdend of wat dan ook zouden kijken; ze kijken in ieder
geval niet gericht naar de aardse werkelijkheid.
Ik had al een donkerbruin vermoeden dat het hierbij niet zo blijven,
en ja hoor! lees:
v
e
r
k
l
a
p
p
e
r
pagina 535 onderaan:
"Haar ogen! Verwilderd kwam Onno overeind. Ook hij had sinds acht jaar
haar ogen niet meer gezien! Moest hij een zuster halen of kon hij zelf
een ooglid optrekken? Met een gevoel dat het niet deugde wat hij deed.
boog hij zich over het bed, legde de top van zijn middelvinger op een
ooglid en schoof het voorzichtig omhoog. Samen keken zij naar het
diepbruine, bijkans zwarte oog dat niets zag - zo min als het oog, dat
zich aan de hemel lijkt te vormen bij een totale zonsverduistering."
Mooi beeld toch??