Haar naam kwam me bekend voor, nee niet die van Véronique, maar die van
schrijfster Michelle Visser. Na even te hebben gegoogeld kwam ik op
haar mooie website en jawel daar vond ik het: in februari 2010 stond
haar manuscript Cornelis Drebbel en andere gelukzoekers op tenpages. Ik
had als liefhebber van historische romans een aantal aandelen gekocht.
Helaas, het boek werd niet uitgegeven, maar haar manuscript trok wel de
aandacht van een redacteur bij uitgeverij De Boekerij. Een gesprek
leidde tot een schrijfopdracht en het resultaat werd Véronique, een
roman die zich afspeelt tussen het voorjaar van 1882 en de herfst van
1885. In die korte periode neemt het leven van de welgestelde Véronique
een wending, die ze als achttienjarige absoluut niet voor mogelijk had
gehouden.
Het verhaal
Aan het onbezorgde leven van de jonge barones komt een abrupt einde
wanneer blijkt dat haar vader na zijn overlijden het familielandgoed
met grote schulden heeft achtergelaten. De enige manier om een
financiële ondergang te voorkomen is een gearrangeerd huwelijk met
Pieter Meijer, zoon van een steenrijke handelaar uit Amsterdam. De
volkse Meijer hoopt met deze verbintenis aansluiting te krijgen bij de
machtige adellijke kringen, die hem om zijn afkomst tot nu toe
negeerden. Pieter blijkt een tenenkrommende botterik te zijn, die zich
met alle aspecten van Véroniques leven bemoeit en haar steeds meer
beperkt in haar doen en laten. In het luxe grachtenpand verveelt de
levenslustige Véronique zich stierlijk, alleen haar nichtje Anne zorgt
zo nu en dan voor enige afleiding. Op één van hun gezamenlijke
wandelingen komen ze Willem, de broer van Pieter tegen. Tot grote
ergernis van zijn vader is Willem een journalist geworden die zich
gespecialiseerd heeft in het aan de kaak stellen van misstanden in
fabrieken, waarvan sommigen eigendom zijn van handelspartners van vader
Meijer. Hij is dan ook bang dat hij reputatieschade zal oplopen door
zijn zoons felle artikelen. Willem neemt de dames mee naar een
bijeenkomst waar ze Aletta Jacobs en haar zuster Charlotte ontmoeten.
Aletta is zoals we uit de geschiedenisboeken weten de eerste
vrouwelijke arts in Nederland, minder bekend is dat haar zuster de
allereerste vrouwelijke apotheker van Nederland werd. Véronique
bewondert de strijdlust en onafhankelijkheid van deze Charlotte en het
is voor haar een grote verrassing wanneer zij op weg naar
Nederlands - Indië, waar Pieter een filiaal van Handelshuis Meijer zal
leiden, haar opnieuw ontmoet. Hoewel de conservatieve Pieter er op
tegen is zoekt Véronique tijdens de zeereis regelmatig het gezelschap
van Charlotte en Willem. Deze laatste is eveneens door de oude Meijer
naar de Oost gestuurd waar hij, zo is de verwachting minder kwaad kan
verrichten met zijn opruiende krantenartikelen. Terwijl Véronique zich
op Batavia steeds meer ontspant en zich open stelt voor het leven en de
gebruiken van de inlandse bevolking, houdt Pieter zich krampachtig vast
aan de Hollandse zeden en gewoontes. Het leidt al snel tot grote
spanningen in het toch al niet gelukkige huwelijk van de Meijers. De
vraag is of Véronique zich opnieuw aan de heersende etiquette zal
aanpassen of dat ze durft te kiezen voor een eigen leven.
Wat als ze Aletta en Charlotte
Jacobs niet ontmoet had?
Véronique is een heerlijk boek, waar ik eerlijk gezegd in het begin
heel even aan twijfelde toen ik kort na elkaar drie keer een zinsdeel
bijna letterlijk een paar regels verder opnieuw las. Maar drie keer is
scheepsrecht, daarna is het me niet meer opgevallen. Ik genoot steeds
meer van het boeiende verhaal dat Michelle Visser vertelde met wat de
romantiek betreft misschien een iets te voorspelbaar einde. Tenminste
ik voelde op mijn Hollandse klompen wel aan voor wie Véronique in het
broeierige Batavia zou kiezen. Wat Michelle Visser uitstekend doet is
het leven van Véronique verweven met de pracht en praal van de
Hollandse elite en de rijkdom van de handelsposten in Nederlands -
Indië. Door naast al die schittering figuren als Willem en Aba te
plaatsen confronteerde ze je ook met de keerzijde daarvan; de armoede
en de sociale misstanden in de sloppenwijken van Amsterdam en de
onderdrukking van de inheemse bevolking in Batavia. Er zaten meer
tegenstellingen in het boek. De opvallendste is natuurlijk die in de
karakters van de echtlieden en die tussen de gebroeders Meijer. En
vanzelfsprekend zijn er de culturele tegenstellingen tussen het
nuchtere Holland en het mystieke Batavia. Maar wat te denken van het
rijke ongelukkige huwelijk van Véronique in vergelijking met het
armoedige gelukkige huwelijk van haar nichtje? En hoe zou de
aanvankelijk volgzame Véronique zich ontwikkeld hebben als ze Aletta en
Charlotte niet ontmoet had, die zich geenszins lieten intimideren door
het eind 19de eeuw heersende mannelijk superioriteitsgevoel? Al
deze ingrediënten worden samengebracht in een prachtige vertelling
waartussen Michelle Visser af en toe wat interessante historische
feiten en figuren strooit. Deze krijgen niet de overhand en dat is maar
goed ook, want ik geniet het meest van verhalen waarin niet de grote
gebeurtenissen of de belangrijkste personen een prominente rol spelen,
maar die waarin mensen de gevolgen van ingrijpende veranderingen aan de
lijve ondervinden of door aansprekende voorbeelden geinspireerd raken.
Voor iedereen die houdt van romantiek met daarnaast veel aandacht voor
sociale en historische achtergronden is dit debuut zeker een aanrader.
.
Janneke
|
Michelle
Visser
Boekgrrl Dettie haar
recensie
|