Haruki Marukami
De broodjesroofverhalen
Met illustraties van Kat Menschik
Vertaald door
Jacques Westerhoven
80 pagina's |Atlas Contact | november 2012



Als groot liefhebber van Murakami ben ik als een kind zo blij als er tóch weer iets nieuws van hem verschijnt. Uitgeverij Atlas Contact heeft inmiddels bijna al zijn werk in een mooie samenhangende serie uitgegeven. Steeds is de cover tweekleurig en wordt er een passende illustratie als bijna een soort pictogram opgezet. Eerder werden zijn verhalen meestal gebundeld om vooral even dikke boekwerken als zijn romans te maken, maar nadat vorig jaar het korte verhaal "Slaap" verscheen als schattig klein boekje met schitterende tekeningen van Kat Menschik, heeft de uitgever nu "De broodjesroofverhalen" op soortgelijke
manier uitgegeven. De cover is zwart/groen, met witte en gouden letters. Het "pictogram", in dezelfde kleurspoeling, toont een hand met een mes, een paar croissants en cakerolletjes. Het boekje is gedrukt in soortgelijke groene inkt, en de illustraties in groen, wit en goud: heel smaakvol!

In het boekje zijn twee van Murakami's verhalen gebundeld. In het
eerste verhaal, "De broodjesroof", vertelt de ik-persoon van een
merkwaardige overval die hij en zijn maat pleegden op een bakkerij: gedreven door honger en armoede besluiten ze de bakker om te leggen om zo aan brood te komen. De bakker echter heeft heel andere ideeën: als zij met hem naar Wagner luisteren, mogen ze zoveel brood meenemen als ze maar willen.

In het tweede verhaal, "De tweede broodjesroof" vertelt dezelfde
ik-persoon over deze gebeurtenis aan zijn kersverse echtgenote, als ze op een nacht met onverklaarbare maar allesverzengende honger wakker worden (en er op een paar kaakjes na niets eetbaars in huis blijkt te zijn). De echtgenote concludeert dat de schim van de eerste broodjesroof de oorzaak van hun huidige situatie is, en dat alleen een tweede overval de honger zal kunnen stillen. Midden in de nacht struinen zij daarom Tokyo af, op zoek naar een bakkerij die geopend is. Ze vinden alleen een
McDonalds... Het einde is net als een vrijpartij: ze schransen, delen samen een sigaretje en dan valt zij tevreden in slaap.

De wat onwereldse stijl die Murakami zo vaak gebruikt, is ook hier duidelijk herkenbaar. Bijvoorbeeld in het beeld van een bootje dat boven een onderwatervulkaan die zich op een peilloze diepte bevindt maar toch duidelijk zichtbaar is door het extreem heldere water, waarmee de ik-persoon zijn honger verbeeldt.
De interactie tussen de verschillende personages is compleet
verschillend. In het eerste verhaal lijkt het de beslissing om de
overval te gaan plegen er een van beiden te zijn, maar houdt de
ik-persoon z'n maat in toom. Bij de tweede broodjesroof is het duidelijk de echtgenote die het initiatief volledig in handen heeft en laat de ik-persoon zich bijna willoos meeslepen. Zij blijkt bivakmutsen, een jachtgeweer en patronen te hebben, waar hij zich totaal niet over verbaast. Het is bijna alsof de twee ik-personen twee andere ikken zijn!

En dan is er natuurlijk eten, altijd een heel belangrijk thema in
boeken van Murakami. Hier is de honger en de wijze waarop die te stillen is heel expliciet beschreven. Vaker is dat subtieler, zoals de zin in chocola van de hoofdpersoon in "Slaap" of de spaghetti die in meerdere boeken van Murakami uitgebreid bereid en verorberd wordt (in Blinde wilg, slapende vrouw is daar zelfs een heel verhaal aan gewijd).

Ik mag natuurlijk de alweer schitterende illustraties van Kat Menschik niet vergeten. Wat weet zij toch prachtig de tekst en sfeer van Murakami te pakken. terwijl het toch zo maar zou kunnen gebeuren dat door dit soort verhalen te illustreren, de magie verloren gaat.


Else








broodjeroof


haruki
foto: Eiichiro Iwasa

Haruki Murakami