Leven voor de dood


knipoogtrans.gif (7302 bytes)

> Afgelopen oktober werd een goede bekende van mij getroffen door Acute Leukemie. In m'n zoektocht naar informatie kwam ik het boek "Leven voor de Dood" van Jerome Groopman tegen. Groopman is hoogleraar in de immunologie aan de medische faculteit van Harvard, hoofd experimentele geneeskunde van het Beth Israel Diaconessenhuis en een van 's werelds gezaghebbendste onderzoekers op het gebied van kanker en aids.

In "Leven voor de Dood" belicht Groopman via acht portretten van patiënten die oog in oog hebben gestaan met de dood een aantal cruciale menselijke vragen zoals:

Waarom stijgen sommige mensen boven zichzelf uit door de wetenschap dat ze een dodelijke ziekte hebben, terwijl anderen er geestelijk door gebroken worden?
Hoe kunnen we lering trekken uit zo'n uitzonderlijke tijd en die lessen toepasen op ons eigen leven?

Het boek is geschreven in de traditie van o.a. Oliver Sacks en Elisabeth Kübler-Ross. Eerlijk gezegd had ik verwacht, dat ik me door het boek heen zou moeten worstelen, maar niets is minder waar.....ik heb het boek in een adem uitgelezen. In glasheldere taal beschrijft JP niet alleen het gevecht van deze 8 mensen tegen hun ziekte, maar stelt hij zichzelf ook zeer kwestsbaar op door de lezer deelgenoot te maken van z'n eigen vragen en onzekerheden. Ik vond het boek op een bepaalde manier bemoedigend door te lezen over de meest recente ontwikelingen rond kanker en aidsbestijding, maar ook doordat de "dood" hier als onlosmakelijk verbonden met het leven werd beschreven....en dat willen we in onze huidige maatschappij, waarin maakbaarheid en volmaaktheid zo de boventoon voeren nog wel eens vergeten.

Een stukje uit het portret van Matt:

"Pater Daley antwoordde dat God goed was geweest voor Matt, dat zijn liefde hem had bereikt via de handen van de doktoren en de zusters. Het klopte echter gewoon niet. Matt vroeg Billy en Pater Daley, waarom God hem dan eerst leukemie had gegeven. Pater Daley zei dat de rechtschapenen lijden en dat zij daardoor later in het koninkrijk der hemelen terechtkomen. Matt antwoordde echter dat hij helemaal niet rechtschapen was, en zeker geen heilige, maar gewoon en normaal jongetje van tien in Brighton, Massachusetts. En waarom moest hij trouwens lijden om in de hemel te komen? Pater Daley legde uit dat de mens het antwoord op die vraag niet kende, aleen God. Matt besloot dat totdat deze onopgeloste vraag beantwoord was, hij niet meer kon geloven. Drie jaren gingen voorbij. Matt hoefde steeds minder op controle bij Dr. Samuels. Zijn bloedonderzoeken waren prima. Zijn kracht en coördinatie kwamen helemaal terug. Ondanks alle chemotherapie was hij de pubertijd ingegaan en ontwikkelde zich goed.Matt sprak minder over lijden en God. Zijn adem ging op aan praten over sport met Billy en pater Daley, en over sport en meisjes met zijn vrienden uit de buurt".

> bedoel je dat degenen die zelf een ziekte hebben, lering trekken  uit zo'n uitzonderlijke tijd en toepassen op HUN eigen leven of dat wij als buitenstaanders er lering voor ons eigen leven uit kunnen halen?

> Misschien ben ik niet duidelijk geweest, maar de vragen die ik noemde worden door de schrijver gesteld. Een dergelijk ziekteproces, waarin mensen zo geconfronteerd worden met hun sterfelijkheid loopt voor idereen verschillend en mensen trekken daar wel of niet lering uit. Materiele zaken bv die altijd heel belangrijk waren doen plots helemaal niet meer ter zake. Ruzies worden uitgepraat, de zachte kant van een persoon kan meer naar boven komen. Maar ook de ene persoon berust in zijn lot, heeft helemaal geen zin in welke behandeling dan ook, terwijl de ander een ongekende innerlijke kracht in zichzelf naar boven haalt om alle mogelijke behandelingen te ondergaan.

Ik denk dat we als buitenstaander zeker iets kunnen leren van dit boek, maar wat je uit het boek wilt halen of misschien kunt halen zal ook weer afhankelijk zijn van de individuele lezer.Maar dat geldt voor elk boek...toch?

> Een ander boek, dat hier in de VS de discussie over euthenasie weer op gang heeft gebracht, is "Thuesdays with Morrie", van Mitch Albom. Een ontroerend verhaal van een professor sociologie die te horen krijgt dat hij nog zo'n zes maanden te leven heeft. Hij lijdt aan ALS, een vreselijke ziekte waarbij het zenuwsysteem langzaam afsterft. Een oud leerling, Mitch Albom, bezoekt hem iedere dinsdag en krijgt op deze manier zijn laatste lessen van zijn meest geliefde professor. "Learning to die, is learning to live".

De schrijver van dit "verslag" is één van de top sport journalisten van de US. Professor Morrie Schwartz is gedurende zijn laatste maanden ook verschillende malen geinterviewd voor tv. Dit klinkt waarschijnlijk vreselijk Amerikaans Sensationeel Sentimenteel, maar wat ik er van gezien heb, werd het heel zakelijk en daardoor uiterst ontroerend gepresenteerd.

Een aanrader voor iedereen, maar zeker voor diegenen die met een stervende geliefde wordt geconfronteerd.

> Zijn moeilijke levensvragen alleen maar nodig als het slecht met ons gaat???? Ik denk van niet.

> Nee, natuurlijk niet ;-). Maar in de praktijk zie ik vaak om me heen dat als het mensen voorspoedig gaat, alles vanzelfsprekend is, men in het algemeen weinig met dit soort levensvragen bezig is. Ik vind het altijd zo typisch dat mensen pas op zoek gaan naar zingeving, betekenis van zaken die er gebeuren, als het om vervelende dingen gaat, tegenslag, ziekte, dood, etc. Er zijn weinig mensen die na een gelukkige gebeurtenis of als ze baden in financiele welstand en blakende gezondheid zichzelf de vraag stellen: Waarom overkomt mij dit? Wat is hier de zin van? En schijnbaar ga je de "gewone, vanzelfsprekende" dingen in het leven pas waarderen als je eens een flinke opdonder hebt gehad. Worden we minder verwend van ;-).

 

           Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 03/01/01   Eisjen

Terug naar top pagina