Abdolah, Kader:
Spijkerschrift
Canetti, Elias:
Het Martyrium
Coetzee, J.M.:
The Life &Times van Michael K.
Coninck, Herman de: Vingerafdrukken
Dostojewski: Misdaad en straf
Ernaux, Annie: De schaamte
Faccini, Ben: De jongen die alles goed wou denken
Foer,
Jonathan
Safran: Alles is verlicht
Franzen, Jonathan: De Correcties
Gordimer, Nadime: The House Gun
Grass, Gunter: De Blikken Trommel
Hermans, W.F.: Au Pair
Hoøeg,
Peter: "Smilla's gevoel voor sneeuw"
Isegawa,
Moses
: Abbesijnse Kronieken
Jeter Nashlund, Sena : Ahab's Wife; or the Star- Gazer
Kundera, Milan:
Onwetendheid
Malouf, David:
Dream Stuff
Matsier,
Nicolaas: Gesloten Huis
McEwan, Ian: Enduring Love/Ziek van liefde
Melville,
Herman : Moby Dick
Mortier,
Erwin: Sluitertijd
Naumann, Cilla: Erik's kamer
Pfeifer, Ilja Leonard: Rupert, een betekenis
Profijt, Saskia: Braaf meisje
Proulx, E. Annie: Twee cowboys
Shields, Carol:
Larry's Party
Tartt,
Donna
: De kleine vriend
------------------------------------------------------
Kader Abdolah: Spijkerschrift
Het is een schitterned boek wat gaat over het leven onder het bewind van de sha van
Perzië en toen het werd overgenomen door de Ayatolla Khomeiny. Hoe de mensen toen een flinke stap terug moesten doen en toch hier tegen in
opstand kwamen en wat de gevolgen waren voor de familie van Kader Abdolah.
SPIJKERSCHRIFT
"Een politiek vluchteling moet verantwoording afleggen voor zijn handelen bij aankomst in het nieuwe land. Maar er komt ook een moment waarop hij
verantwoording af moet leggen voor zijn vertrek. Dit moment is in Spijkerschrift aangebroken. Voor het eerst schrijft Kader Abdolah
uitvoerig over de wereld waarin hij is opgegroeid en de omstandigheden waaronder hij moest vertrekken. Toch is zijn boek niet een autobiografie
in strikte zin. Abdolah heeft een vorm gevonden voor deze geschiedenis die
hem in staat stelt het probleem van afstand en nabijheid, daar en hier, uit te drukken. Hij laat het verhaal vertellen door een afstandelijke
schrijver en een zoon die schrift van zijn doofstomme Vader probeert te ontcijferen. Met dat schrift is wat aan de hand. Het is geschreven door
een analfabeet die een soort spijkerschrift heeft gehanteerd dat misschien
ontleend is aan een eeuwenoude rotsinscriptie, maar misschien ook wel zelf
verzonnen is. De schriftuur is net als het verleden onbereikbaar."
KADER ABDOLAH
Pseudoniem van: Hossein Sadgadi Ghaemuraghami Frahani
Geboren: 1954
Debuut: De adelaars (1993, verhalen)
Genres: Roman, kort verhaal, column
Bijzonderheid: Politiek vluchteling uit Iran, woont sinds 1988 in
Nederland. Citaat: ''Ik verzet me met Nederlandse woorden tegen de Iranese
dictatuur. Ik schrijf de geschiedenis van een volk. Het is mijn manier van
vechten. Ik probeer zo de doden weer tot leven te wekken, terug te pakken wat de dictatuur me heeft afgenomen(Trouw, 18-01-1996) Recent werk: De
reis van de lege flessen (1997 roman), Mirza (1998, columns) Spijkerschrift (2000, roman).
SPIJKERSCHRIFT:
Soort van schrift in de gedaante van spijkers en wiggen:
Het spijkerschrift is uitgevonden door de Soemeriës en ontwikkeld door de
Assyriërs en Babyloniërs.
Kader Abdolah ontving in januari 2001 de E. du Perronprijs 2000,
1. (een gezamenlijk initiatief van de Gemeente Tilburg en de
Letterenfaculteit van de Universiteit van Tilburg. De E. du Perronprijs werd ingesteld ter bekroning van mensen of
instellingen die zich middels een actieve bijdrage aan de cultuur
verdienstelijk hebben gemaakt voor de bevordering van wederzijds begrip en
een goede verstandhouding tussen de in Nederland woonachtige bevolkingsgroepen. Kader Abdolah is niet meer weg te denken uit het
Nederlandse literaire landschap. Stormenderhand heeft hij zich de Nederlandse Taal toegeëigend en een grote schaal van lezers verovert: 2.
Onderstaande titels zijn door Kader Abdolah geschreven:
DE ADELAARS: verhalen
BUITENSPIEGELS: VERHALEN OVER Nederland
HET FEEST GAAT DOOR: Bloemlezing: verhalen en fragmenten uit het werk van Ned. Taligen.
IS DIT RECHT, MIJN LIEF? : verhalen en gedichten (mensenrechten)
EEN KERSTVERRASSING: de sfeervolste kerstverhalen
DE MEISJES EN DE PARTIZANEN: verhalen
MIRZA
POP 99
Niettegenstaande zijn succes is Kader Abdolah geen eenvoudige
publieksschrijver die zijn lezers terwille is met zelfgenoegzame inkijkjes
in Nederland als gastland of met gemakzuchtige voorstellingen van een romantisch en exotisch Perzië. Kader Abdolah daagt zijn lezers uit om
anders te kijken naar het vertrouwde en naar het vreemde. In zijn verhalen
en romans loodst hij zijn lezers om de vooroordelen heen. Deze zelfopgelegde taak houdt verband met de ervaring van migratie, door
Abdolah zelf consequent verplaatsing genoemd.
Niet alleen is het gastland waarin de migrant terechtkomt een vreemde haven met onbegrijpelijke woorden en gebruiken, hij moet die vreemde
wereld ook nog thuis noemen. Ook het land van herkomst, wat zijn thuis was, zal hem in het proces van migratie onvermijdelijk vreemd voorkomen.
De verhalen en romans van Kader Abdolah bevinden zich altijd tussen vertrek en aankomst, zijn altijd onderweg. De twee werelden vermengen
zich, er is geen scherpe scheiding aan te geven tussen voor en na de reis.
Abdolah plaats Perzië in Nederland en Nederland in Perzië. Migratie leren
we niet kennen als een eenmalige gebeurtenis die het leven in twee delen hakt, maar als een bestaansvorm, een heel eigen leef-en belevingswereld.
Geografische scheidingslijnen die voor de thuisblijvers zo helder zijn, worden diffuus.
De hoofdpersonages in de boeken van Kader Abdolah dragen vaak een last op hun rug. Ze zijn onderweg en verslepen personen, dingen, gedachten en
herinneringen van hier naar daar en terug. Omdat Kader Abdolah zo steeds onderweg is, is zijn eigenlijke thuis niet Nederland, maar het Nederlands.
De taal. Taal is immers ook een transportmiddel. Zij biedt mogelijkheden om verbanden te leggen.
Dostojewski: Misdaad en
straf
Zo ongeveer de beroemdste detectiveroman uit de
wereldliteratuur, geschreven met ene geweldige handicap voor de schrijver:
de lezer weet wie het gedaan heeft, en wordt toch in voortdurende
spanninggehouden of de dader gepakt wordt of niet.
Aldus de achterflap, gescheven door Karel van het Reve, die het boek ook
vertaalde.
Het boek is er in verschillende uitgaves: de mooie Russische
Bibliotheekuitgave van Van Oorschot, maar ook in betaalbare pocketvorm.
Bij die laatste wel even kontroleren of je de letters wel kunt lezen. Zo
verging het mij met pocket Anna Karenina: ik wilde wel maar kon die
mierenlettertjes niet uit elkaar houden.
Elias
Canetti - Het Martyrium.
Oorspronkelijke titel: Die Blendung; gepubliceerd in 1935. De Nlse
uitgave dateert uit 1966;
vert. Jacq. Hamelink
Een ouwetje dus. En het is een pil, hoor! 570 pag.'s! Maar 't leest
soepeltjesweg. Nuchter en concreet proza dat heel modern aandoet. 't Is
alweer een tijdje geleden dat ik 't boek las; en (geheugen grr) veel
details van de plot weet 'k niet meer. Dus hier een korte samenvatting,
met behulp van de flaptekst.
Om te beginnen. Dit is een absoluut boek voor onze boekenfreaks: vooral
voor de verzamelaars en koesteraars. Voor hen die eigenlijk liever meer
boekenkasten dan andersoortig meubilair in 't pand zouden willen hebben.
De hoofdpersoon is prof. Peter Kien, geleerde. Hij bezit een enorme
boekenschat, bijeengebracht in de vier kamers van zijn apartement; verders
heeft ie slechts een bureau en een bed. Kien besteedt al z'n tijd aan
koesteren, lezen en boekwinkels afschuimen.
De ellende begint als Kien zich laat verleiden te huwen met z'n
huishoudster. Die gedraagt zich uitgekookt lief voor z'n boeken, maar is
in feite uit op z'n vermoede fortuin. Na een fiks aantal vernederingen
wordt K door haar op straat gezet. Weg boeken. Dus K gaat wanhopig bouwen
aan een nieuwe bibliotheek. Ditmaal een imaginaire bieb. Hij 'verzamelt'
en 'sjouwt' de zgn aangekochte duplicaten (hij heeft ze immers al) van
hotelkamer naar hotelkamer. In z'n hoofd ontstaat een nieuwe boekenschat.
Gelukszoekers/oplichters melden zich: die gek moet wel veel poen hebben.
Kien wordt opgelicht en nog es opgelicht (nu laat m'n geheugen me echt in
de steek). Het einde is de volledige waanzin. Kien steekt z'n bibliotheek
- en zichzelf - in brand.
De laatste regels: " ...De planken gapen hem aan. Het tapijt voor
het bureau staat in lichtelaaie. Hij begeeft zich naar (.....) en sjouwt
alle oude kranten eruit. Hij vouwt ze open en verkreukelt ze, propt ze
ineen tot een bal en gooit ze in alle hoeken. Hij plaatst de ladder midden
in de kamer. Hij klimt op de zesde sport, kijkt neer op het vuur en wacht.
Als eindelijk de vlammen hem bereiken lacht hij luid, luider dan hij in
zijn hele leven ooit gelachen heeft."
NB. Canetti (1905): Joods, van Roemeense origine. Groeide op in Wenen.
Vluchtte in de 30-ger jaren naar Londen. In '46 werd deze roman in 't
Engels vertaald en sloeg in. Natuurlijk is 't een metafoor. Over de
bedreiging door de massa? Over het intellect dat wordt opgevreten door de
werkelijkheid? Hoe dan ook, het is het verhaal over een toenemende gekte.
En ik wist soms niet of ik medelijden had met een echt mens, of terecht
was gekomen in een gruwelsprookje.
J.M.
Coetzee: The Life &Times van Michael K.
Een
prachtige, hartverscheurende roman.Verscheen in 1979 en Coetzee ontving er
in 1983 z'n eerste Booker Prize voor. (Voor Disgrace/ In Ongenade
kreeg hij nr. twee in 1999).
Korte inhoud. Michael K is een geisoleerde man van 33 j.
Woont in Kaapstad,
werkt als tuinman in de stadsplantsoenen. Z'n moeder, Anna
K, huist in een soort sousterrain-kamer. Ze is ziek en wil terug naar haar
geboortedorp. K timmert een karretje en trekt (met) haar
richting the country. Een lange reis onder erbarmelijke omstandigheden, ze
slapen
onder struiken. De moeder sterft en K
trekt toch maar verder, met haar as in een kartonnen doos.
Het is oorlog, een oorlog waar K niets van begrijpt. Hij
houdt zich min
of meer in leven, eet van 't land, houdt zich schuil, graaft zich in in
een hol. Wordt geinterneerd als zgn collaborateur. Protesteert nooit, is
totaal passief. Oogst uiteindelijk ontzag om z'n principiele houding als
hij,
totaal ondervoed, eten weigert.
Het is een roman die (wat mij betreft) kwaad maakt en mededogen wekt.
Kwaad
op K ("kom op!") en mededogen met het weerloze,
maar principele
slachtoffer. Ik zocht naar overeenkomsten met In Ongenade, waarover de
grrls
uitgebreid van gedachten wisselden. En natuurlijk lijkt die
er te zijn. In beide romans gaat het over de thema's vernedering en
nederigheid. Of zie ik dat verkeerd?
Herman de Coninck:
Vingerafdrukken
De dichter schreef op binnenflap:
Ergens halverwege deze bundel worden drie gedichten van de Engelse
oorlogsdichter Edmund Blunden vrij vertaald, en er wordt een gedicht over
Blunden aan toegevoegd. Dat laatste had net zo goed een essay over
literair engagement kunenn worden. Het merkwaardige is namelijk dat
Blunden de oorlog - die van 1914 - 1948 - bestrijdt met een nogal
onverwacht wapen: met zoveel mogeliklieflijkheid. Hij schrijft wel eens
over doden, maar liever over ongegeneerde duiven op de laatste nog
overeind staande muur van de kerk, of over de miljoenen madeliefsjes en
klaprozen rond het kasteel van Vlamertinge. Het is navrant idyllisch. De
vraag is hoeveel madeliefsjes je nodig hebt om één dode te vergeten. Je
kunt je die vraag heel serieus stellen.
In elk geval is deze bundel schaamteloos pastoraal, in een periode
waarin het televisiejournal alleen maar oolog te bieden heeft. Ik hoop dat
dat polemisch is, maar het kan natuurlijk ook zijn dat ik gewoon oud word.
Verder komt het woord alles een keer of tien voor, net zoals het
woord weinig. (Ik ben een alcoholist die ook graag water drinkt.)
Tussen die twee woorden gaat het. Het laatste zal het beste middel zijn om
iets van het eerste gewaar te worden.
Een gedicht uit de bundel:
Wat wind schrijft op zee, v na v na v,
wild gekrabbel: als ik goed luister
kan ik mezelf horen luisteren.
Water zwemt zich gek om boven te blijven,
zoals ik in het nu, om toch maar de hedenste
seconde van deze minuut te zijn.
Nacht doet het licht uit.
Het begint met de grote o van de ondergaande zon.
Ze ademt de hele zee weer in
zoals het woord donder de letters
rond zijn o. Slaap slaapt zich
boven mij. Ik ben de benedenste.
Ernaux, Annie: De Schaamte
Annie Ernaux geldt als één van de populairste Franse schrijfsters.
Dit is haar vierde boek dat in het Nederlands is vertaald (De bevroren
vrouw, Alleen maar hartstocht, Lege kasten). Zij schrijft altijd over
zichzelf, haar jeugd, haar ouders en de ontsnapping uit haar milieu. In
'De schaamte' beschrijft zij haar leven als twaalfjarig meisje in Yvetot,
Normandië. Haar ouders drijven daar een kruidenierswinkel annex café.
Zij proberen zich te gedragen naar de normen en waarden van de hogere
sociale klasse. Op een dag in 1952 is Annie er getuige van hoe haar vader
haar moeder met een mes bedreigt. Dat brengt de schaamte in haar leven.
Schaamte over de eetgewoonten, over de taalfouten
van haar ouders, over haar milieu. Een milieu dat zij ontgroeid is doordat
zij naar een katholieke particuliere school gaat, goed kan leren, en over
een groot kritisch vermogen beschikt. Het boek is uitstekend vertaald door
Rokus Hofstede. De uitgebreide beschrijvingen van het leven in de jaren
50/60 in Normandië geven een historisch waardevol beeld. Het taalgebruik
is kortaf en afstandelijk.
Ben
Faccini: "De jongen die alles goed wou denken."
Deze debuutroman over het leven van de 8-jarige Jean-Pio en zijn
familie speelt zich voornamelijk af in de auto, onderweg rijdend door
Europa, overal waar de vader lezingen geeft op medische congressen. Op de
achterbank, ingeklemd door zijn twee broers, raakt Jean-Pio ervan
overtuigd dat hij het onheil af kan wenden. Als hij zich maar voldoende
concentreert, zullen ze niet verongelukken of ergens stranden. Maar
sommige gebeurtenissen zijn nu eenmaal niet op rede gebasseerd... Ik
herinner me een recencie van dit boek uit de NRC die redelijk positief
was. Heb het boek net bij de ECI gekocht en het lijkt me wel een aardige
voor de leeslijst.
Moses Isegawa:
Abbesijnse Kronieken
Het boek is in 1998 uitgekomen en 623 pagina's dik
maar daar moet je je niet door laten afschrikken want het boek leest
gemakkelijk.
Het boek is een geschiedenis van een jongen die opgroeit in Oeganda.
Hij wordt in 1961 geboren op het platteland. Eerst wordt beschreven wie
zijn ouders zijn en waar ze vandaan komen, hierna wordt de hoofdpersoon, Moegezi, geboren en hij beschrijft dan hoe hij opgroeit
(het boek is in de ik-vorm). Hij doet dat op een luchtige manier, voorzien
van anekdotes die grappig en beeldend zijn. Zijn
ouders vertrekken al vlug naar de stad waardoor de
hoofdpersoon bij zijn oma en opa achterblijft. Hij wordt de hulp van zijn
oma, die kraamvrouw is.
Rond het tiende jaar van de hoofdpersoon gaat hij bij zijn ouders in de
stad wonen, waar hij moet zorgen voor zijn inmiddels geboren broertjes en
zusjes en waar hij naar school gaat. Zijn ouders blijken een beetje vreemd: ze waarderen de hoofdpersoon niet en slaan hem
vaak. Zowel thuis als op school (tegen vervelende schoolgenoten) begint de
hoofdpersoon met een guerrilla die je bewondering voor de hoofdpersoon
geven omdat hij erg vindingrijk is. Die vindingrijkheid blijft als de
hoofdpersoon naar een katholiek seminarie wordt gestuurd en zijn
middelbare schooltijd op dezekostschool beschijft.
Inmiddels is het politiek onrustig geworden in Oeganda, en de invloed
die de politieke ongeregeldheden op het dadelijks leven hebben (weinig
voedsel, slecht openbaar vervoer, wantrouwige mensen) gaan een grotere
invloed hebben op het verhaal. De hoofdpersoon wordt steeds ouder en weet
zich met allerlei handeltjes gemakkelijk in leven te houden. Ook worden
allerlei familieleden en hun ervaringen beschreven. Het boek eindigt als
de hoofdpersoon naar Nederland gaat en daar terecht komt in de Bijlmermeer
en zijn leven hier nog een hoofdstuk lang beschrijft.
Ik vond het een erg interessant boek. Het is goed geschreven, met mooie
zinnen. Het is niet hinderlijk dat een groot deel van het boek zich
afspeelt in de kindertijd van de hoofdpersoon, je hebt niet het idee dat
je een half kinderboek aan het lezen bent. Wat ook prettig is, is dat de
hoofdpersoon niet zielig is, hij weet erg goed met zijn situatie om te gaan, en doet niet zielig omdat hij in Afrika woont of iets
dergelijks Het is een heel beeldend boek over iemand die in Afrika
opgroeit, ik vind het een aanrader. Het is overigens geen autobiografie
van Isegawa.
Jeter
Nashlund, Sena : "Ahab's Wife; or the Star- Gazer"
Nashlund heeft zich laten inspireren door een hele
korte passage in Herman Melville
klassieker "Moby
Dick" waarin de op wraak belustte kapitein Ahab zegt: '...whole
oceans away from that young girl-wife I wedded past fifty, and sailed for
Cape Horn the next day, leaving but one dent in my marriage
pillow...." Maar dat betekent niet dat je "Moby Dick" ook
gelezen moet hebben. Het is voldoende, als je in grote lijnen weet war het
over gaat.
In Nashlund's book is Una Spencer de jonge
echtgenote van Ahab. Het bork vertelt haar levensverhaal. Haar jeugd in
Kentucky met een religieus fanatieke vader die er niet tegen kan dat Una
niet in God geloofd en haar darom slaat. Una's moeder zorgt ervoor dat
Una, als ze twaalf is bij haar zuster Agatha kan komen wonen. Ze wonen op
een eiland voor de kust van Cape Cod, waar Uncle Torchy vuurtorenwachter
is. Aunt Agatha en Uncle Torchy hebben een vijfjarig dochtertje dat Franny
heet en vier jaar lang is Una volmaakt gelukkig op het eiland.
Dan ontmoet ze Kit en Giles, die een nieuw soort
lamp in de vuurtoren komen installeren en ze wordt op allebei verliefd. De
boys moeten weer terug naar het vasteland. Een tijd later zal Una haar
moeder ontmoeten in New Bedford. Ze ziet Kit en Giles daar weer, als ze
aanmonsteren als bemanning op het walvisschip de Sussex. Una
besluit zich als jongen te vermommen en dan ook mee te gaan.
Wat er verder gebeurd zal ik niet verklappen. Maar
er is sprake van moeilijke morele keuzes, mensen die waanzinnig worden,
ongewone vriedschappen, hele spannende momenten,
filosofische beschouwingen, prachtige natuurbeschrijvingen. Het boek barst
van de verwijzingennaar schrijvers uit die tijd zoals Nathaniel
Hawthorne, Ralph
Waldo Emerson, Maria Mitchell en Margaret
Fuller. Ook meer historische schrijvers Keats,
Shakepeare worden uitgebreid
geciteerd. Literatuur liefhebben kunnen hun hartje ophalen. Het boek kan
heel goed als basis voor een discussie dienen omdat er veel vraagstukken
in voorkomen waar je heel verschilled over kunt denken. het enige nadeel
van het boek zou kunnen zijn dat het erg lang is, maar het stoort mij
niet. Ik wil het niet eens uit hebben. Ik heb dat ook nog zo'n 150
pagina's te lezen en dat vind ik heel fijn.
Jonathan
Safran Foer: "Alles is verlicht"
Een jonge Amerikaan (Jonathan Safran Foer) reist naar het platteland
van Europa. Op zoek naar Augustine, een vrouw die volgens de verhalen zijn
opa uit de handen van de Nazi's heeft gered. Vergezeld door Alex, zijn
jonge Oekraiense tolke die behept is met een komisch spraakverwarrend
accent, maakt Jonathan een donquichotatige zoektocht door een verwoest
landschap, terug naar een onverwacht verleden. Verweven met dit verhaal is
de
betoverende legende over zijn grootvaders dorp in de
Oekraine. Ik heb zowel in de NRC als in de Volkskrant een grote recencie
over dit boek gelezen en de recencenten vonden het een schitterend debuut.
Ik ben er al even in begonnen en het lijkt me een boek waar we heel
tegenstrijdige boekgrrlmeningen bij kunnen krijgen wat misschien een leuke
discussie kan opleveren.
Jonathan Franzen: De Correcties
Een schitterende familieroman van een gezin uit St.Jude - Kansas
(Midden-Westen) in de VS. Vader Alfred (een parkinson patient) en Moeder
Enid: Een vrouw die het haar hele leven al moeilijk heeft gehad met wat de
buren van haar vonden, maar ook een zwaar leven heeft gehad met een
humeurige man, in wiens ogen ze weinig goed kan doen, en de drie volwassen
kinderen.
Oudste zoon Gary: getrouwd met Caroline en heeft drie zoontjes.
Middelste zoon Chip: Een college profesor die zijn bijna vaste aanstelling
misloopt en wordt onslagen doordat hij een sexuele relatie aangaat met een
van zijn studentes. En daarna terwijl hij steeds meer door zijn spaargeld
heenraakt terwijl hij schrijft aan een filscript, de ex-echtgenoot van
zijn vriendin ontmoet die samen met hem in Litouwen een internet-scam gaat
opzetten. En het jongste kind en enige dochter Denise, gescheiden van een
bekende chef(topkok) die haar het vak heeft geleerd, waarna ze wordt
gevraagd tegen een zeer hoog salaris een nieuw trendy groot top-restaurant
op te zetten en te leiden in haar woonplaats Philidelphia.
Als een rode
draad door het boek loopt de wens van Enid - nadat zij en Alfred de
laatste acht jaar voor kerst naar het huis van hun zoon Gary in
Philidelphia zijn gevlogen - om nog eens een laatste kerst te vieren in
het huis in St.Jude, met alle kinderen aan de kerstmaaltijd, waarna, zo
heeft ze haar zoon Gary beloofd, er serieus over na te denken het huis in
St.Jude te verruilen voor een bejaardenflat.
De schrijver diept alle vijf
de karakters zo uit dat de vijf gezinsleden werkelijk tot leven komen door
te beschrijven wat ze denken, zeggen, herinneren en vooral wat ze elkaar
niet zeggen. Een knap geschreven fantastisch boek, en een aanrader denk ik
omdat het ons veel stof zal geven om over na te denken. Het is een dik
boek (500 pagina's) maar er staat geen woord teveel of te weinig en
nergens is het langdradig, het dwingt je in een ruk uit te lezen. En elm@
genoeg prachtige zinnen voor jouw ezelsoren ;-)
De achterflap:
In zijn overrompelende roman De Correcties schetst Jonathan Franzen een
ironisch maar schitterend beeld van een gezin- en daarmee van de moderne
samenleving. Enid en Alfred lambert hebben drie kinderen, die met moeite
hebben geprobeerd zich aan hun provinciale opvoeding te ontworstelen.
Dochter Denise is als eigenaar van een bekroond restaurant welliswaar
maatschappelijk geslaagd maar gescheiden en ongelukkig in de liefde. Zoon
Gary, getrouwd en vader van drie kinderen, lijkt een typisch succesvolle
suburb-bewoner, maar hij lijdt aan de ziekte van de geslaagde man: hij
vindt niets van wat hem vroeger plezier bracht nog de moeite waard. Het
slechtst is zoon Chip eraan toe. Aan zijn ooit veelbelovende universitaire
loopbaan is door een sexschandaal een einde gekomen, en nu probeert hij
zijn net afgeronde scenario aan een filmproducent te verkopen. Als hij bij
toeval de echtgenoot van zijn minnares ontmoet , een voormalige minister
uit Litouwen, komt hij terecht in een maalstroom van hilarische
gebeurtenissen. Intussen probeert Gary het familiekapitaal van zijn
dementerende vader te behoeden voor totaal verval en gaan de oude Enid en
Alfred hun ongeluk tegemoet op een cruiseschip.
Over de schrijver:
De Correcties is voor verschijning al vergeleken met het werk van
auteurs als John Irving, Michael Cunningham, Tom wolfe en Philip Roth -
het is een literair meesterwerk van superieure klasse over de snel
veranderende betekenissen van geluk, familie en maatschappelijk succes.
Jonathan Franzen geeft met De Correcties een hilarische en overrompelende
visie op de ziel van de westerse maatschappij. Jonathan Franzen (St.Louis
1959) woont en werkt in New York.
Url over de schrijver en het
boek, waar je ook een deel van het eerste hoofdstuk kunt lezen (Engels
talig)
Interview met de schrijver naar aanleiding van zijn roman De Correcties
in Atlantic
Monthly:
Recensie
in de NRC
Uitgeverij Prometheus Amsterdam
ISBN 90 446 0047 8
Aanbeveling van: Patricia
Nadime
Gordimer: The House Gun
Een mooie, langzame psychologische roman.
De plot: een echtpaar van middelbare leeftijd wordt geconfronteerd met het
feit dat hun zoon een vriend heeft doodgeschoten. Moord dus. Er volgt
een proces en een vonnis. De roman gaat over het proces dat de ouders
doormaken In feite het klassieke rouwproces en 't
verhaal over de liefde van ouders voor hun kinderen.
Daarnaast speelt de roman zich natuurlijk
(Gordimer) af in het Z.Afrika van na de apartheid. Ik zat, al lezend, te
wachten op een verhaal vgl. In Ongenade van Coetzee. Maar niks daarvan. De
blanke ouders (liberaal, beiden met zeer goede banen) hebben zich nooit
met de apartheidsstrijd bemoeid. Voelen zich daarover ook niet schuldig,
is mijn inschatting. De zoon (architect) leeft een modern leven;
onderhoudt vriendschappen met zwarten en blanken, allen hoogopgeleid. Hij
regelt zelf een advocaat: een zelfverzekerde, zwarte man, die woont in
zo'n kapitaal pand dat ooit behoorde aan de blanke sjiek. De ouders
leggen 't lot van hun kind in zijn handen.
Een mooie roman, nogmaals. Zij het
langzaam, procesmatig opgezet en misschien minder boeiend voor grrls die
haken naar 'spanning en sensatie'.
Gunter
Grass: De Blikken Trommel
Op drie jarige leeftijd weigert Oskar Matzarath te groeien, omdat de
tijd waarin hij gedwongen wordt te leven - de fatala jaren van het
nationaal-socialisme- hem niet bevalt. Als dwerg min of meer boven de wet
gesteld, observeert hij de wereld zonder taboes te
erkennen. Op zijn trom slaand wandelt hij door het leven, door het derde
rijk, door de oorlogsjaren, door het Wirtschaftswunder. Hij gaat in de
zwarte handel, in de kunst, in een jazzorkest, hij
wordt van moord verdacht. Wanneer de echte dader wordt gevonden vreest
Oskar dat hij binnenkort ontslagen zal worden uit het rustige gekkenhuis
van waaruit hij zijn levenroman schrijft. Deze even aanstootgevende als
aangrijpende roman, die meesterlijk werd verfilm, is een van de
hoogtepunten uit de naoorlogse literatuur.
Voor de lezer ontrolt zich een halve eeuw Europeese geschiedenis, een
kaleidoscopisch tijdsbeeld van vrede en oorlog, menselijkheid en absurd
lijden.
- De Tijd. Adembenemend knap
- De Groene Amsterdammer
Gunter Grass (Danzig, 1927) verwierf vele literaire prijzen en werd in
1999 bekroond met de Nobelprijs voor Literatuur.
W.F. Hermans: Au Pair
Paulina, afkomstig uit Vlissingen, wil in
Parijs kunstgeschiedenis en Frans gaan studeren. Ze krijgt van haar vader
een klein maandgeld en gaat als au pair werken om haar financiën aan te
vullen. Nadat ze twee en een halve dag bij het welgestelde, maar bizarre
echtpaar Pauchard en hun 13-jarige zoon Hughes is geweest, vertrekt ze
vanwege de slechte behandeling. Van de vrouw achter de balie van het au
pair-bureau krijgt ze het adres van de steenrijke gepensioneerde generaal
De Lune. In het flatgebouw, waar de familie De Lune woont, krijgt ze een
prachtige eigen kamer met badkamer, en ze wordt overladen met cadeaus. Ze
voelt zich hierbij ietwat ongemakkelijk omdat haar taak niet duidelijk is.
Het is niet toevallig dat ze juist hier terechtgekomen is. De dame van het
bureau blijkt namelijk familie van de generaal te zijn. Zij had opdracht
een meisje te zoeken die interesse voor kunst heeft. De generaal blijkt
een bewonderaar van de uit Vlissingen afkomstige tekenaar Guys, en vertelt
haar veel over hem.
In de loop van het verhaal maakt Paulina
kennis met de overige familieleden van de generaal: zijn vrouw Germaine,
zijn zoon Armand, diens vrouw Jacqueline en hun zoon Edouard, en Michel,
de tweede zoon van de generaal. Uiteindelijk is het Edouard die als eerste
het onderwerp aanroert, waarom zij, zoals later blijkt, Paulina 'in
dienst' hebben genomen. Van generaal De Lune hoort ze dan de details van
het verhaal: hij heeft tijdens de oorlog een koffer met geld en
waardepapieren van een joodse buurman in bewaring gekregen, die met zijn
vrouw naar Spanje wilde vluchten. De koffer is nooit opgehaald, de man en
zijn vrouw zijn dood en de enige erfgenaam is een oud-SS'er. Als hij dit
vertelt, krijgt de generaal een aanval en Paulina ziet hem daarna niet
weer.
Bij een volgend gesprek met Eduoard over
dit onderwerp, hoort Paulina van het plan het geld aan een joodse
organisatie voor kinderbescherming in Israël te schenken. Hiervoor moet
de koffer eerst naar Zwitserland worden gebracht, en daarna naar Israël
worden doorgesluisd. Paulina biedt spontaan aan de koffer over de grens te
willen brengen, maar heeft op hetzelfde moment het idee in een val getrapt
te zijn. Alles wordt met behulp van een notaris voorbereid, maar op het
laatste moment wordt het reisdoel Basel in Luxemburg gewijzigd. Paulina
levert de koffer af bij de bank, maar hoort later van Michel, dat het geld
toch aan de voormalige SS-er (een halfbroer van de vrouw) is gegeven omdat
die een testament van de erflater bezat. Het andere verhaal zou alleen
verzonnen zijn om de generaal te ontzien. Deze sterft enkele dagen later
zonder de waarheid te kennen.
Paulina verlaat, na enkele incidenten met
zowel Michel als Edouard, de flat van de familie, zoekt eigen woonruimte
en wijdt zich verder aan haar studie.
Een samenvatting van de Raven's
Hangout Website waar ook meer informatie over de schrijver te vinden
is.
Peter Høeg: "Smilla's gevoel voor sneeuw"
Dit boek heb ik al een paar keer gelezen en nog steeds krijg ik een
euforisch gevoel als ik er aan denk. Hoeg schrijft zo beeldend, en ik vind
hem ook nog eens vrouwvriendelijk. Hoeg heeft het o.a. over de verschillende
vormen dat sneeuw kan aannemen, en ook hoe dodelijk en koud het kan zijn. Je
moet wel een beetje van filosofie houden, want hij laat de hoofdpersoon, Smilla, veel met zichzelf 'praten'. Smilla is
een stille vrouw, misschien ietwat arrogant, maar ook wars van regels. Haar
gedachten en gevoelens worden heel sterk beschreven.
Het verhaal begint in Kopenhagen in de winter.Smilla
trekt veel op met de 6-jarige Esajas, de zoon van een alcoholische
buurvrouw (Julianne). Op een avond vindt Esajas de dood bij een val van een
dak. Als Smilla op dat dak gaat kijken, ziet ze in de sneeuw dat het geen
ongeluk kan zijn geweest. Smilla gaat op onderzoek uit, en krijgt daarbij de
hulp van de conciërge (en later minnaar) van het gebouw waar Smilla woont.
Het onderzoek voert hen beiden naar verscheidene personen,en
via een schip op een ijskoude oceaan naar Groenland waar de ijskoude ontknoping plaatsvindt. Smilla krijgt daarbij veel te verduren, maar
omdat ze zelf zo koud als een ijspegel kan zijn en haar gevoelens kan
uitschakelen, houdt ze vol. Ze hield veel van Esajas, en dat houdt
haar op de been.
Hieronder heb ik recensies voor jullie.
Het boek Smilla Qaavigaaq Jaspersen, de 37-jarige eigenzinnige dochter van een
Eskimose zeehondenvangster en een rijke Deense arts, beschouwt de zesjarige Esajas zo'n beetje als haar eigen zoon. Op een dag glijdt
Esajas uit, valt van het dak en overlijdt. Aan de sporen in de sneeuw ziet Smilla dat het geen ongeluk kan zijn geweest.
De pers: 'Een literaire thriller die zich beurtelings afspeelt in Kopenhagen,
op een expeditieschip in de Atlantische Oceaan en tussen de levensgevaarlijke ijsbergen van Groenland.'
Trouw: 'Een onvervalste thriller, een literaire roman, een prachtig
vrouwenportret, het aangrijpende relaas van een buitenstaander, gewelddadig en hartstochtelijk, spannend en scherp analyserend.'
Letteren. 'Een symbolisch decor: in barre omstandigheden openbaart zich de wereld
in al zijn pracht en onverklaarbaarheid.'
HP/De Tijd: 'Het is niet eenvoudig dit boek bij een genre onder te brengen. Het
is een thriller met hoge literaire pretenties, en hij maakt die waar. De auteur schuwt het melodrama niet, hij plukt elementen uit de
slapstick en de orale traditie. Filosofische overpeinzingen worden afgewisseld
door meteorologische beschouwingen, die symbolisch te duiden zijn.'
Elsevier: De auteur Peter Hoeg (Kopenhagen, 1957) studeerde literatuurwetenschap, was
schermer, schipper, alpinist, balletdanser, toneelspeler, reiziger en schrijver. In 1988 debuteerde hij met de roman Voorstellingen van de
twintigste eeuw. Zijn grote doorbraak kwam met Smilla's gevoel voor sneeuw (1992), dat internationaal een enorme bestseller werd. Ander
werk: Nachtvertellingen (1990), Grensgevallen (1995), De vrouw en de aap (1996).
Dit boek eerder bij de grrls besproken.
Milan Kundera, Onwetendheid,
Ik heb een recensie uit Het Parool van februari 2002 gevonden, het is
wel
een lang stuk tekst, ik heb het hier en daar een
beetje ingekort:
Milan Kundera (1929) verliet in
1975 zijn geboorteland Tsjechië en vestigde zich in Frankrijk. Met zijn
roman Onwetendheid (L'ignorance, 2001) heeft hij inmiddels zijn vijfde
boek in het Frans gepubliceerd. Je zou kunnen zeggen: Kundera is Frans
geworden. Dat geldt ook voor Irena, een van de hoofdpersonages in
Onwetendheid. Zij vertrok in 1969, een jaar na de Russische
vernietiging van de prille Praagse lente. Twintig jaar later, na 'de
fluwelen revolutie' die in 1989 tot de val van het communisme leidde,
veronderstelt haar beste Franse vriendin dat ze nu wel weer naar huis zal
gaan. Maar mijn leven is hier, zegt Irena. Op dat moment doorziet ze het
cliché over de ongelukkige emigrant, waar ze zelf ook in
is gaan geloven ('heeft ze haar eigen leven niet altijd gelezen volgens
een gebruiksaanwijzing die anderen haar in de handen hebben geschoven?').
Het is een cliché waar de omstanders blijvend in gevangen zitten.Wanneer
haar Zweedse vriend gaat werken in een nieuw, Praags filiaal van zijn
bedrijf, vindt hij het fantastisch om haar stad te
leren kennen. Maar Praag is mijn stad niet meer, zegt Irena. Ze weet dan
inmiddels 'dat haar emigratie zonder dat ze het besefte misschien wel het
beste is geweest dat haar kon overkomen'.
Kundera ontzenuwt een aantal hardnekkige clichés
over de emigrant: de veronderstelling van het niet
te stelpen heimwee, de gedachte dat er louter politieke motieven ten
grondslag liggen aan de vlucht uit het vaderland (zijn personages gingen
vooral om persoonlijke redenen), en 'de grote magie van de terugkeer'. Het
is typisch Kundera om dan de Odyssee erbij te halen, het oerverhaal van De
Grote Terugkeer. Voor de bewoners van zijn geboorte-eiland Ithaca is
Odysseus bij zijn terugkeer gewoon weer de man die
twintig jaar eerder vertrokken was. Niemand is geïnteresseerd in het
verhaal van zijn omzwervingen. Zelf ontdekt hij na zijn terugkeer dat 'de
essentie van zijn leven' buiten Ithaca ligt. Zo is het Odysseeverhaal voor
Kundera een metafoor voor wat zijn personages meemaken.
Ook Josef, een andere hoofdpersoon, keert na twintig
jaar (in Denemarken) voor even terug naar zijn oude
vaderland. Maar hij herkent Tsjechië niet meer, het
is alsof er 'een onzichtbare bezem over het landschap van zijn jeugd' is
gegaan. Zo'n ervaring inspireert de alwetende verteller Kundera tot een
kort, maar venijnig commentaar op de vooruitgang die het uiterlijk van de
wereld zo razendsnel verandert, om niet te zeggen verloedert, dat het de
vraag is of 'het epos van de terugkeer nog wel van onze tijd' is.
Regelmatig onderbreekt Kundera de handeling om in
essayistische intermezzi te bespiegelen over thema's als
tijd en tijdsbeleving, heimwee en nostalgie, de
raadsels van de herinnering, de onbetrouwbaarheid van het geheugen, hoe
dezelfde ervaringen verschillende herinneringen
opleveren. Zo blijken Irena en Josef in hun jeugd een korte flirt te
hebben gehad.Terwijl Irena via deze weduwnaar hoopt te kunnen ontsnappen
uit haar doodgebloede relatie met haar Zweed, blijkt hij op het moment
suprème (na een heftige vrijage op zijn hotelkamer) haar helemaal niet
herkend te hebben. Ze dacht hem haar toekomst aan te bieden en alsnog in
te halen wat er vroeger niet van gekomen is, maar de rendez-vous blijkt
een tragikomisch misverstand.
Onwetendheid is een kleine roman, waarin Kundera heel veel essentieels
aanraakt. Eigenlijk is het, geheel in de geest van de
schrijver, een romaneske verkenning van de onwetendheid. Kundera laat de
titel in meerdere betekenissen klinken. De onwetendheid van de blijvers
over de levens van de emigranten. Op de leeftijd van onwetendheid (als
adolescent) neem je beslissingen die de rest van je
leven blijvend bepalen. De onwetendheid die de emigranten ondervinden in
hun nieuwe omgeving. De Fransen hoefden niks te weten, zegt Irena. Ze
wisten het al: het cliché van de lijdend emigrant uit het vermaledijde
Oostblok. 'Ze waren niet geïnteresseerd in wat wij
dachten, ze waren alleen in ons geïnteresseerd als
levende bewijzen van wat zij dachten. (-) Toen kwam het moment dat ik dat
leed moest bevestigen door de vreugde over mijn terugkeer. En die
bevestiging kwam niet. Ze voelden zich bedrogen. En ik ook, want ik had al
die tijd gedacht dat ze me niet waardeerden om mijn leed maar om mijzelf'.
David Maloef: Dream stuff
poëtisch rake proza. fijgevoelige, trefzekere inleving. verrassend in
zijn raakheid. ik kan jullie vertellen hoe ik als kind op visite werd
meegenomen en steevast op een krukje op maat (ik was nogal onder de maat
vanwege 4 jaar japanse gastvrijheid) aan een tafeltje werd gezet, terwijl
de grote mensen het heel plezierg met elkaar hadden. ik kan jullie
vertellen over de keer dat ik weer zo zat, met een kopje thee (ik hield
niet van thee) en een koekje (kon ik niet wègkrijgen), maar het geluk had
door een groot raam de tuin te zien. het stormde. de grote witte doeken
aan de waslijn stonden horizontaal en probeerden zich los te rukken. ja
hoor, daar knapte de lijn en het wit schoof wapperend, zoals de briefjes
aan mijn vlieger, naar grote hoogten 'mamma!...' ssst, een vinger voor
strakgesloten lippen onder strenge, bijna zwarte ogen. 1 voor 1 rukten de
doeken zich los van de lijn en wikkelden zich om de kale boomtakken..
'mamma!...' 'sssst!' ik fantaseerde herten die met doeken op hun
takkenbossen door de tuin dansten en schijngevechten uitvoerden. totdat
een handdoek tegen het raam sloeg en het gebabbel van de grote mensen
verstoorde. ze keken verschrikt naar buiten, ze keken verbaasd naar mij.
'maar kind! waarom heb je niets gezegd!'
dit kan ik jullie vertellen, maar david maloef maakt van zoiets puur
litteratuur. met de eenvoud van alberts; het topje van de ijsberg. zó
raak geschreven, dat het staat voor wat er onder het topje te vinden is.
ik zal 'dream stuff' nog vele malen met blijde verwondering lezen.
Matsier,
Nicolaas: Gesloten Huis
De moeder is gestorven; zij woonde nog in
het huiswaar het gezin (vader, moeder, drie kinderen) altijd heeft gewoond
(Bloemenbuurt, den Haag). Het ouderlijk huis van de ik-figuur. Nu moet het
huis worden leeggeruimd. Wat doen we met alle spulletjes? Een
boodschappentas en vele andere tassies, een bril, een oud kookboek, -tig
stapels Groei en Bloei enz. enz. - de ik weet er geen raad mee. Resoluut
weggooien? Meenemen om er nog even naar te kijken? Ieder voorwerp roept
herinneringen op aan de truttige vijftiger-jaren waarin hij jong was.
Benauwend, maar somehow toch dierbaar.
We lazen 't boek in de 50+-leesgroep die ik
een jaar of wat begeleidde. En we kwamen niet uitgepraat! Want veel
ouderen weten hoe 't voelt: het verdomde uitruimen met alles wat erbij
kijken komt. Nou, Matsier schreef hier een autobiografische roman. En
misschien herinner je je 't nog: hij stond genomineerd voor de
AKO-literatuurprijs. Sonja Barend had de regie en er was - eens maar nooit
weer- ook een niet-vakjury die bordjes omhoog stak. Sonja telde:
"Nicolaas Matsier!"' en M maakte een sprong in de lucht. Maar S.
had zich verteld: "shit nee 't is ..." ben vergeten wie.
Nog even van de flap: "...een
ontroerend, geestig en tot nadenken stemmend boek over ouderschap en
kindzijn, over waanzin en rouw..." Lezen, vrouwen!
Ian
McEwan: Enduring Love/Ziek van liefde
Een van de beste boeken die ik de afgelopen jaren heb gelezen, zo'n
boek waarvan je meteen denkt: 'nog een keer', maar ja: daar komt het niet
altijd van. Het verhaal laat zich niet zo een, twee, drie navertellen,
zeker niet als je geen verklappertje wilt spelen. Het gaat over een bizar
ongeluk met nog veel bizarder gevolgen. Over achtervolging en paranoia
waarbij uiteindelijk de vraag is: wie is hier nu gek? Het knappe van
McEwan is dat hij je voortdurend op het verkeerde been zet maar geen
moment ongeloofwaardig wordt. Vanaf het duizelingwekkend knap geschreven
begin tot het einde zit je gevangen in dit verhaal dat zo beeldend is
geschreven dat ik me bepaalde scènes nog zo voor de geest weet te halen.
Alles klopt: het zit geraffineerd in elkaar, er staat geen woord teveel
in, de personages zijn geloofwaardig: dit is inderdaad het boek waarvoor
McEwan de Bookerprize had moeten krijgen.
Herman Melville: Moby Dick
`Ishmael
Call me Ishmael.
Captain Ahab
Crew, we will seek the white whale and kill it, because I am insane.
Crew
Alas, your destructive obsession will be our undoing.
(They
almost find the white whale. Then they almost find the white whale.
Then they find it.)
Captain AhabI stab at thee. I stab at thee.
(Everybody dies except Ishmael, although this is no surprise, because it
was foreshadowed CONTINUALLY from the BEGINNING.)
THE END`
Als je toch iets meer wilt weten, over bloedstollende avonturen,
prachtig beschreven bijfiguren, relaties tussen de opvarenden en niet te
vergeten de jacht zelf, dan lijkt het me toch aan te raden het hele boek
te lezen. Ik zet het hierbij dan ook op de keuzelijst voor de volgende
periode.
Ishmael legt haarfijn uit hoe de jacht in elkaar zit, hoe er in die
tijd
tegen walvissen aangekeken werd (zwemmende
olievoorraden, die soms de slechte smaak hadden zich te verzetten tegen
het harpoeneren en daarbij dan ook nog wel eens menselijke slachtoffers
maakten), hij maakt een indeling van walvissen, filosofeert over de plaats
van de walvis in de menselijke geschiedenis, waarbij Jonas niet
overgeslagen wordt. Melville beschrijft het allemaal in 135 vrij korte
hoofdstukken waarin hij soms een andere vorm kiest, bijvoorbeeld als hij
verschillende matrozen in een soort toneelstuk de middernacht op het
voorplecht doorbrengen. Het centrale thema volgens de flap: het eeuwige
conflict tussen de mens en zijn noodlot. Ik las het voor de tweede keer en
heb er weer van genoten Het is geen boek dat even doorrent, het kost
aandacht en tijd. (Maar dan heb je ook wat, om met de verkoper te
spreken).
Erwin Mortier:
Sluitertijd"
Na het lezen van zijn eerste twee romans waarvoor hij steeds
genomineerd is geweest voor de grote prijzen is nu zijn derde boek
verschenen. Sluitertijd gaat over Joris Alderweireldt die terugblikt op
een zomer waarin hij bij zijn oom en tante woont. Het is de zomer waarin
het kerkhof
wordt opgeruimt met daarbij het graf van
zijn vader. "Met een prachtig gevoel voor sfeer, met verfijnde
details, humoristisch en tragisch tegelijk,
beschrijft Erwin Mortier de schitering en de craquele van het leven."
Ik vond zijn eerst twee romans prachtig, poetisch geschreven, en ik
verheug me erg op dit volgnde boek van Mortier.
Cilla Naumann:
Erik's kamer
Tekst van De
Geus-website:
oorspr. titel: Dom
oorspr. taal: Zweeds
vertaler: Bertie van der Meij
isbn: 9044501496
aantal blz.: 288
prijs: € 22,50
eerste druk: 09 08 2002
bindingsvorm: gebonden
Inhoudsbeschrijving
Olof en Sonja leiden een geslaagd leven als kinderarts en advocate. Hun
enige zoon Erik gaat een mooie wetenschappelijke loopbaan
tegemoet. Aan deze idylle komt echter een abrupt einde als Erik
beschuldigd wordt van moord en seksuele geweldsdelicten. Hoe goed kennen
Olof en Sonja hun zoon eigenlijk? Dat is de vraag die zich aan hen
opdringt en die zich als een splijtzwam in hun huwelijk nestelt.
Tekstfragment
Twee dagen voor kerst werd Erik voorgeleid op verdenking van moord. De
zitting zelf duurde maar luttele minuten. Olof was erbij aanwezig en
Annika, Eriks vriendin. Sonja wilde er niet bij zijn. Ze was ervan
overtuigd dat de zaak achter gesloten deuren zou worden
behandeld en dat het publiek zou worden verzocht de zaal te verlaten. Maar
het liep anders. De grootste zaal van RÃ¥dhuset bood ruimte aan
onverwacht veel toehoorders, voor het merendeel journalisten, die al sinds
de vroege
ochtend in de rij hadden gestaan. De portier van de
rechtbank sloot de deur voor de rest van de menigte toen er absoluut
niemand meer bij kon. Na enige tijd werd Erik binnengebracht, het laatst
van iedereen. Er viel een abrupte stilte in de zaal toen de deur openging
en hij binnenkwam. Het was doodstil toen hij naar zijn plaats liep en Olof
voelde de straal van
onbehagen die door de zaal schoot.
Ilja Leonard Pfeiffer: Rupert
Een betekenis
ISBN 90 295 3636 5
Van de achterflap:
Rupert neemt het woord om zich ten overstaan van een tribunaal te
verdedigen tegen een zware aanklacht. Omdat hij het houvast van papier
moet ontberen, gebruikt hij de geheugentruc van de oude redenaars: hij
geeft zijn betoog vorm als een wandeling door de stad die hij zo goed
kent. Elke straathoek,plein of pand is verbonden met een
episode uit zijn leven. Centraal in zijn
herinneringen staat een hartverscheurend pijnlijke liefdesgeschiedenis. De
wandeling voert uiteindelijk naar een donkere steeg waar Rupert zijn
delict zou hebben gepleegd. Rupert is het eerste deel van de Steppoli-
tetralogie ( het andere deel is een gedichtenbundel dacht ik)
Ik vond het boek vooral mooi door de manier waarop het geschreven is.
Ilja Leonard Pfeiffer schrijft gedichten en ook heeft hij De antieken, een
korte literatuurgeschiedenis geschreven. Verder is het ook wel spannend,
want wat heeft hij te bekennen?
Saskia
Profijt - Braaf Meisje
(Nijgh & van Ditmar, 2002, isbn 90 388 5920 1)
Op het eerste gezicht lijkt het als je de achterflap leest de zoveelste
zoekende-dertiger-roman, maar voor mij zit er toch wat meer in.
De 34-jarige Susan heeft nogal wat op haar bord: ziekte van haar vader,
verstoorde relatie met haar broer, stressvolle baan in het basisonderwijs
en problemen in het onderhouden van relaties. Zoals dat gaat met de
problemen die zich in een leven kunnen opstapelen, kun je
lange tijd aan blijven modderen, maar moet het roer ergens om voordat (of
nadat) er een kritieke grens is gepasseerd. De reklametekst suggereert dan
ook een grote omwenteling, maar zo'n soort boek is het niet. Aan het eind
ervan heb je wel het idee dat de lucht wat opgeklaard is, maar ook nog een
lange weg te gaan.
De verhaallijn is in een of twee zinnetjes verteld, maar de kracht van
"Braaf Meisje" ligt juist in hoe de dagelijkse worsteling en
langzame
bewustwording van de hoofdpersoon worden
beschreven. Twee stappen vooruit en een terug,
vallen en opstaan. Profijt heeft een rauwe, levendige manier van schrijven
en een scherp oog voor de kleine dingen in het leven. Dingen waar iedereen
wel een beetje in herkent. De Enschede-grrls op de lijst misschien
nog meer dan anderen, want daar liggen de roots van de hoofdpersoon en
keert ze uiteindelijk ook weer even terug voor een symbolische
afrekening.
E. Annie Proulx: Twee
cowboys.
Een prachtig klein verhaal. Hier volgt de omschrijving.
Een kostbaar kleinood deze nieuwe novelle van de met alle Amerikaanse
literaire prijzen onderscheiden auteur. Al haar eerdere werk, drie romans
w.o. 'Scheepsberichten' en een verhalenbundel werd in Nederlandse
vertaling uitgebracht. Als Ennis en Jack, nog geen twintig jaar oud,
schapen gaan hoeden op de ruige Brokaback Mountain in Wyoming, ontstaat er
een passionele verhouding tussen beide cowboys. Aan het eind van het
seizoen gaan ze uit elkaar en stichten elk een gezin. In de twintig jaar
die volgen, blijkt tijdens de sporadische heimelijke ontmoetingen dat de
gevoelens voor elkaar steeds sterker worden. Als Ennis voor de keus wordt
gesteld om zijn leven voorgoed met Jack te delen, durft hij de stap niet
te wagen en volgt de tragische ontknoping. Ook nu speelt het landschap een
belangrijke rol en is Proulx onnavolgbaar in het schrijnend humoristisch
beschrijven van het menselijke leed. Ze doet dit echter zo
sober en effectief compact dat zij zichzelf opnieuw
heeft overtroffen.
Weinig boeken hebben me ooit zo geraakt als dit. Ik heb het niet zelf
maar ben vast van plan het alsnog aan te schaffen. Het is een boek om
steeds te herlezen.
Carol
Shields: Larry's Party
Ik heb lang geaarzeld tussen Republic of Love/Republiek der Liefde en
Larry's Party. Ik vind ze allebei tot haar besten behoren. Toch maar Larry's
Party dan. Vooral omdat Republiek in een recensie afgedaan is als een
boekreeks. Grof onrecht, maar in die discussie heb ik geen zin ;-) Bovendien
heeft Larry een leuk beroep. Hij ontwerpt labyrinten.
De aanbeveling dan:
De Canadese Carol Shields (1935) nam tot nu toe vrijwel altijd een vrouw als
hoofdpersoon voor haar boeken. Maar dit keer werd het een man 'omdat ik wil
weten hoe het is om een man te zijn in deze feministische tijd', aldus
Shields in een interview. Ze beschrijft twintig jaar uit het leven van Larry
Weller, die zich tussen 1977 en 1997 opwerkt van bloemistenhulp tot vermaard
landschapsarchitect en onderwijl drie keer van echtgenote wisselt. Een
geslaagde vondst is de thematische opzet van het boek. In het ene hoofdstuk
ligt het accent op de gezondheid van Larry, dan weer op zijn seksleven, zijn
kleding, zijn vrienden, zijn zoon, zijn werk, zijn taalgebruik en zijn
familie. In het laatste hoofdstuk houdt Larry een etentje ('Larry's party')
waarbij de drie vrouwen en wat vrienden aanwezig zijn. Carol Shields won in
1995 de Pulitzer Prize met 'The stone diaries'. Haar boek 'Larry's party'
bewijst dat die erkenning terecht is. Shields heeft een originele aanpak en
een gevatte schrijfstijl.
Donna Tartt: 'De kleine
vriend'
De verborgen geschiedenis heb ik pas dit jaar (ergens in april) gelezen,
toen ik op een treinstation vastzat en dat boek precies
binnen mijn budget pastte (lang leve die goedkope uitgaven!). Ik heb het in
1 ruk uitgelezen, mijn vent werd helemaal gek van mij, overal waar ik ging,
ging het boek. Ik ben dan ook erg nieuwsgierig naar
'de kleine vriend'.
Omdat ik het boek dus nog niet gelezen heb hier maar de gegevens vanaf bol.com.
Volgens bol komt het beschikbaar half september, dus misschien is
oktober
een mooie maand? (of november, want oktober zit ik in the states en daar
kwam het pas later uit hoorde ik ergens?).
In een kleine stad in Mississippi groeit Harriet Cleve
Dusfresnes op, geplaagd door de moord op haar negen
jaar oudere broertje, dat opgehangen aan een boom in hun tuin werd gevonden
toen ze nog een baby was. Robins moordenaar is nooit gevonden, noch heeft de
familie het verlies ooit kunnen verwerken. Met een vader die gescheiden
leeft van de familie en een moeder die uitgeschakeld
en verlamd is door verdriet, leeft Harriet grotendeels in de wereld van haar
eigen verbeelding, eenzaam en alleen - zelfs in het gezelschap van haar
oudere zusje, die nimmer meer in staat zou zijn op te roepen wat zij op die
verschrikkelijke dag had gezien, en van haar oudere tantes, voor wie de
tragedie een grote klap is geweest. Maar voor Harriet
is Robin ook de schakel met de gelukkige tijd van vroeger, die ze kent van
foto's en verhalen, en dus besluit ze in de zomer van haar twaalfde jaar
zijn moordenaar te vinden en revanche te nemen.
Geladen met dezelfde zinderende spanning als De verborgen geschiedenis is
De kleine vriend een verhaal over een verloren jeugd; een
ambitieuze, adembenemende roman die vlijmscherp de
paradoxen in onze moraal en de menselijke zwakheden blootlegt. Een nieuw en
overtreffend bewijs van Donna Tartts briljante vertelkunst.
Donna Tartt werd in 1963 in Mississippi geboren. Ze studeerde klassieke
talen en filosofie aan Bennington College in Vermont. Op 29-jarige leeftijd
debuteerde ze met De verborgen geschiedenis, waaraan ze acht jaar werkte. De
kleine vriend is haar tweede roman.