Deze verhalenbundel van Levi Weemoedt is weer een prachtig staaltje van
zijn visie op het leven: er overkomt de mens veel narigheid. In deze
bundel is verlaten worden het thema. In zijn bekende boek De ziekte van
Lodesteijn verhaalde de schrijver meer over het verzet van de eenling
tegen het systeem, deze verhalenbundel kent autobiografische aspecten en
is doorspekt met beschouwingen.
Het perspectief is volledig vanuit de
ik-verteller. De hoofdpersoon ziet op een sombere manier zijn leven en
de
wereld. Ook voorwerpen, huizen en buurten ontkomen niet aan zijn
depressieve observatie. De schrijftrant is laconiek en ironisch. De
titel
verwijst naar de Acte van Verlating (1581), waarmee de Unie van Utrecht
de
heerschappij van Filips II nietig verklaarden, in het kader van
geloofsvervolging.
Het titelverhaal van de bundel gaat over het feit dat
hij zijn vrouw en zoontje heeft verlaten, of zij hem. Verder dekt de
titel
de meeste andere verhalen, want zijn moeder heeft het gezin op een
gegeven
moment verlaten en daarna heeft hij nauwelijks meer contact met haar
gehad. Een andere interpretatie is dat de schrijver/hoofdpersoon met
deze
bundel zijn moeder verlaat, een punt zet achter een moeizame relatie.
Het boek is opgedragen aan zijn moeder en begint met een verhaal over de
jeugd van zijn moeder in een arbeidersbuurt in Schiedam gezien vanuit
zijn
eigen ervaringen in die wijk. Hij blijft er komen omdat zijn eigen
neerslachtigheid bij het zien van zoveel somberheid vreemd genoeg
vermindert.
De andere verhalen geven een beeld van de moeder die aan een
onrustbarende schoonmaakfobie leed, waarmee ze het gezin terroriseerde.
Het geldgebrek in het gezin, waardoor de moeder op zoek ging naar het
spaargeld van de zoon, wordt in het vierde verhaal beschreven.
In het algemeen is de relatie van de hoofdpersoon met zijn moeder van
een
onthutsende afstand en leegte. Als de hoofdpersoon volwassen is zijn de
contacten voornamelijk via kaarten met Kerst en verjaardagen.
Als hij op
een periode van 20 jaar terugkijkt, blijken het vaak onpersoonlijke
kaarten te zijn met soms ironische boodschappen, zeker als je zijn en
haar
omstandigheden in ogenschouw neemt. De berichten over de moeder zelf
zijn
altijd vol kommer en kwel: haar gezondheid en woonomstandigheden zijn
steevast abominabel In de verhalen komt ze tot leven als een
onberekenbare, onbetrouwbare en egocentrische vrouw die vooral veel
klaagt
en weinig interesse heeft in het leven van haar zoon.
Weemoedt lijkt met 'Acte van verlating' zowel een beeld van zijn moeder
als van zijn eigen nogal sombere leven te schetsen. zeven van de tien verhalen
gaan over (de relatie met) zijn moeder, twee gaan over zijn eigen leven,
waaronder het titelverhaal dat gaat over zijn verbroken relatie. De
Walgbochel is het enige verhaal dat niet over zijn moeder of zijn eigen
leven gaat. Dit verhaal beschrijft zijn observatie van een echtpaar in
een
restaurant. De man van het echtpaar heeft een bobbel in zijn nek
ontwikkeld, volgens de hoofdpersoon een verzameling van alle frustratie
en
haat uit zijn huwelijk.
Conclusie en aanbeveling
Een verhalenbundel die blijft boeien door de rake observaties en het
mooie
taalgebruik. Het is een vlot leesbaar boek, ondanks de pessimistische
kijk
op het leven van de hoofdpersoon.
Inhoud:
- Moederaarde
- Sniffy
- Na de storm
- Sparen, sparen, kapitaal vergaren
- Hallo jarige!
- Een kleine verrader
- Een weerzien
- Zure haring
- De walgbochel
- Acte van verlating