Barbara Gowdy, De weg naar het water / White Bone 


Waar had ik m'n olifantenhuid ook weer gelaten? ;-) Ik ga mij nu namelijk even kwetsbaar opstellen: dit is het mooiste, indrukwekkendste boek dat ik ooit heb gelezen! Ik las überhaupt niet eerder iets vergelijkbaars: The White Bone, van Barbara Gowdy.

The White Bone is volgens de legende een rib van een witte-olifantenjong uit eerdere, slechte tijden. Maar je mag dat eigenlijk niet zeggen, want iedere keer dat de naam wordt uitgesproken verliest het magische bot aan kracht. Wanneer je 'the that-way bone' (of 'the white prize') vindt en in de lucht gooit, zal de punt bij het neerkomen in de richting van The Safe Place wijzen. Als je een olifant bent tenminste. Want het verhaal is volledig vanuit olifanten geschreven, met Mud in de hoofdrol. Het bot blijft slechts twee dagen in bezit, daarna wordt het meegenomen door een adelaar, of verdwijnt het op andere wijze.

Waar is dat voor nodig, vragen jullie? In de Safe Place zijn de olifanten veilig voor alle gevaar: ze 'verdwijnen'. En dat is nodig, want er heerst grote droogte en olifanten worden op grote schaal uitgemoord om hun ivoor, poten (leuke tafeltjes!) en vlees. Olifanten heten eigenlijk She-ones, als nakomelingen van de grote She. En ze leven in een matriarchale samenleving. Mensen (hindleggers) waren ooit ook She-ones maar zijn 'gevallen' toen zij begonnen met vleeseten.

Ik wist van tevoren dat dit boek af en toe zielig zou zijn. Wie kan er nou tegen natuurfilms, waarin altijd wel een olifantenmoeder voorkomt die geen afscheid kan nemen van haar gestorven jong? Maar dat dit boek vrij constant heftig blijft zonder onverdraagzaam te worden, dat had ik niet verwacht. Ook al bewonderde ik Gowdy al eerder om de manier waarop ze absurde dingen geloofwaardig, en gruwelijke dingen verdraagbaar weet te brengen. Als ik niet las, leefde het boek in mijn hoofd. Ik vond het mooi, mooi, mooi ;-) , ontroerend, wonderlijk, het maakte me kwaad, schaamtevol en misselijk, nieuwsgierig en een groot olifantenliefhebber. Doe dat Gowdy maar eens na.

Aaargh! Kon ik maar overbrengen wat een wonder ik dit boek vind. Het is geen fantasy, geen sprookje waar pratende dieren een soort mensen worden, nee: het blijven hier echt dieren. Het enige (beetje) vergelijkbare dat ik kan bedenken is de film L'ours = The bear, maar dan veeeeeel mooier. Eigenlijk word je een beetje olifant, in plaats van andersom.

Proloog:

"If they live long enough they forget everything. Most of them don't live that long. Nine out of ten are slaughtered in their prime, decades before their memories have started to drain. I speak of the majority, then, when I say it is true what you've heard: they never forget.    They themselves think this accounts for their size. Some go so far to claim that under that thunderhead of  flesh and those huge rolling bones they *are* memory. They contain memory, yes, but what may not be so well known is that they are doomed without it. When their memories begin to drain, their bodies go into decline, as if from a slow leakage of blood."

jij verstaat wel de kunst om een boek aan te prijzen zeg ! Ik krijg acuut zin om het te lezen. "L'ours" heb ik niet gelezen, wel als film gezien, ook heel mooi. Zouden ze jouw favoriete boek aller tijden ook in de bieb hebben ?? I hope so !

Ik heb gezocht of er een Nederlandse vertaling is van het boek en die schijnt er te zijn: "De weg naar het water (The white bone)", 90-274-6741-2 uitgegeven door Bruna.

en laat het nou toevallig zo zijn dat ik juist vanavond heb zitten bladeren in Sacred Elephant - een prachtig foto, verhaal, citatie en gedichten boek over olifanten die bij mij zo'n 10 jaar in de boekenkast woont - zo'n boek waar ik niet echt te veel achter elkaar in kan lezen want dan ga ik me vreselijk kwaad, verdrietig, schaamtevol en misselijk voelen als groot olifantenliefhebber... maar wel een wonderschoon boek, en helemAAL voor iemand die in de baan van een olifant verhaal is...

Die mail kwam van een grrl die:

''de film The Bear ook gewEldig vond! vooral dat stukje waar de kleine beer denkt dat hij de puma weggejaagt heeft met zijn gebrul maar in feite staat er een héle grote beer achter hem ;-)''

waar o waar heb ik laatst zo'n beetje vergelijkbaar verhaal... ??? over een blanke man die bij een stam in africa ging wonen waar de mensen zooooo beschaafd waren, zo lief en zorgzaam en goed voor elkaar - hij vond alles van hun samenleving geweldig, tot er iemand doodging in de dorp waar hij woonde.  De dode persoon werd dan opgegeten door zijn familie - dat vond die blanke man als Christian heel erg.  Hij schreef over hoe geschokt hij was, hoe hij niet kon begrijpen hoe zulke lieve hoog ontwikkelde sociale mensen zoiets vreselijks konden doen.  Maar nadat hij langer bij die stam bleef wonen begon hij het te begrijpen.  Het was uit liefde dat ze hun doden op aten.  Verder aten ze nooit vlees, het was een grote erezaak voor de familie om dat oude taaie lichaam van hun gestorven ouders (want zo ging dat natuurlijk meestal) op te eten.  Een teken van respect.  Maar met de komst van de Christian Missionaries in Africa leerden de stammen dat dit 'verkeerd' was.  Of nee... ging het niet anders... ?? ff denken... het was iets van... sommige families vonden op een gegeven moment dat dat oude taaie vlees van oma echt niet te verteren was en gingen dus 'symbolisch' jongeren mensen eten die in ongelukken dood gingen.  Dan was het maar een kleine stap om jonger sappiger mensenvlees te 'fokken' voor die symbolische begravenis bijeenkomsten.  En daar vandaan was het  nog maar een kleinere stap tot het symbolische eten van dierenvlees...  Weg, lieve respectvolle, eerbiedige tolerante fatsoenlijke samenleving... de ratrace was geboren... zoiets was het dus... Nou ja zeg, waarom weet ik niet meer wie en waar ik dit verhaaltje gelezen heb?  Komt het iemand anders bekend voor misschien?  Title?  Shrijver? wie o wie...

Maar goed, trug naar het olifant verhaal...

> Ik wist van tevoren dat dit boek af en toe zielig zou zijn. Wie kan er nou tegen natuurfilms, waarin altijd wel een olifantenmoeder voorkomt die geen afscheid kan nemen van haar gestorven jong?

oh oh oh, en wat dacht je van DUmbo!!!  aaaagggghhhh, Disney tranantrekker allertijden!  die slurven van moeder en zoon door de tralies van die kooi... de dozen zakdoeken zijn niet AAn te slepen... ;-0

> Maar dat dit boek vrij constant heftig blijft zonder onverdraagzaam te worden, dat had ik niet verwacht.

hmmm, wel knap.  Maar goed, je moet je dus misschien toch een beetje op dat moment sterk genoeg voelen om zo'n verhaal aan te kunnen?  Ik weet hoe lang ik zelf het lezen van Alice Walker's Possessing the Secret of Joy heb uitgesteld... (niet echt te vergelijken, maar goed, ik bedoel alleen maar wat dat 'kan ik dit nu lezen zonder helemaal in te storten van ellende?' faktoor betreft dan tuurlijk.  Ja, hallo zeg, ik lees fictie toch voor mijn plezier...?!)

> Ook al bewonderde ik Gowdy al eerder om de manier waarop ze absurde dingen geloofwaardig, en gruwelijke dingen verdraagbaar weet te brengen.

Tja, je bEnt al een beetje bevooroordeeld geloof ik...

> Aaargh! Kon ik maar overbrengen wat een wonder ik dit boek vind. Het is geen fantasy, geen sprookje waar pratende dieren een soort mensen worden, nee: het blijven hier echt dieren.

Je hebt me bIJna overtuigt...

> Het enige (beetje) vergelijkbare dat ik kan bedenken is de film L'ours  = The bear, maar dan veeeeeel mooier. Eigenlijk word je een beetje olifant, in plaats van andersom.

Ok ok, en nu mOEt ik het lezen! ;-)  Ik heb altijd een boek willen lezen waar ik een beetje hond zou kunnen worden, maar tot nu toe niet gevonden - beetje olifant worden lijkt me eigenlijk een nog bijzonderder ervaring... --- ik heb het boek nu in huis ... paperback, ligt lekker in de hand en valt makkelijk open zonder dat je de rug hoeft te breken of overdreven voorzichtig mee moet doen (altijd een pluspunt bij een leenboek! ;-)

En deze reactie kwam van de grrl die:

''ooit in Zambia een gigant van een olifant van veel te dichtbij heeft gezien - we waren gelijk met elkaar eens - het was zIJn pad en ik moest snEL wegwezen, maar ja, dat acheruit in dat oude geleende auto bleek ineens wat moeilijk te vinden...''

 


samenvatting
Eisjen
maart '02

 

Rlevante links:

Barbara Gowdy
Author profile

Handel in bedreigde dieren

De film: L'Ours
'Il y a un plaisir plus grand que celui de tuer : celui de laisser la vie.'

 

Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 28/12/04  Eisjen

Terug naar top pagina