De elfde vrouw en de eerste Afrikaanse die de Nobelprijs voor de Vrede
kreeg uitgereikt in 2004.
Deze biografie vertelt niet alleen over de vrouw Wangari Maathai Muta, maar
vertelt ook hoe het er met haar land Kenia voorstaat. Een land dat
vanwege het grote aantal wilde dieren veel toeristen trekt voor
safari's. Een land dat balanceert op de rand van uitputting. Ecologische
uitputting door ontbossing en daardoor toenemende droogte.
Wangari groeide op met respect voor het bos. Leerde van jongs af aan van
haar moeder de geneeskracht die in het bos schuilt en de betekenis die
de bomen hebben voor de cultuur van de Kikuyu, haar stam, de grootste
van Kenia en de stam die de eerste president, Jomo Keniatta voortbracht. Zij
zag hoe corrupte bestuurders zich door de grote vraag naar tropisch
hardhout verrijkten en het land zo erg verwaarloosden dat hele
bevolkingsgroepen door de groter worden droogte met hongersnood bedreigt
werden. Zij zag het en ging de strijd aan. Een strijd die haar leven in
gevaar bracht en die haar regelmatig in de gevangenis terecht deed
komen, waar ze o.a. dreigden haar alsnog traditioneel te besnijden als
ze haar strijd niet zou stoppen. Zij, een overtuigde Rooms Katholiek.
Haar moeder, die de strijd tegen de corruptie niet helemaal begreep zei
tegen journalisten; ' Het was goed dat mijn dochter niet laf was, ik
houd niet van lafaards, maar strijdt ze voor het land van onze familie?
Heeft de familie enige baat bij de strijd waarin mijn dochter is
verwikkeld?' Met die woorden zit je ook meteen bij de kern van het
probleem van Kenia en van Afrika. Want daar kijkt men vaak niet verder
dan het belang van de eigen familie, dan de eigen portemonnaie.
Niet verder kijken dan de eigen portemonnaie deden de Engelse
kolonialisten ook niet. De oorspronkelijke bevolking ging zorgzaam om
met natuurlijke bronnen. Uit respect voor de bomen lieten ze de wortels
in de grond en pootten hun gewassen er omheen, waardoor er nauwelijks
sprake was van boomerosie. De Engelsen trokken met een span ossen de
boomwortels uit de akkers om de bodem beter met de ploeg te kunnen
bewerken. Ongeveer drieduizend blanke kolonisten bezaten evenveel land
als een miljoen Kikuyu's. Kenia had in die tijd 8 miljoen inwoners. Nu
zijn dat er 32 miljoen op een oppervlakte die twee keer zo groot is als
Duitsland, maar dat voor het grootste deel uit dor, niet te bewerken
land bestaat.
De biografie vertelt ook over de onafhankelijkheidsstrijd en de rol die
Wangari's stam daarin speelde. Ze was 12 toen de Britten de
uitzonderingstoestand uitriepen in 1952 en Jomo Kenyatta en 82
medestrijders gevangen zette. Honderdduizenden Kikuyu's werden gedwongen
te verhuizen naar zogenaamde 'weerstandsdorpen' waar ze onder controle
stonden van de King's African Rifles, het zwarte koloniale leger, waarin
Idi Amin, later dictator van Uganda en massamoordenaar, ook deel van
uitmaakte,
Wangary deed het heel goed op school bij de missionarissen en mocht op
de Kennedy-trein stappen. John F. Kennedy stelde honderden
studieplaatsen beschikbaar voor jonge Kenianen en Wangari vertrok naar
Kansas om natuurwetenschappen te studeren. Een behoorlijke cultuurschok. Ze
studeert verder in Duitsland en behaalt haar dokterstitel in 1971 aan de
Universiteit van Nairobi. Ze kreeg in 1992, nadat
ze door de politie in elkaar was geslagen, een eredoctoraat aan de
universiteit van Giessen (Duitsland), ondanks het verzet van een lokale academicus:
"Wat stelt de titel 'eredoctor' nog voor als een vrouw hem krijgt? En
nog een zwarte ook!" En dat was in _1992_... De professor die dat zei
heeft niet meer meegemaakt dat ze de Nobelprijs kreeg.
In 1967 trouwde ze met de Kikuyu Mwangi Maathai en kreeg drie kinderen.
In 1979 vroeg haar man, die ondertussen parlementslid was geworden en
bekend stond als alcoholicus, een scheiding aan. Als reden gaf hij o.a.
op dat hij door met haar getrouwd te zijn onder een te grote psychische
druk stond. Zij had een dokters titel, hij niet. Verder was ze te druk
om hapjes aan te bieden voor zijn gasten en was hij
Baptist geworden en
zij niet. De rechtbank oordeelde dat er inderdaad sprake was van
psychische wreedheid omdat Wangari een doctorstitel had en Mwangi niet
en dat er psychisch leed was aangedaan omdat ze haar meisjesnaam Muta,
geheel volgens Kikuyu traditie, nog voerde. Wangari noemde in de
rechtszaal alle aanwezige mannen corrupt en kwam daarop weer eens in de
gevangenis. Dit keer wegens minachting van de rechtbank.
Het hele boek staat vol van de misstanden die Wangari tegen komt in haar
strijd om het behoud van de natuur en het verbeteren van de positie van
de vrouw. Een overstelpende bron van informatie die denk ik ,voor
iedereen die een "leuke safari" gaat doen, een extra dimensie zal geven
aan dat bezoek aan Kenia en de bezoeker ook zal dwingen het land met
andere ogen te bekijken.
Eisjen
|
relevante
links:
Nobel
Peace Prize 2004
Wangari
Mathai / Green Belt Movement
Friends
of the Green Belt Movement North America
This website is dedicated to the life and work of Professor Wangari Maathai, winner of the 2004 Nobel Peace Prize, and the organization she founded, The Green Belt Movement.
Women's
History
First woman in central or eastern Africa to hold a Ph.D., first woman head of a university department in Kenya, first African woman to win the Nobel Prize in Peace.
1991
Africa Prize Laureate
Prof.
Maathai obtained a degree in Biological Sciences from Mount St.
Scholastica College in Atchison, Kansas (1964)
Master of Science degree
from the University of Pittsburgh
(1966)
Phd. University
of Nairobi 1971
Eredoctoraat Giessen
1992
Andere boeken over Kenia
waarin de natuur een grote rol speelt:
Elspeth Huxley (1909 - 1997), een Britse journaliste, antropologe en
schrijfster heeft de uitkomsten van een etnologische studie over Kenia in
de vorm van een roman gegoten. De titel van haar roman, Red
Strangers, verwijst naar de vaak roodverbrande huiden van de witte
immigranten.
"Flame
Trees of Thika" is een bestseller die ze over Kenia schreef.
Verder schreef ze verschillende thrillers
die zich in Kenia afspelen en andere boeken over de ecologische
situatie
National
Museum of Kenya
This museum was originally the home of Karen
Blixen, who came to Kenya from Denmark in the early part of this
century. The house and surrounding land was donated by the Danish government to Kenya at independence; the house was restored by the Danish government and was used during the filming of
Out of Africa, which immortalised Karen Blixen's book by the same name. The Museum was opened to the public in 1986.
'I guess I'd have to say that the most exciting place I've ever been to is Africa. Because it's another world there. It's not just the cultures and the people. That's great....but it's the air.... the colors from dawn to dusk, and there's something tangible about the whole thing. The cohabitation of man and beast, and beast and beast - who'll survive and who won't.
Clint Eastwood in 'The Bridges Of Madison
County'
|