Desanne van Brederode: 
Ave Verum Corpus (Gegroet waarlijk lichaam) 


Eindelijk ben ik toegekomen aan het maken van een recensie van Ave Verum Corpus (Gegroet waarlijk lichaam) van  (isbn 9021453045). Dit boek dateert al weer uit 1994 en toen het werd aangeboden voor een recensie, vroeg ik me af waarom ik dit boek ook al weer wilde lezen! Er was iets mee, maar wat? Na lezing van het boek, kan ik me weer herinneren en levendig voorstellen dat er bij de publicatie van het boek veel commotie en ophef is ontstaan. Ik had de neiging aan het begin en halverwege het boek weg te leggen, omdat ik in het begin de samenhang tussen allerlei korte tekstfragmenten niet kon ontdekken en halverwege toen de hoofdpersoon sex had met een dier (en dat dier overlijdt) dacht: waarom dit, waar gaat dit over, wat wil de schrijver hiermee, ben ik nu zo ouderwets dat ik hiervan walg. Ik ben toch door gaan lezen, maar het heeft wel enige tijd gekost alvorens ik aan deze recensie begon, omdat ik niet wist wat ik van dit boek moest vinden en schrijven. En ik ben er nog niet uit........

Het boek gaat over Lucia, die als studente filosofie verschillende liefdes op verschillende manieren beleefd en zoekt naar de "echte liefde" en verlangt naar het andere lichaam dat de hare zal vervolmaken. Soms zijn de liefdes van platonische aard, soms dierlijk (letterlijk en figuurlijk), soms aanbiddend (de liefde voor haar vader, hoogleraar), met verschillende mannelijke studenten, met een vrouw (Betty), met de bok Victor van Betty (getver: ik walg nog steeds). Het boek is overwegend geschreven in de ik-vorm en Lucia richt zich vaak direct tot de lezer. Op zich is de opbouw van het boek verrassend: er zijn diverse brieven aan een onbekende (en dat is dan de lezer). Verder lijkt het soms op een dagboek (Lucia noemt het kroegbekentenissen) en soms is het weer meer in een afstandelijke beschrijvende stijl gelezen. De verschillende stijlen die Van Brederode hanteert maakte het voor mij tot een boeiend boek en was de reden dat ik bleef lezen. Je wordt als lezer wel eens op het verkeerde been gezet en
moet je blijven concentreren. Bijvoorbeeld een alinea op de 1e pagina:

"Jij hebt mijn lichaam in handen. Wat het voelt? Hoe het voelt? Lees mij met je zintuigen. Wil je er met niemand over praten? Wat tussen ons gebeuren zal, is echt alleen van ons. Heb je een geliefde? Brengt mijn groet dan over. Laat je niet beperken tot de grens van je relatie. Speel er overheen met mij. Wat wij maken gaat dieper. Zoek, als hij of zij er achter komt, geen verontschuldigingen. Bouw geen systemen voor jezelf, waarin je spel met mij een plaats heeft. Wat je doet en wat ik doe met jou valt buiten elke orde. Misschien doet het zelfs pijn. Laten we dat hopen".

Als lezer dacht ik: waar gaat dit over? Bedoelt ze met mijn lichaam het boek, dat zij het ziel en zaligheid heeft bloot gelegd? En heeft ze dat echt gedaan? Of is het maar een vormkeuze? En hoezo wij, hoezo verontschuldingen????

Gelukkig had ik de achterflap nog, die mij uitlegde waar dit boek over ging. Lucia worstelt blijkbaar met de vragen uit haar kindertijd, over het oude geloof met zijn ene messias, die Jezus zou zijn. Want waarom ook niet Johannes of prince. Lucia's zoektocht naar het andere lichaam dat het hare zal vervolmaken is eigenlijk een zoektocht naar de totale overgave, de mystieke vereniging met het verum corpus, het ware lichaam Christus.Seksualiteit en liefde, mystiek, religie en filosofie verstrengelen zich in deze roman (zo jubelt de uitgever).

Desanne van Brederode blijkt zelf een overtuigend katholiek te zijn. Verwoordt de schrijfster nu haar zoektocht naar definitieve aanvaarding van het kathlieke geloof? Als kind krijg je het geloof immer vanuit thuis mee; als volwassenen kies je er voor (of niet...). Nou: dan vind ik het geschrevene daartoe een mislukte banale poging. Dat ik zelf niets meer met het geloof heb, zal mogelijk ook wel een reden zijn dat het boek mij hoe langer hoe meer tegen staat.

Zie ook nog wat links naar info over andere boeken van Van Brederode


Marjan




Goed hoor, Marjan, dat je dit kunt schrijven, knap dat je het boek waar je duidelijk ( en terecht i.m.o !) veel moeite mee hebt toch leest , niet meteen in de kachel smijt en er ons ook nog over informeert. Over dit boek heb ik inderdaad toen het uitkwam van alles gelezen, en besloten dat ik het niet wou lezen. En in jouw verslag lees ik precies waarom. Waar doet het toch aan denken : studente filosofie beleeft en beschrijft meerdere en zeer verschillende liefdes? Natuurlijk : De Wetten van Connie Palmen . Dat heeft ze misschien willen imiteren en nog wat willen overtreffen in choquerendheid (geen idee of je dat zo schrijft). Het enige dat me in herinnering staat als licht choquerend uit de Wetten, dat ik verder een prima boek vond, was iets in de relatie met de priester, waarbij zijn voeten een rol speelden....

Nogmaals compliment Marjan, bij mij was het in de spreekwoordelijke open haard (die ik niet heb) beland.

> hoofdpersoon sex had met een dier (en dat dier overlijdt) dacht: waarom > dit, waar gaat dit over, wat wil de schrijver hiermee, ben ik nu zo > ouderwets dat ik hiervan walg.

even een hele plastische vraag - hoe overlijdt dat dier? Werd het bokje verplettert door haar? (Gatverjakkes!) Heeft het een enge ziekte opgelopen? Hartaanval? En trouwens, ik geloof dat een van de redenen dat de meesten mensen walgen van het idee van sex met dieren is dat het gaat zonder de toestemming van het dier. Dus een soortement verkrachting. Dus fout/walgelijk/absoluut niet 'normaal'. Necrofilia gebeurd ook zonder toestemming van de 'partner' en is daarom (net zo?) 'abnormaal'. (Ik merk dat ik een beetje moeite heb met de uitdrukking 'normaal' als het over sex gaat, want er zijn genoeg mensen die vinden dat homo sex ook 'abnormaal' is, ondanks de wederzijdse toestemming.)

> Ik ben toch door gaan lezen, maar het heeft wel enige tijd
> gekost alvorens ik aan deze recensie begon, omdat ik niet wist wat ik > van dit boek moest vinden en schrijven. En ik ben er nog niet > uit........


ik kan dit een beetje begrijpen. Ik las een paar jaar geleden 'Mensen met een Hobby' van haar en schreef na dat ik het boek EIndelijk uit had (er was een aardige pause ingelast wegens ontbrekende enthusiasme):

Ok, hij is uit. Het was niet zozeer dwanglezen als... Ze schrijft _net_ goed genoeg om je interesse meestal vast te houden, maar achteraf denk ik... nah, deze bizarre kruising tussen Connie Palmen en Bridget Jones is niet echt wat je een succes kunt noemen. 

Bedankt voor je stukje in ieder geval - ik vind het fijn om dit stukje schandaal (¿mwah?) in de Nederlandse uitgevers geschiedenis nu een beetje te kennen zonder dat ik het boek zelf hoeft te lezen! ;-)

> even een hele plastische vraag - hoe overlijdt dat dier? Werd het bokje > verplettert door haar? (Gatverjakkes!) Heeft het een enge ziekte > opgelopen? Hartaanval?

Ik geloof dat dat niet zo duidelijk is, maar wel dat de bok Viktor de volgende dag dood en begraven is. Misschien staat het er wel, maar ik kan het niet opbrengen om het boek erop na te slaan.Ik wil het niet weten. Maar Lucia staat in al haar liefdesrelaties op een ongezonde manier ten opzichte van haar "geliefde". Zo fantaseert ze ook over sex met haar vader (tja: ook zo wat....). groeten, Marjan

(Ik merk dat ik > een beetje moeite heb met de uitdrukking 'normaal' als het over sex > gaat, want er zijn genoeg mensen die vinden dat homo sex ook 'abnormaal' > is, ondanks de wederzijdse toestemming.)

Het woord abnormaal verwijst naar een norm die niet wordt nagekomen. In dit geval heb je het over de regel dat sex niet normaal zou zijn als de 'ander' geen toestemming zou geven. Sommige mensen vinden homoseksualiteit niet normaal. Maar zij hebben dan waarschijnlijk andere normen in gedachten dan de norm dat de 'ander' toestemming moet geven. Ik vind zelf homoseksualiteit wel normaal, op voorwaarde dat beide partners dat willen. Dit laatste geldt ook voor heteroseksualiteit wat mij betreft. Seks met dieren vind ik niet normaal. Zelfs niet als het dier er ogenschijnlijk wel toestemming voor geeft. Voor mij is een dier geen gelijkwaardige partner van een mens. Seks met een niet gelijkwaardige partner vind ik niet 'normaal'. Deze norm is ook niet heel helder. Wanneer zijn partners gelijkwaardig aan elkaar en wie bepaalt dat? Tja. Dit is volgens mij voer voor filosofen. Echt een vraag voor het programma van Bas Hering. Of misschien voor Desanne van Brederode ;-)

groetjes van een boekgrrl, die normen rond seksulatiteit mateloos interessant vindt. 


> Het woord abnormaal verwijst naar een norm die niet wordt nagekomen. In > dit geval heb je het over de regel dat sex niet normaal zou zijn als de > 'ander' geen toestemming zou geven. 

die 'regel' heb ik zelf even voor de gelegenheid verzonnen - maar ik moet zeggen dat ik het een hele fundementele regel vind

> Ik vind zelf homoseksualiteit wel normaal, op voorwaarde dat beide > partners dat willen. Dit laatste geldt ook voor heteroseksualiteit wat > mij betreft.

uiteraard

> Seks met dieren vind ik niet normaal. Zelfs niet als het dier er
> ogenschijnlijk wel toestemming voor geeft.

eh... en hoe dan??!! ;-o

> Voor mij is een dier geen > gelijkwaardige partner van een mens. Seks met een niet gelijkwaardige > partner vind ik niet 'normaal'. Deze norm is ook niet heel helder. > Wanneer zijn partners gelijkwaardig aan elkaar en wie bepaalt dat? Tja. > Dit is volgens mij voer voor filosofen. Echt een vraag voor het > programma van Bas Hering. Of misschien voor Desanne van Brederode ;-)

joh! ;-) Het is inderdaad een interessante vraag - 'Wanneer zijn partners niet gelijkwaardig?' Is er daarom misschien zoveel algeheel afkeuring voor... eh... ik noem maar wat hoor! ... mannen in een midlife crisis die er van door gaan met een huppelkutje (om een errug handig uitdrukking te lenen)? Kwestie van ongelijkwaardigheden??

 

> eh... en hoe dan??!! ;-o

Weet ik veel. Toestemming geven in de letterlijke betekenis kan natuurlijk niet. Maar een dier laat over het algemeen toch merken of het iets wel of niet prettig vindt, nietwaar? Mijn katten zijn daar in ieder geval altijd heel duidelijk in. Al zou ik het niet in m'n hoofd halen om uit te proberen of ze dat ook.... Maar hier wordt de gedachte alleen al onplezierig. Laat maar.

> joh! ;-) Het is inderdaad een interessante vraag - 'Wanneer zijn > partners niet gelijkwaardig?' Is er daarom misschien zoveel algeheel > afkeuring voor... eh... ik noem maar wat hoor! ... mannen in een midlife > crisis die er van door gaan met een huppelkutje (om een errug handig > uitdrukking te lenen)? Kwestie van ongelijkwaardigheden??

Ja! Hahahaa. En bijvoorbeeld ook mannen in een midlife crisis die president zijn van een wereldmacht en die er een affaire op na houden met de stagaire. Toch ook tamelijk ongeloofwaardig??


Désanne van Brederode leerde van huis uit dat de liefde van God boven alles hoort uit te gaan. Maar nu denkt ze wel eens stiekem dat God meer houdt van mensen die intens van mensen houden dan van mensen die heel veel van Hém houden. “Maar dat zeg ik waarschijnlijk om mijn eigen gedrag en mijn gemoed van zin te voorzien.” 
Meer bij de Ikon

'GOD, DAT is iemand - en ik kan het niet anders zeggen dan in zo'n vreselijke EO-zin - die van mij houdt om wie ik ben', zegt Désanne van Brederode, schrijfster van de Bildungsroman Ave verum corpus, waarin zij in hallucinogene beelden haar overgave aan het katholicisme beschrijft. 'Iemand ziet me, iemand kent me, iemand tegenover wie ik me niet hoef te bewijzen - dat is zoals ik God ervaar.'
Uit alles wat Van Brederode erover zegt, spreekt een zelfverzekerde berusting: het is goed zo, de dingen komen vanzelf, het leven is in goede handen.
Meer bij De Groene over de "Roomse Verleiding"

De levens van auteur en hoofdpersoon vertonen opvallende gelijkenissen. In die zin is Mensen met een hobby, net als Van Brederodes debuutroman Ave Verum Corpus, confessieliteratuur. In het nieuwe boek wordt de neiging tot zelfobservatie en zelfexpressie echter onderwerp van milde ironie.
Meer bij Filosofie Magazine

Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 18/07/05  Eisjen

Terug naar top pagina