"Heb ik Alzheimer? Helemaal vergeten".
Eigenlijk is René van Neer, haar vader, mede-auteur van dit boek. Vanaf
het moment dat echt duidelijk wordt dat René van Neer, gepensioneerd
psycholoog en wetenschapper, de ziekte van Alzheimer heeft besluiten zij
samen hierover een boek te gaan schrijven. Stella neemt veel met een
casetterecorder op en kan daardoor het proces van haar vader en
gesprekken met hulpverleners en organisaties vastleggen. Met een
verwijzing naar haar vorige boek: haar vader gaat nu 'undercover'.
Hoe beleeft een Alzheimerpatiënt zijn ziekte?
René is er zelf benieuwd naar en begint het proces dat hij ziet "als een
uitdaging: wat gebeurt er aan het eind van je leven met je geest?
Alzheimer is een avontuur. Ik ga het aan". Aanvankelijk woont hij nog in
zijn eigen appartement in Tilburg. Het wordt er erg rommelig, overal
liggen briefjes als geheugensteuntjes ; "het begin van de mist van
Alzheimer in je hoofd". Er moet echt iets gebeuren als de kraan van het
gasfornuis open staat, de tosti's aanbranden en de badkamer overstroomt.
Hij wil graag naar zijn geboortestad Maastricht en komt daar in een
zorgcentrum dat beweert hem in alle fases te kunnen begeleiden. Hij
krijgt een kamer en zijn kinderen richten die in met zijn vertrouwde
meubels. Dat mag niet van de instelling, er moeten nieuwe meubels komen.
Hij voelt zich er niet thuis, begrijpt het allemaal niet en weigert
geregeld verzorging.
"Het is geen pretje als vreemden aan je lijf sjorren". Het personeel
blijkt nauwelijks opgeleid te zijn om met dementerenden om te gaan; er
is weinig personeel en veel bureaucratische rompslomp, formulieren,
minutenregistratie, overleg enz. Intussen gaat René achteruit, is
eenzaam en depressief. Hij weet niet waar hij is: "verzorgingshuis?
clubhuis? congrescentrum? universiteit, internaat of bij een bende
criminelen en
precriminelen?" Hij is boos en wordt agressief als hij het echt niet bij
kan benen. Om zijn agressie te kalmeren krijgt hij medicijnen en meer
medicijnen. Hij is een te moeilijke patiënt en zal toch ergens anders
naar toe moeten.
Als een zombie gaat René na 7 maanden naar een ander
zorgcentrum. Wat aanvankelijk een vrijwillige opname is wordt na een
paar maanden een gedwongen opname op een gesloten afdeling (Artikel 60 -
Alzheimer TBS). Zijn toestand gaat er ondanks het stoppen van de
medicijnen niet op vooruit, hoewel er steeds heldere, geestige en heel
intelligente momenten blijven. O, wat kan hij dan scherp zijn. Geweldig.
Het boek eindigt met voorstellen tot verbetering van de behandeling en
verzorging van dementerenden plus het recht op vrijwillige euthanasie. "Het
liefste zou ik thuis zijn. Dat lijkt een paradijs. Maar ik moet zeggen:
het is wel een nuttige ervaring".
Stella Braam weet alle aandacht aan haar vader te schenken. Nergens
beklaagt ze zich of is zij het middelpunt. Het is een boek over haar
vader, die notabene in al z'n ellende blijft proberen boeken over
Alzheimer en dementie te lezen.
Het is jammer dat het boek vrij plotseling eindigt; gaat haar vader zo
achteruit dat er nauwelijks meer contact is? Hoe lang heeft hij nog
geleeft of leeft hij nog?
Een aanrader! Ook voor iedereen die 'Hersenschimmen' van Bernlef heeft
gelezen. 'Hersenschimmen' is fictie en beschrijft de beleving van een
patiënt van binnenuit. Wat is werkelijkheid; wat zijn hersenschimmen?
Wie bepaalt dat eigenlijk?
Liesbeth Slager.
|
Recensie exemplaar:
Nijgh & van Ditmar
De website van Stella Braam:
Onderzoeksjournalistiek
Stella Braam (1962) deinst niet terug voor gevaarlijke of mensonterende
situaties als het er om gaat de waarheid aan het licht te krijgen.
Tijdens verschillende undercoveracties kreeg de journaliste het
geestelijk en lichamelijk zwaar te verduren. 'Ik neem mijn vak zeer
serieus', zegt ze. 'Een journalist heeft als taak de samenleving in de
gaten houden. Ik ben een soort tolk. Ik duik in de onderkant van de
samenleving en breng bericht.'
(meer)
Alzheimer-Nederland
(...) de website van dé organisatie voor mensen met dementie en hun
familie.
ISAO
De Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO) is een non-profit
organisatie die tot doel heeft wetenschappelijk onderzoek naar de
oorzaken van en de behandelings-methoden voor de ziekte van Alzheimer te
ondersteunen en voorlichting te geven over de ziekte.
Bernlef: Hersenschimmen
Samen met zijn vrouw Vera woont Maarten aan de Field Road in Gloucester.
Gloucester ligt in Amerika, niet ver van Boston. Omdat Maarten bij IMCO,
een organisatie voor onderzoek en statistiek voor de visserij, werkte
zijn zij uit Nederland gemigreerd naar Amerika.
Het verhaal begint gelijk al op een wijze waarin men de (dan nog
beginnende) dementie van Maarten kan herkennen. In het begin van het
boek wordt beschreven hoe Maarten naar buiten staat te kijken, wachtend
tot hij de kinderen uit zijn buurt in de schoolbus zit klimmen. Wanneer
Maarten zijn vrouw vraagt waar de kinderen blijven, vertelt zij hem
“Maar Maarten, het is zondag vandaag”. Hiermee is het lezer gelijk
duidelijk hoe Maarten reeds het besef van de dagen van de week, het
verstrijken van de tijd, begint te verliezen. Maarten wil hier niet aan
geloven en geeft de schuld van zijn vergeetachtigheid aan de mist, de
sneeuw, de winter.
(Meer:
Studentenstamenvattingen)
|