Ik heb dit weekend het boek 'De jongen in de gestreepte pyjama' gelezen,
geschreven door John Boyne. Ik had nog nooit van deze auteur gehoord. Is
waarschijnlijk zijn debuut. Ik vond het een beklemmend, aangrijpend boek.
Minpuntje: Het boek wordt geschreven vanuit het perspectief van de
9-jarige Bruno. Zijn taalgebruik en gedachtengang is soms wat wijs voor
zijn leeftijd. Maar als je je daar overheen kunt zetten, is het beslist
een aanrader.
Ik zag op de achterflap dat het boek is genomineerd voor de Ottakar's
Children's Book Prize. Lijkt me een prijs voor een jeugdboek, maar dat
is
het volgens mij niet. Aan de boekcode te zien is het literaire fictie en
de uitgever (Arena) geeft ook geen jeugdboeken uit. Wellicht is het in
de
oorspronkelijke taal (Engels) als jeugdboek uitgekomen, maar hier door
de
uitgever anders geclassificeerd.
Het verhaal speelt zich af in 1943, Berlijn. De 9-jarige Bruno komt
thuis
en ziet dat Maria, hun dienstmeisje, zijn spullen inpakt. Ze moeten
vertrekken. Vader is commandant en moet in opdracht van 'de Furie' met
zijn gezin gaan wonen in 'Oudwis'. Bruno weet niet wat dat is en heeft
er
absoluut geen zin in, weg van zijn school, zijn vrienden en hun mooie
huis. In 'Oudwis' wonen ze in een sober huis. Maar het vreemdst van
alles
vindt Bruno dat er een groot hek langs hun huis loopt. Hij mag daar niet
in de buurt komen. Hij ziet in de verte wel mensen lopen, allemaal in
gestreepte pyjama's. Hij is in de veronderstelling dat het een
vakantiekamp is. Zijn ouders willen er verder niets over vertellen.
Verder
bevalt het hem helemaal niet dat de hele dag soldaten hun huis in en
uitlopen alsof het hun eigen huis is. Bruno wil later
ontdekkingsreiziger
worden en besluit op een middag om, ondanks het uitdrukkelijke verbod,
toch op onderzoek uit te gaan.
Hij loopt uren langs het hek totdat hij
in
de verte een stipje ziet. Dat blijkt een jongen te zijn, Schmuel. De
jongens raken aan de praat. Bruno is een beetje jaloers op Schmuel. Hij
woont lekker aan de andere kant van het hek met een heleboel kinderen.
Bruno vraagt zich zelfs af wat zijn familie verkeerd heeft gedaan dat ze
niet aan de andere kant van het hek mogen komen. Schmuel vertelt dat hij
uit Polen komt en dat ze nu in Polen zijn, hetgeen Bruno ook niet wist.
Bruno gaat dagelijks naar het hek met eten en er ontstaat een
vriendschap
tussen beide jongens, al heeft Bruno nog steeds geen idee van wat er
zich
afspeelt in de barakken. Hij heeft het idee dat daar een soort gezellig
dorp is. Schmuel vertelt wel eens iets, bijvoorbeeld dat hij de soldaten
haat, maar daar durft Bruno, uit loyaliteit tegenover zijn vader, niet
teveel over te vragen, bang om de vriendschap te verstoren
Bruno's
moeder
kan niet wennen in Auschwitz en vindt het bovendien geen goede plek om
kinderen op te laten groeien, dus ze besluit met Gretel (zus van Bruno)
en
Bruno terug te gaan naar Berlijn. Bruno zal zijn vriend missen. Hij wil
afscheid van hem nemen. Ze spreken af dat hij voor één keer onder het
hek
door zal gaan. Schmuel zal zorgen voor 'een gestreepte pyjama' voor
Bruno,
zodat hij niet opvalt. Schmuel vraagt Bruno om hem te helpen zoeken naar
zijn vader, die al een paar dagen spoorloos is. Bruno legt zijn kleren
voor het hek neer en trekt de meegebrachte 'pyjama' aan. Samen met
Schmuel
gaat hij het kamp in. Hij schrikt van wat hij daar ziet: mensen die
allemaal net zo mager zijn als Schmuel en verdrietig naar de grond
zitten
te staren.
V
E
R
K
L
A
P
P
E
R
Als ze in een barak zijn, worden ze met alle aanwezigen bij elkaar
gedreven en naar een 'donker gebouwtje' gedreven. Bruno denkt dat ze
daar
mogen schuilen tegen de regen. Gerustgesteld houdt hij de hand van
Schmuel
vast. Bruno wordt niet meer teruggevonden. Een soldaat vindt de kleren
bij
het hek....
Yvon
|
John Boyne was born in Dublin, Ireland, in 1971. He studied
English Literature at Trinity College, Dublin, and was a student on the
MA course in Creative Writing at the University of East Anglia under the
late Professor Malcolm Bradbury, where he was awarded the Curtis Brown
prize.
He began publishing short stories in his early twenties and was
shortlisted for a Hennessy Literary Award for an early story published
in The Sunday Tribune.
In January 2006, he published his fourth novel, The Boy In The Striped
Pyjamas, which was shortlisted for the
Ottakar's Children's Book Prize. The story of the friendship between
two young books at a terrible time in human history, the novel has been
a no.1 bestseller in Ireland for 5 weeks and is currently in the UK Top
15 Children's Fiction chart.
Meer op de
Official website of John Boyne
De jongen in de gestreepte pyjama is een overrompelende
roman met zó’n bijzondere inhoud dat we er niet te veel over willen
zeggen.
Uitgeverij Arena
|